Το πόκερ των ξένων επενδύσεων, η αποχή των Ελλήνων και ο ΣΥΡΙΖΑ

Ο Δημήτρης Παπαδημητρίου, οικονομολόγος, πρόεδρος του Levy Economics Institute και καθηγητής Οικονομικών στο Bard College στη Νέα Υόρκη, είναι ο άνθρωπος-«κλειδί» για την επόμενη ημέρα της οικονομίας. Από αυτόν περνούν όλες οι μεγάλες επενδύσεις, σε αυτόν απευθύνονται έλληνες και ξένοι επιχειρηματίες που ψάχνουν στην Ελλάδα τη δική τους ευκαιρία.

Το μεγάλο ερώτημα είναι κατά πόσο θα πετύχει να φέρει ή να κρατήσει τους επενδυτές που τόσο έχει ανάγκη η χώρα, και αν θα καταφέρει να ξεπεράσει εμπόδια και αγκυλώσεις που υπάρχουν στο DNA του ελληνικού κράτους, δυστυχώς, και του ΣΥΡΙΖΑ. Από τη θέση του υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης ο κ. Παπαδημητρίου, με τον αέρα που φέρνει από τη ζωή, την καριέρα, τις γνωριμίες και τις δραστηριότητές του στις ΗΠΑ, κινείται με άνεση στα επιχειρηματικά σαλόνια. Βλέπει καθημερινά εκπροσώπους funds που έχουν την Ελλάδα στο επενδυτικό τους «μικροσκόπιο» και μιλά τη γλώσσα της διπλωματίας.

Φίλος του αμερικανού πρέσβη στην Αθήνα Τζέφρεϊ Πάγιατ (Geoffrey R. Pyatt), του Ολλανδού Κάσπαρ Βελτ Καμπ (Caspar Veldkamp), πολλών επιχειρηματιών και εφοπλιστών, δεν διστάζει να απευθυνθεί ευθέως στους έλληνες επιχειρηματίες και να τους στείλει ένας σαφές και ηχηρό μήνυμα:«Δεν βλέπετε τον Πρεμ Γουάτσα, τον Τζον Κάλαμος και τόσους άλλους; Εσείς γιατί δεν επενδύετε στην πατρίδα μας; Τι περιμένετε;».

Και αυτό το μήνυμα γίνεται πιο ισχυρό όταν ξένες μεγάλες εταιρείες σχεδιάζουν μεθοδικά τις επόμενες κινήσεις τους καθώς προβλέπουν ότι η περίοδος των μνημονίων φτάνει στο τέλος και για τη χώρα μας.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το νέο επενδυτικό πρόγραμμα που σχεδιάζει η FrieslandCampina Hellas για την παραγωγή τυριών στην Ελλάδα που προορίζονται αποκλειστικά για εξαγωγές στις ΗΠΑ, στον Καναδά και χώρες της Μέσης Ανατολής.

Σε συνάντηση που είχε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ΝΟΥΝΟΥ –όπως τη γνωρίζουμε -, η οποία συμπληρώνει 90 χρόνια ζωής στην Ελλάδα, Κωνσταντίνος Μαγγιώρος με τον υπουργό, τον ενημέρωσε ότι το εποπτικό συμβούλιο του ολλανδικού συνεταιρισμού FrieslandCampina αποφάσισε να αναβαθμίσει το ελληνικό τμήμα της εταιρείας. Και του ανατέθηκαν η ευθύνη και η επίβλεψη των δραστηριοτήτων της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Αυτό που δεν έγινε γνωστό είναι αν ο ολλανδικός συνεταιρισμός προβληματίζεται για το αν θα χτίσει ένα καινούργιο εργοστάσιο παραγωγής τυριών στην Ελλάδα ή αν θα αγοράσει παραγωγικές μονάδες που ήδη λειτουργούν, καθώς και τα κέρδη που δίνει η Ελλάδα στους Ολλανδούς είναι σημαντικά και η ζήτηση για τυριά αυξανόμενη. Το πιθανότερο είναι να προχωρήσει σε συμφωνία εξαγοράς μίας ή και περισσότερων ελληνικών μονάδων που είναι σε λειτουργία.

Είχε προηγηθεί συνάντηση του υπουργού με τον πρόεδρο της μητρικής εταιρείας στην Ολλανδία Roelof Joosten, και τον πρόεδρο και τα μέλη του εποπτικού συμβουλίου του ολλανδικού συνεταιρισμού Frans Keurentjes.

Οπως φαίνεται, ο αγροτοδιατροφικός τομέας, η ανάκαμψη του οποίου τροφοδοτείται και από τη μεγάλη τουριστική κίνηση, βρίσκεται στα επενδυτικά σχέδια μεγάλων ελληνικών και ξένων εταιρειών.

Το δεύτερο όμως μεγάλο κομμάτι της πραγματικής οικονομίας που μαγνητίζει το ενδιαφέρον κεφαλαίων από το εξωτερικό είναι ο κλάδος της υγείας.

Το fund CVC Capital Partners, που εξαγόρασε το Metropolitan, μελετά τους φακέλους του «Ερρίκος Ντυνάν» και της Ευρωκλινικής, ενώ παράλληλα αγοράζει ξενοδοχεία σε ελληνικά νησιά. Πρόσφατα συμφώνησε να εξαγοράσει τη βρετανική Pension Insurance Corp. Group έναντι του ποσού των 18,4 δισ. στερλινών.

Το σχέδιο που έχει τεθεί υπόψη του υπουργού ο οποίος παρακολουθεί από κοντά τις κινήσεις δεν είναι άλλο από την ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού. Και αυτό, σημειώνει ο ίδιος, είναι μεγάλη υπόθεση για την Ελλάδα, καθώς η χώρα διαθέτει ιατρικό δυναμικό με υψηλό επιστημονικό επίπεδο και φυσικά τις τουριστικές υποδομές.

Ο ίδιος θεωρεί ότι έχει κλείσει και θα προχωρήσει χωρίς πλέον άλλα εμπόδια, αλλά μέσα στο πλαίσιο που καθορίστηκε και από τη γνωμοδότηση του ΚΑΣ η επένδυση στο Ελληνικό, δίνοντας μια άλλη οπτική στο ζήτημα, λέγοντας «όπου βρέθηκαν αρχαία έδωσαν αξία στο έργο», με χαρακτηριστικά παραδείγματα το μετρό κ.ά. Ασφαλώς το ίδιο ισχύει και για την επένδυση στο Αφάντου της Ρόδου όπου ο ελληνοαμερικανός αγοραστής επιχειρηματίας Μερκούριος (Μάικ) Αγγελιάδης έχει συμφωνήσει να γίνουν οι τομές από αρχαιολόγους στην έκταση ώστε να βρεθεί τι υπάρχει (αν υπάρχει) και στη συνέχεια να προχωρήσει, όπως έχει διαβεβαιώσει τον έλληνα υπουργό.

Μειώθηκαν οι μισθοί, αυξήθηκε η παραγωγικότητα

Στο γενικότερο πλαίσιο και στις ενστάσεις του ίδιου του ΣΕΒ για την πραγματοποίηση και προσέλκυση επενδύσεων ότι «φταίει η υψηλή φορολογία» ο κ. Παπαδημητρίου απαντά ότι «το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα είναι οι δυσκολίες χρηματοδότησης των επιχειρήσεων μετά από οκτώ χρόνια κρίσης και στη δεύτερη θέση η φορολογία».

Ομως τονίζει ότι οι μισθοί έχουν υποχωρήσει σε ανταγωνιστικά επίπεδα και η παραγωγικότητα των εργαζομένων – ειδικά των νέων με υψηλή κατάρτιση – έχει εκτοξευθεί στα ύψη. Κι αυτά, όπως λέει, θέλει να παραβλέπει ο ΣΕΒ, ο οποίος στρέφεται κατά της κυβέρνησης «μετατρέποντας τις θέσεις ορισμένων επιχειρηματιών σε ευρήματα ερευνών».
Τα ζητήματα αυτά έχει θέσει ανοιχτά στον πρόεδρο του Συνδέσμου Θεόδωρο Φέσσα, αλλά όπως όλα δείχνουν οι σχέσεις του υπουργού είναι καλύτερες με την «ελληνική παραγωγή» παρά τους παραδοσιακούς εκπροσώπους της οδού Ξενοφώντος. Κομβικό ρόλο στην αλλαγή του κλίματος είχε κατά τον κ. Παπαδημητρίου η επιτυχής έκδοση ομολόγων το περασμένο καλοκαίρι. Τους τελευταίους μήνες έχει συναντήσει στην Αθήνα, στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη εκπροσώπους 53 από τα μεγαλύτερα funds του κόσμου που ποντάρουν στις αναδυόμενες αγορές και όπως επισημαίνει το κυρίαρχο ερώτημα που του θέτουν είναι: «Πότε θα εκδώσει η Ελλάδα νέα ομόλογα;».

Ο ίδιος σημειώνει ότι στην παγκόσμια οικονομία υπάρχει απεριόριστη ρευστότητα, όλοι αναζητούν σιγουριά και αποδόσεις που θα δώσει η επιτυχής έξοδος της χώρας από το Μνημόνιο και η ανάκαμψη της οικονομίας.Σημειώνει, ταυτόχρονα, ότι αυτό που οφείλει να κάνει η ελληνική κυβέρνηση είναι να χτίσει «γέφυρες» για να έρχονται επιχειρηματίες, επιστήμονες και επενδύσεις στην Ελλάδα – είτε είναι Ελληνες που έχουν φύγει είτε ξένοι που μας γνωρίζουν – και να στηριχθεί με κάθε τρόπο η επιχειρηματικότητα των νέων ανθρώπων.

Σε αυτό το πλαίσιο προετοιμάζει νομοσχέδιο με κίνητρα (φορολογικά και άλλα) για την ανάπτυξη των startups στην Ελλάδα.