Ο δεκαπεντάχρονος Στελλάκης δεν κάνει τα μαθήματά του και «κλέβει» κάθε δεύτερη εβδομάδα την πιστωτική της μαμάς; Η 10χρονη Αννα-Ηλέκτρα αρνείται να φάει το κέικ με κινόα, είναι αυθάδης και υπερκινητική; Τα δίδυμα παίζουν όλη την ημέρα GTA και το playroom του πρώτου ορόφου είναι μονίμως ακατάστατο; Καλώς ήρθατε στην εποχή της Big Brother γονεϊκότητας. Η τελευταία μόδα για τη μαμά και τον μπαμπά που έχουν δοκιμάσει τα πάντα και βρίσκονται σε απόγνωση είναι η Cognition Builders (https://cognitionbuilders.com). Μια αμερικανική εταιρεία που υπόσχεται να συνετίσει τα δύσκολα παιδιά με οργουελικής τεχνοτροπίας γιατροσόφια: επιστρατεύοντας ένα επιτελείο ειδικών που έρχεται στο σπίτι να βάλει τα πράγματα σε τάξη αλλά και εγκαθιστώντας σε όλα τα δωμάτια της οικίας Nest Cams με μικρόφωνα, έτσι ώστε να υπάρχει συνεχής και απρόσκοπτη παρακολούθηση της φαμίλιας in real time.
Πρόκειται κατ’ ουσίαν για ένα εξωτικό αμάλγαμα της τηλεοπτικής σειράς «Νταντά αμέσου δράσεως» και life coaching. Οι ειδικοί της εταιρείας επονομάζονται «family architects» και είναι συνήθως νέες γυναίκες με ευχάριστη εμφάνιση και σοβαρό πτυχίο (π.χ. Ph.D στη Συμπεριφοριστική Ψυχολογία) που έρχονται ομαδόν στο σπίτι προκειμένου να συνδράμουν τους γονείς στο επίπονο έργο τους. Γιατί εδώ βρίσκεται η ραχοκοκαλιά της φιλοσοφίας της «Cognition Builders»: για να μπορέσεις να βοηθήσεις κάποιον να γίνει καλύτερος γονιός πρέπει να είσαι εκεί, δίπλα του, παρών όχι περιστασιακά αλλά σε μια σταθερή βάση. Το team των ειδικών παρακολουθεί και επιβραβεύει ή τιμωρεί όσους αψηφούν τους προσυμφωνημένους κανόνες. Παραδείγματος χάριν, εάν ο μικρός αρνείται, όπως έχει αναλάβει, να αδειάζει το πλυντήριο των πιάτων μόλις γυρίζει από το σχολείο και τρέχει αμέσως να παίξει βίντεο γκέιμ, θα έχει ένα «πρόστιμο», μια συνέπεια –είπαμε, καθόλου βίντεο γκέιμ για σήμερα.
Οπως πρόσφατα έγραφε η Κιμ Μπρουκς στο εκτενές ρεπορτάζ της στο «New York Magazine»: «Αυτού του τύπου η πειθαρχία μπορεί να φανεί αρχικά ξένη στον μοντέρνο, ευκατάστατο γονέα που είναι συνηθισμένος σε έναν διαρκή διάλογο και σε μια συνεχή διαπραγμάτευση με τα παιδιά, εξηγώντας τους γιατί η τάδε ή η δείνα συμπεριφορά είναι ανεπίτρεπτη περιγράφοντας και ανατέμνοντας συναισθήματα και κίνητρα. Οπως όμως αναφέρει η εταιρεία, οι γονείς εστιάζουν συχνά υπερβολικά στο παιδί και στη συμπεριφορά του παιδιού και δεν βλέπουν τη μεγαλύτερη εικόνα. Η Cognition Builders μετατοπίζει το επίκεντρο του ενδιαφέροντος στο περιβάλλον και τοποθετεί έναν καθρέφτη απέναντι από τους ίδιους τους γονείς».
Είμαι κάτι παραπάνω από βέβαιο. Αυτό το ακραίο και κοστοβόρο Big Brother πείραμα (σημειωτέον ότι μία family architect που θα σου «κατσικωθεί» για 40-50 ώρες, επί 4 μήνες, χρεώνει περί τα 125 δολάρια την ώρα) της νεοσύστατης εταιρείας, πέραν του ότι απομυζα ενοχικούς και «φραγκάτους» αμερικανούς γεννήτορες («Με όλα αυτά τα λεφτά θα μπορούσα να έχω πέντε νταντάδες» εξομολογείται μια μητέρα στο «New York»), εξαργυρώνει ακριβώς αυτό. Toν μόνιμο καθρέφτη που έχουν οι σύγχρονοι γονείς τοποθετημένο απέναντι στον τρόπο που μεγαλώνουν τα παιδιά τους. Αυτή την αγωνία τους για καλό, υπερεντατικό και επαρκές parenting, τις φοβίες και τις ενοχές για την ανεπάρκειά τους, την κατάδυση σε εγχειρίδια, σεμινάρια και ειδικούς (νομίζω ότι ακόμη και στην Ελλάδα της κρίσης οι επισκέψεις σε παιδοψυχολόγους, ειδικούς επί μαθησιακών δυσκολιών κ.τ.λ. έχουν σημειώσει ρεκόρ), την επαγγελματικοποίηση του ρόλου τους. Θυμίζω εκείνο το «Are You Mom Enough?» («Είσαι αρκετά μητέρα;») που κοσμούσε το εξώφυλλο του «Time» το 2012.
«H Cognition Builders προσφέρει στους γονείς μια ευκαιρία να επενδύσουν στο μέλλον τους» λέει χαρακτηριστικά μια ειδικός της εταιρείας. «H οικογένεια είναι πρόσοδος». Τα εργασιακά ήθη μεταφέρονται στο σπίτι. Στο τέλος βρίσκεσαι να αναλώνεσαι σε ένα διαρκές ψάξιμο: πώς θα δουλέψεις για να χαρίσεις στο παιδί σου την πιο «ψαγμένη» παιδική ηλικία. Οι κάμερες σε κατασκοπεύουν μέσα από το λούτρινο αρκουδάκι και το ρολόι του τοίχου. Ο Big Brother είναι εκεί για να ζυγίσει τελικά πόσο γονιός είσαι.
* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2017.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ