Με στόχο να ολοκληρωθεί το 80% της τρίτης αξιολόγησης έως τις αρχές του Νοεμβρίου και την συνεδρίαση του Eurogroup, ώστε να μην υπάρξουν επιπλοκές με τους πιστωτές, κινείται η κυβέρνηση, ενώ το μεγάλο άγχος είναι να μην υπάρξουν αποκλίσεις από τον προϋπολογισμό. Ήδη, η πίεση είναι μεγάλη, όπως αναμενόταν, από το υπουργείο Οικονομικών προς όλα τα υπουργεία για να μην συμβάλλουν με τις αποφάσεις τους σε δημοσιονομικό εκτροχιασμό.

Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο αναπληρωτής του Γιώργος Χουλιαράκης έχουν καθημερινά πλήρη εικόνα της πορείας των οικονομικών σε όλα τα υπουργεία. Παράλληλα υπάρχει μια μικρή ομάδα, με ιδιαίτερα θετικά τεχνοκρατικά χαρακτηριστικά, στην οποία συμμετέχουν και έχουν εμπλοκή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς, ο υφυπουργός Δημήτρης Λιάκος, ο γ.γ. Δημοσιονομικής Πολιτικής Φραγκίσκος Κουτεντάκης, η γ.γ. του υπουργείου Οικονομικών Έλενα Παπαδοπούλου, αλλά και ο γ.γ. συντονισμού της κυβέρνησης Δημήτρης Παπαγιαννάκος που είχε και στις προηγούμενες αξιολογήσεις ρόλο κλειδί.

Το επόμενο διάστημα πρέπει να γίνουν πάρα πολλά βήματα στο πεδίο της ολοκλήρωσης των προαπαιτούμενων ώστε να επιτευχθεί ο κυβερνητικός στόχος για ολοκλήρωση του μεγαλύτερου τμήματος της αξιολόγησης έως τα μέσα του επόμενου μήνα.

Όχι εφησυχασμός

Μέχρι στιγμής, στο Μέγαρο Μαξίμου, στην αντιπροεδρία της κυβέρνησης, αλλά και στο οικονομικό επιτελείο δεν υπάρχουν μηνύματα ότι θα υπάρξει εμπλοκή με τους θεσμούς στην τρίτη αξιολόγηση. Βέβαια, σε όλες τις φάσεις των αξιολογήσεων, τα επτάμιση χρόνια της μνημονιακής πορείας, κανείς δεν ήταν εκ των προτέρων σίγουρος ότι όλα θα κυλήσουν ομαλά.

Στο τραπέζι υπάρχει το μήνυμα του αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Β. Ντομπρόβσκις ότι όλα τα προαπαιτούμενα πρέπει να υλοποιηθούν και να διασφαλιστεί η «εκπλήρωση του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% το 2018».

O αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης σπεύδει να τονίσει σε συνομιλητές του ότι έχει αρχίσει η πορεία της μετάβασης για την επόμενη μεταμνημονιακή μέρα. Υπενθυμίζει την αυτοδέσμευση έως το Eurogroup στις αρχές Νοεμβρίου της ολοκλήρωσης του 80% της αξιολόγησης και την ολοκλήρωσή της έως το τέλος του έτους.

«Στόχος είναι έως τον Ιούνιο να έχουν ολοκληρωθεί όλα» υποστηρίζει και μεγάλη σημασία δίνει στα επόμενα βήματα, δηλ. έξοδος στις αγορές, έναρξη ουσιαστικής συζήτησης για το ελληνικό χρέος και βεβαίως τις αναπτυξιακές πολιτικές μετά τον Αύγουστο του 2018 που ολοκληρώνεται το τρίτο πρόγραμμα. Για την αναπτυξιακή πολιτική θα συζητήσει και το ΚΥΣΟΙΠ την Δευτέρα με πρώτο θέμα στην ατζέντα την Αναπτυξιακή Τράπεζα, ενώ στα μέσα της εβδομάδας θα γίνει το περιφερειακό συνέδριο στη Λάρισα, με τον Γ. Δραγασάκη να είναι ομιλητής την πρώτη μέρα και ο Πρωθυπουργός την δεύτερη.

Πάντως, ο επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή Παναγιώτης Λιαργκόβας, προειδοποίησε ότι θα υπάρξει «εκτροπή» αν δεν κλείσει η αξιολόγηση εντός του 2017. «Θα έχουμε πολύ πιο δυσμενείς εξελίξεις. Η κόκκινη γραμμή είναι το τέλος του έτους» είπε.

Αν και δεν ασπάζονται την άποψή του στο οικονομικό επιτελείο, κυρίαρχη άποψη είναι ότι δεν υπάρχει χρόνος για εφησυχασμό, ενώ δεν παραλείπουν να σημειώσουν ότι δεν πρέπει να γίνουν λάθη των προηγούμενων κυβερνήσεων, καθώς και αυστηροί κανόνες υπάρχουν, αλλά και εποπτεία που προβλέπεται από τις ευρωπαϊκές συνθήκες.

Κυβερνητική αντεπίθεση

Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να αλλάξει την ατζέντα, σε μια χρονική στιγμή που κυριαρχεί η σύγκρουσή της με την Εκκλησία για το νομοσχέδιο για την αλλαγή φύλου. Υπό τη σκιά των αντιδράσεων της Εκκλησίας και του Αγίου Όρους, το Μέγαρο Μαξίμου έσπευσε να διαμηνύσει ότι σέβεται τις απόψεις, αλλά θα συνεχίσει να προχωρήσουν οι αναγκαίες τομές.

Ουσιαστικά βρισκόμαστε σε ένα λεπτό σημείο και το όποιο θετικό κλίμα είχε διαμορφωθεί από το Μέγαρο Μαξίμου με φόντο τα οικονομικά στοιχεία, τορπιλίζεται από την άστοχη, κατά πολλούς και εντός ΣΥΡΙΖΑ και κυβέρνησης, κίνηση να ανοίξει το θέμα της ταυτότητας φύλου και να προκληθεί ένταση με την Εκκλησία.

Παράλληλα, στο εσωκομματικό πεδίο, υπάρχουν ενστάσεις για το νομοσχέδιο, όχι μόνο από τον κυβερνητικό εταίρο, τους Ανεξάρτητους Έλληνες, αλλά και από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ το αρνητικό κλίμα ενίσχυσε και η αποχώρηση της σοσιαλιστικής τάσης από το κόμμα, υπό τον ευρωβουλευτή Κώστα Χρυσόγονο.

Στο πρωθυπουργικό επιτελείο επιμένουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μπει στην προεκλογική μάχη του φθινοπώρου με σχετικά καλύτερους όρους από το καλοκαίρι και τονίζουν πως αυτό αποτυπώνεται στη διεύρυνση της δυνητικής εκλογικής του επιρροής. Αυτό το επιχείρημα αντικρούεται από τη Ν.Δ. που εμμένει ότι η διαφορά έχει παγιωθεί, είναι μεγάλη και δεν ανατρέπεται, ότι τεχνάσματα και να χρησιμοποιήσει η κυβέρνηση και ο προπαγανδιστικός της μηχανισμός.

Με το βλέμμα στις δημοσκοπήσεις

Ανεξάρτητα από την υπόθεση της σύγκρουσης με την Εκκλησία που θα φανεί πως θα εξελιχθεί τα επόμενα εικοσιτετράωρα, ο Πρωθυπουργός συνεχίζει να είναι σε πρώτο πλάνο. Την ίδια ώρα που ο πρόεδρος της Ν.Δ. Κυριάκος Μητσοτάκης περιόδευε σε Σέρρες και Κιλκίς, ο Αλέξης Τσίπρας πήγε Θεσσαλονίκη, όπου συναντήθηκε με τον περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολο Τζιτζικώστα και τον δήμαρχο της πόλης Γιάννη Μπουτάρη.

Από τις συζητήσεις στα ενδότερα του Μεγάρου Μαξίμου, προκύπτει ότι ο Πρωθυπουργός, υπό το βάρος των δημοσκοπήσεων, για τις οποίες επιμένουν ότι οι δείκτες για το ΣΥΡΙΖΑ και την κυβέρνηση βελτιώνονται, προσπαθεί να αλλάξει το πολιτικό κλίμα. Άρα, η κυβέρνηση στρέφεται και στην λεγόμενη καθημερινότητα και την ελάφρυνση των πολιτών, αναζητώντας αντίβαρα στις μνημονιακές υποχρεώσεις, ενώ μεγάλο βάρος δίνεται και στο κοινωνικό μέρισμα που θα δοθεί και φέτος και μάλιστα σε πολύ περισσότερους από πέρυσι, ενώ δεν αποκλείεται να ξεπεράσει το ποσό και το ένα δισεκ. ευρώ και να κυμανθεί περίπου στο 1,2 δισεκ. ευρώ.

Το ενδεχόμενο να είναι αυξημένο το μέρισμα σε περισσότερες κοινωνικές ομάδες (το αποκάλυψε το Βήμα την περασμένη Κυριακή) και μάλιστα να δοθεί νωρίτερα φέτος, δηλ. το Νοέμβριο και όχι τον Δεκέμβριο, έχει αναπτερώσει το ηθικό των βουλευτών και αυτό αποτυπώθηκε και στην προ ημερών ενημέρωσή τους από τον Γ. Χουλιαράκη στα πλαίσια της συνεδρίασης της ΕΚΕΠΕ (Επιτροπή Παραγωγής και Ελέγχου του Κυβερνητικού έργου) για το προσχέδιο του προϋπολογισμού.

Ταυτόχρονα, ο Αλ. Τσίπρας και το επικοινωνιακό του επιτελείο, με την προσθήκη και του έμπειρου δημοσιογράφου, Θανάση Καρτερού, έχουν αποφασίσει ότι η αλλαγή της πολιτικής ατζέντας, εκτός από το θέμα της συνταγματικής αναθεώρησης που θα προβληθεί και πάλι με ένταση και του σχεδίου για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, θα αναδεικνύει πιο «φιλικά» για την ίδια ζητήματα, όπως η διαπλοκή και η διαφθορά.

Απέναντι σε αυτή την πολιτική του Μεγάρου Μαξίμου, η Ν.Δ. θα κινηθεί με στρατηγική μετωπικής αντεπίθεσης και θα επιχειρήσει να πλήξει τον Αλ. Τσίπρα. Το έκανε ο Κυρ. Μητσοτάκης στην περιοδεία του στην Κεντρική Μακεδονία, απ’ όπου έθεσε και πάλι το αίτημα των εκλογών, είπε ότι αυτές θα γίνουν γρήγορα και το αποτέλεσμα θα είναι νικηφόρο για τη Ν.Δ. Παράλληλα, το κόμμα τρέχει σε συνεδριακούς ρυθμούς, με την έναρξη και του πρώτου συνεδρίου την Κυριακή στη Νίκαια με αντικείμενο την αγορά εργασίας.