Στον Καζούο Ισιγκούρο απονεμήθηκε το Βραβείο Νομπέλ Λογοτεχνίας 2017, όπως ανακοίνωσε η Σουηδική Ακαδημία το μεσημέρι της Πέμπτης. Ο 62χρονος βρετανός πεζογράφος τιμήθηκε «για μυθιστορήματα μεγάλης συναισθηματικής έντασης τα οποία αποκαλύπτουν την άβυσσο που ανοίγεται κάτω από την απατηλή αίσθηση της σύνδεσής μας με τον κόσμο».
«Είναι μια μεγαλειώδης τιμή για μένα, κυρίως επειδή σημαίνει ότι ακολουθώ τα χνάρια των σημαντικότερων συγγραφέων του παρελθόντος και αυτό συνιστά μια καταπληκτική αναγνώριση» δήλωσε, μεταξύ άλλων, ο εφετινός νομπελίστας στο BBC. Εξέφρασε επίσης την ελπίδα και η δική του βράβευση του να συμβάλει με τον τρόπο της «στη διαμόρφωση μιας θετικής ατμόσφαιρας στους εξαιρετικά αβέβαιους καιρούς μας».
Στυλίστας της γραφής
Ο Καζούο Ισιγκούρο είναι ολιγογράφος (οκτώ βιβλία συνολικά) αλλά στυλίστας της αγγλικής γλώσσας. Συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων συγγραφέων του αγγλόφωνου κόσμου, αναγνωρισμένος από την κριτική και παράλληλα δημοφιλής. Γεννήθηκε το 1954 στο Ναγκασάκι της Ιαπωνίας αλλά μεγάλωσε στο Ηνωμένο βασίλειο από την ηλικία των πέντε ετών. Στη δεκαετία του 1970 σπούδασε Αγγλική Φιλολογία και Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Κεντ και στη συνέχεια Δημιουργική Γραφή στο Πανεπιστήμιο East Anglia, με καθηγητές τον Μάλκολμ Μπράντμπερι και την Άντζελα Κάρτερ.
Η καριέρα του απογειώθηκε όταν το μυθιστόρημα «Τ’ απομεινάρια μιας μέρας» απέσπασε το Βραβείο Booker το 1989, ένα βιβλίο που μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Τζέιμς Άϊβορι με πρωταγωνιστή τον Άντονι Χόπκινς. Τα θέματα και τα μοτίβα στη γραφή του Καζούο Ισιγκούρο είναι σταθερά: ο χρόνος, η μνήμη, η λήθη, η απώλεια. Ωστόσο, στα πλέον πρόσφατα έργα του, αρχής γενομένης από το «Μη μ’ αφήσεις ποτέ» του 2005, ανοίχτηκε προς το πεδίο της λογοτεχνίας του φανταστικού.
Σάρα Ντάνιους: «Ελπίζω εφέτος να μείνουν όλοι ευχαριστημένοι»
Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, αμέσως μετά την ανακοίνωση του βραβευθέντος, η μόνιμη γραμματέας της Σουηδικής Ακαδημίας Σάρα Ντάνιους περιέγραψε το ύφος του Ισιγκούρο ως ένα μείγμα Τζέιν Οστεν και Φραντς Κάφκα. «Προσθέστε στο μείγμα και λίγο Μαρσέλ Προυστ, ανακατέψτε, αλλά όχι πάρα πολύ, και ιδού τα κείμενα του Ισιγκούρο».
«Είναι συγγραφέας μεγάλης ακεραιότητας», σχολίασε επίσης. «Έχει αναπτύξει ένα δικό του αισθητικό σύμπαν». Το αγαπημένο της βιβλίο από τη μυθιστορηματική παραγωγή του εφετινού νομπελίστα δήλωσε ότι είναι ο πρόσφατος «Θαμμένος γίγαντας» (2015), χαρακτήρισε όμως τα «Απομεινάρια μιας μέρας», το πιο γνωστό μυθιστόρημα του Ισιγκούρο, «αληθινό μυθιστόρημα, το οποίο αρχίζει ως μυθιστόρημα του Π. Γκ. Γουντχάους και καταλήγει κείμενο καφκικό. Τον ενδιαφέρει πολύ να κατανοήσει το παρελθόν, αλλά δεν είναι συγγραφέας τύπου Προυστ – δεν επισκέπτεται το παρελθόν με σκοπό την εξιλέωση, διερευνά τι μπορούμε να αφήσουμε πίσω, ως άτομα ή ως κοινωνίες, προκειμένου καταρχήν να επιβιώσουμε».
Ερωτώμενη για την περυσινή απονομή, τα κριτήρια της Σουηδικής Ακαδημίας και τα εφετινά προγνωστικά, όπως συζητούνταν σε δημοσιογραφικούς και λογοτεχνικούς κύκλους, η Ντάνιους απάντησε λακωνικά ότι, μετά την ταραχή που προκάλεσε η περυσινή απονομή του Νομπέλ Λογοτεχνίας στον Μπομπ Ντίλαν, ελπίζει «εφέτος να μείνουν όλοι ικανοποιημένοι». «Δεν ξέρω αν συμβαίνει αυτό», συμπλήρωσε. «Εμείς πάντως απλώς βραβεύσαμε έναν μυθιστοριογράφο που εκτιμούμε ότι είναι απολύτως λαμπρός συγγραφέας».
Το έργο του στα ελληνικά
Ο Καζούο Ισιγκούρο έχει δημοσιεύσει οκτώ έργα. Τα περισσότερα έχουν κυκλοφορήσει στην ελληνική γλώσσα. Από τις Εκδόσεις Εστία το «Ένας καλλιτέχνης του ρευστού κόσμου». Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη: «Τ’ απομεινάρια μιας μέρας», «Ο απαρηγόρητος», «Τότε που ήμασταν ορφανοί», «Μη μ’ αφήσεις ποτέ» και «Νυχτερινά». Από τις Εκδόσεις Ψυχογιός: «Ο θαμμένος γίγαντας» και σε νέα έκδοση «Τα απομεινάρια μιας μέρας».
Διαβάστε την αποκλειστική συνέντευξη του εφετινού νομπελίστα στο «Βήμα της Κυριακής» από το 2015, με αφορμή την ελληνική έκδοση του «Θαμμένου γίγαντα» και την κριτική παρουσίαση του μυθιστορήματος.