Στοιχίζουν, στη μαύρη αγορά, περί τα 90 ευρώ η δωδεκάδα. Είναι μικρά πουλιά αποδημητικά (πιο μικρά από τους σπουργίτες), ονομάζονται αμπελοπούλια και το κυνήγι τους είναι απαγορευμένο.
Όταν όμως επισκέπτεται κανείς μια παραδοσιακή κυπριακή ταβέρνα, μη νομίσετε ότι το πιο εκλεκτό έδεσμα είναι οι σεφταλιές, τα κουπέπια, ο τταβάς ή το κρασάτο χοιρινό (η λούντζα) ή το μπόσικο χωριάτικο λουκάνικο από τα χωριά της οροσειράς του Τροόδους. Για τους γνωρίζοντες είναι τα αμπελοπούλια, που τα τρώνε ολόκληρα, κρατώντας τα από το ράμφος τους, με μεγάλη ευχαρίστηση. Εάν πάτε σε μια τέτοια ταβέρνα, δεν θα βρείτε ποτέ στο μενού τη λέξη αμπελοπούλια. Σερβίρονται μυστικά, με χίλιες δυο προφυλάξεις από την αστυνομία, αφού το κυνήγι τους είναι απαγορευμένο όχι μόνο από την κυπριακή κυβέρνηση αλλά και από την Ευρωπαϊκή Eνωση.
Ανησύχησε και ο Κάρολος
Ακόμα και ο πρίγκιπας Κάρολος αναφέρθηκε στο θέμα αυτό και σε μια ασυνήθιστη για το βρετανικό βασιλικό πρωτόκολλο κίνηση απέστειλε επιστολή στον πρόεδρο της Κύπρου Ν. Αναστασιάδη, ζητώντας του να σταματήσει η παράνομη παγίδευση των πτηνών αυτών εντός των βρετανικών βάσεων Δεκελείας στην Κύπρο. Με την επιστολή του καταδικάζει το φαινόμενο και αναφερόμενος στους παράνομους λαθροθήρες κάνει λόγο για σοβαρούς οργανωμένους εγκληματίες. Αναφέρει μάλιστα ότι ο αριθμός των δικτύων στα οποία πιάνονται τα πουλιά έχει αυξηθεί κατά 180% από το 2012 στο έδαφος των βρετανικών βάσεων.
Και αστυνομικοί στο κόλπο
Τζίρο €20 εκατομμυρίων κάθε χρόνο, από €50 μέχρι και €90 κατά μέσον όρο η λιανική τιμή πώλησης μιας 12αδας αμπελοπουλιών και διασύνδεση με τον υπόκοσμο, συνθέτουν το παζλ των καταγγελιών εγγράφου-φωτιά, που απέστειλε, μόλις προχθές, αστυνομικός του Κλιμακίου Πάταξης Λαθροθηρίας στον Γενικό Εισαγγελέα, μέσω του δικηγορικού γραφείου που τον εκπροσωπεί. Το θλιβερό της ιστορίας είναι ότι η ίδια η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας της Κυπριακής Δημοκρατίας παραδέχεται ότι τον ετήσιο τζίρο της παράνομης, μη-επιλεκτικής και μαζικής παγίδευσης, θανάτωσης και εμπορίας προστατευόμενων άγριων πτηνών λυμαίνονται κυρίως στοιχεία του σοβαρού και οργανωμένου εγκλήματος. Σύμφωνα με τα όσα γράφει η επιστολή του αστυνομικού, που εστάλη στον Γενικό Εισαγγελέα, έχει ξεκινήσει διοικητική έρευνα, στο πλαίσιο της οποίας έχει παραδώσει όγκο εγγράφων, που κατ’ ισχυρισμόν του αποδεικνύουν διαφθορά και/ή διάπραξη πειθαρχικών και ποινικών αδικημάτων από κατώτερους και ανώτερους αξιωματικούς της Δύναμης. Στην επιστολή, μάλιστα, τονίζεται ότι επειδή «μίλησε», έχει δεχθεί απειλές κατά της ζωής του και έχει γίνει θύμα κλοπής εγγράφων, που αφορούν τα ζητήματα διαφθοράς και διαπλοκής.
O,τι είναι απαγορευμένο ελκύει και στην Κύπρο, και έτσι τα τελευταία χρόνια στήθηκε μια παράνομη βιομηχανία εξόντωσης αυτών των πουλιών επιφέροντας τεράστια κέρδη στους επιτηδείους. Οχι μόνο σφαγιάζουν εκατοντάδες χιλιάδες πουλιά τον χρόνο, αλλά τα πουλάνε σε εξωφρενικές τιμές προσκομίζοντας αφορολόγητα κέρδη.
Οπως στο καιρό της… ποτοαπαγόρευσης
Υπάρχουν ταβέρνες στην Κύπρο που πουλάνε αμπελοπούλια και θυμίζουν την εικόνα της… ποτοαπαγόρευσης στις ΗΠΑ. Ολα γίνονται με μυστικότητα και αν ο ταβερνιάρης δεν σε γνωρίζει δεν υπάρχει περίπτωση να σου σερβίρει.
Φοβάται τον νόμο, τη σύλληψη, το πρόστιμο. Συνήθως σερβίρονται ως ξιδάτα σε βαζάκια και όσοι τα επιθυμούν είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν αρκετά χρήματα, χωρίς τύψεις για τη σφαγή τους, προκειμένου να απολαύσουν αυτόν τον απαγορευμένο μεζέ. Τα αμπελοπούλια είναι τόσο μικρά, που όσα κι αν φας δεν χορταίνεις. Τα συνοδεύουν κυρίως με την κυπριακή ζιβανία (το κυπριακό φημισμένο ρακί).
Κάθε χρόνο εκατομμύρια πουλιά κατά την αποδημία τους προς την Αφρική έχουν ως ενδιάμεσο σταθμό την Κύπρο. Για τα περισσότερα απ’ αυτά η Κύπρος είναι ο τελευταίος τους σταθμός. Θα αντιμετωπίσουν τις ξυλόβεργες (ή ξόβεργες) των επιτηδείων και θα καταλήξουν στα πιάτα διαφόρων μερακλήδων του είδους.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η πρακτική της παγίδευσης των πουλιών αυτών ήταν ευρέως διαδεδομένη εδώ και δεκαετίες στο νησί. Οικολογικές οργανώσεις όμως ξεσηκώθηκαν και πέτυχαν την απαγόρευση του κυνηγιού του. Ωστόσο παρά την απαγόρευση η σφαγή συνεχίζεται γιατί η τιμή του αμπελοπουλιού εκτινάχθηκε στα ύψη.
Το κόλπο είναι παλιό και επιτυχημένο. Σε ιδιόκτητες εκτάσεις, σε κήπους ακόμη και μέσα σε χωριά (όπου κυριαρχεί ο νόμος της σιωπής), στήνονται οι ξυλόβεργες, ως και δίχτυα. Για να προσελκύσουν τα πουλιά, χρησιμοποιούνται δυνατά ηχητικά σήματα και φακοί κατά τη διάρκεια της νύχτας, τα αποπροσανατολίζουν και τα ρίχνουν στις παγίδες. Εκεί παραμένουν κρεμασμένα ανάποδα ή εγκλωβισμένα στα δίχτυα για ώρες ώσπου να πεθάνουν από εξάντληση, αφυδάτωση και κατόπιν να καταλήξουν σε ταβέρνες ή σε σπίτια πλουσίων έναντι αδρού ανταλλάγματος.
Η οικολογική καταστροφή είναι τεράστια. Σύμφωνα με τον Πτηνολογικό Σύνδεσμο Κύπρου, έχουν καταγραφεί 152 διαφορετικά είδη πτηνών παγιδευμένα σε δίχτυα και ξόβεργες, εκ των οποίων τα 78 θεωρούνται απειλούμενα από διάφορες οδηγίες της ΕΕ «περί διατηρήσεως των άγριων πτηνών». Υπολογίζεται πως σε ετήσια βάση ο συνολικός τζίρος αυτής της παράνομης μπίζνας ανέρχεται σε 20 εκατ. ευρώ, με συνεχώς αυξανόμενη τάση. Οχι και τόσο άσχημα στην περίοδο οικονομικής ανάκαμψης (μετά το Μνημόνιο) που περνά η Κύπρος.
