Όλα τα ζήσαμε το τελευταίο διάστημα. Η αμφισβήτηση της ευρωπαϊκής εξουσίας απλώνεται επικίνδυνα στους λαούς και τα κράτη – μέλη της Ε.Ε.Το Brexitήταν ένας μεγάλος σεισμός στα θεμέλια του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Δημιουργεί κακό προηγούμενο και ενισχύει τα ακροδεξιά, ξενοφοβικά και εθνικιστικά κινήματα. Μάλιστα, ορισμένοι σύμμαχοί μας (ΗΠΑ) που δεν βλέπουν με καλό μάτι το ευρώ και την παρουσία της Ε.Ε. στον κόσμο χαίρονται με αυτή την εξέλιξη και δεν κρατούν ούτε τα προσχήματα αφού το κεντρικό μήνυμά τους είναι:«πρώτα οι ΗΠΑ».Με την εξέλιξη αυτή τα ξενοφοβικά και εθνικιστικά κινήματα στην καρδιά της Ευρώπης συσπειρώνουν επικίνδυνα κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις.
Στο ευρωπαϊκό πεδίο παρακολουθήσαμε σημαντικές αναμετρήσεις. Τη μάχη του ακροδεξιού ΝόρμπερτΧόφερ που διεκδίκησε την Προεδρία της Αυστρίας με σύνθημα «πρώτα η Αυστρία». Έφθασε σχεδόν στην πηγή αλλά δεν ήπιε νερό.Οι εκλογές στην Ολλανδία επιβεβαίωσαν ότι το ακροδεξιό ρεύμα είναι παρόν και απειλεί την ενότητα της Ε.Ε.παριστάνοντας τον «κυνηγό κεφαλών» των προσφύγων και μεταναστών.
Στις εκλογές στη Γαλλία κατάφερε ο Μακρόν να πάρει μία μεγάλη νίκη, αλλά η Μ. Λεπέν ζει και απειλεί με το 40% σχεδόν των ψηφοφόρων να διεξάγει ένα francoexit.
Στη Γερμανία η Μέρκελ εξασφάλισε την 4η θητεία στην καγκελαρία, αλλά η ακροδεξιά AFD με σύνθημα: «θα πάρουμε πίσω τη χώρα μας και το λαόμας», δείχνει κυριολεκτικά τα δόντια της. Παριστάνουν τους «κυνηγούς κεφαλών», στα 18,9 εκ. μεταναστών και προσφύγων στη Γερμανία. Αλλά και στα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη, η ακροδεξιά δεν έχει απλά σηκώσει το κεφάλι, αλλά συμμετέχει σε κυβερνητική εξουσία.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε βαθύτερα τις εξελίξεις και το νέο πολιτικό σκηνικό στην Ευρώπη και τον κόσμο. Να έχουμε ιδιαιτέρως την προσοχή και την έγνοια μας στα μεγάλα ευρωπαϊκά και εθνικά θέματα. Να συνειδητοποιήσουν οι ευρωπαίοι ηγέτες την επήρεια τουBrexit, όσο και τις εξελίξεις στο παγκόσμιο σκηνικό. Το νέο περιβάλλον επιβάλλει στην Ε.Ε. αυτό που είπε η Μέρκελ ότι ήρθε η ώρα «να πάρουμε στα χέρια μας τις τύχες της Ε.Ε.».Η κοινή πολιτική Άμυνας και Ασφάλειας είναι βασική προτεραιότητα. Στα καθ’ ημάς είναι καιρός οι πολιτικές δυνάμεις να διαμορφώσουν εθνική στρατηγική για τη θέση και το ρόλο της χώρας στην Ευρώπη και τον κόσμο. Εθνική στρατηγική που θα ενώνει το λαό και δεν θα το διχάζει. Ζήσαμε με τους πρόσφυγες τις επικίνδυνες πρωτοβουλίες της Αυστρίας στα Βαλκάνια. Τα παρατράγουδα στην Ουγγαρία, στα Σκόπια κ.α. Ζήσαμε τα συρματοπλέγματα στο Βορρά της χώρας. Ζούμε τα σχέδια και τις απειλές της αυταρχικής εξουσίας του Σουλτάνου της Τουρκίας. Ζούμε φορτωμένα τα νησιά μας από πρόσφυγες.
Είναι πολιτικά και πρακτικά χρήσιμο να κάνουμε ορισμένες διαπιστώσεις:
α.Το ακροδεξιό ρεύμα με διάφορες μορφές εθνικισμού, ξενοφοβίας, ρατσισμού κ.α. διαπερνά όλη την Ευρώπη Δυτική και Ανατολική.
β.Οι ευρωπαϊκές δημοκρατίες απειλούνται στο Βορρά και το Νότο από τα ακροδεξιά και λαϊκίστικα κόμματα. Ο σοσιαλδημοκρατικός κόσμος, αλλά και η αριστερά βρίσκονται σε εκλογική υποχώρηση.
γ.Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα και οι εξουσίες του χάνουν έδαφος τόσο στο εσωτερικό των κρατών – μελών όσο και στη διεθνή σκηνή, στο νέο κόσμο που προβάλλει. Οι πολίτες χάνουν την εμπιστοσύνη στους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
δ.Ο «ευρωσκεπτικισμός», οι «αποσχιστικές τάσεις», η «καθαρότητα της φυλής» απλώνονται σαν απειλητικό μαύρο σύννεφο πάνω από την Ευρώπη.
ε.Η ενίσχυση των ακροδεξιών ιδεών, σκέψεων και κινημάτων έχει πολλαπλές αιτίες:
· Μπορεί στο Νότο η οικονομική κρίση να ενίσχυσε τα λαϊκίστικα κινήματα και τις εθνικιστικές δήθεν πατριωτικές φωνές.
· Μπορεί στο Βορρά, χώρες που δεν είχαν οικονομικό πρόβλημα (Αυστρία, Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία) να άνθισαν τα ακροδεξιά κινήματα ενάντια στο κύμα των προσφύγων και των μεταναστών.
· Μπορεί το αίσθημα της ανασφάλειας, της αβεβαιότητας που ζουν οι πολίτες από τις ασύμμετρες απειλές και την τρομοκρατία, να τους συσπειρώνει και να του οργανώνει στα ακροδεξιά και λαϊκίστικα κινήματα, αφού δεν αισθάνονται την προστασία του κράτους και του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Σίγουρα οι οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες καθώς και το αίσθημα της προσωπικής και εθνικής ασφάλειας, αποτελούν τις βασικές γενεσιουργικές αιτίες.
· Υπάρχει όμως και το ψυχικό τραύμα που σωρεύουν οι κρίσεις στο κοινωνικό σώμα (φόβος, οργή, απογοήτευση κ.α.) είναι μία μεγάλη πηγή ανεξέλεγκτων συμπεριφορών και επιλογών. Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα απειλείται από τα ακροδεξιά και λαϊκίστικα ρεύματα, καθώς και από τις μεγάλες πιέσεις του διεθνούς ανταγωνισμού. Είναι καιρός για μεγάλες αλλαγές.
Η πολιτική ισχύς και η δημοκρατική νομιμοποίηση της ευρωπαϊκής ηγεσίας δεν συνάδει με το ρόλο, είτε του πυροσβέστη, είτε του κιονόκρανου, είτε του τροχονόμου, είτε του θεατή στις εξελίξεις τόσο στο ευρωπαϊκό, όσο και στο διεθνές πεδίο.
Οι ιστορικές μνήμες μιας διχασμένης Ευρώπης με τα εκατομμύρια των νεκρών, καθώς και τα ολοκαυτώματα του ναζισμού και του φασισμού, πρέπει να είναι πάντα ζωντανές σε κάθε ευρωπαίο πολίτη. Να ξυπνήσουν συνειδήσεις. Να προχωρήσουμε με τολμηρά βήματα τις μεταρρυθμίσεις στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα για περαιτέρω πολιτική ενοποίηση και για κοινή – άμυνα και ασφάλεια της Ευρώπης. Το ευρωπαϊκό συμφέρον πρέπει να ενώνει τα κράτη – μέλη. Τα εθνικά τείχη πρέπει να πέσουν και η συνεργασία των λαών της Ευρώπης να είναι πιο αληθινή, όπως την οραματίσθηκαν οι ιδρυτές της ενωμένης Ευρώπης και όπως την υλοποίησαν οι συνεχιστές τους. Να βάλουμε φραγμό στο πισωγύρισμα του φασισμού, του εθνικισμού και του νεοναζισμού, που θέλει να βάλει στη θέση των Εβραίων τους μετανάστεςκαι τους πρόσφυγες.
Ο Γαλλο – γερμανικός άξονας έχει την πρώτη ευθύνη έναντι των ευρωπαίων πολιτών, όπως και το κάθε κράτος μέλος, να ξαναδιαβάσουν την κοινωνική πραγματικότητα και να διασφαλίσουν την ασφάλεια και την προστασία των πολιτών. Να ρίξουν γέφυρες εμπιστοσύνης με την κοινωνία και τους φορείς. Να σχεδιάσουνε και να κτίσουνε τη νέα Ευρώπη με περισσότερη Δημοκρατία, Ασφάλεια και Πολιτική Ενοποίηση. Να ανοίξουμε όλοι οι πολίτες ένα διαρκές μέτωπο ενάντια στα ακροδεξιά και τα νεοφασιστικά ρεύματα και κινήματα.
Είναι θετικά τα μηνύματα των ηγετών που θέτουν σε προτεραιότητα τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Ρυθμίσεις που είναι αναγκαίες για την περαιτέρω πολιτική ενοποίηση, καθώς και την κοινή πολιτική άμυνας και ασφάλειας σ’ ένα ταραγμένο και με απίστευτη ταχύτητα μεταλλασσόμενου κόσμο.
Η Ελλάδα μας στη μνημονιακή περίοδο βίωσε και τον λαϊκισμό και τον εθνικισμό ως ρεύματα σκέψεις και κινήματα. Η μεγάλη όμως πλειοψηφία του λαού πιστεύει ότι το όχημα της πατρίδας για το μέλλον είναι η Ε.Ε.Το ευρωπαϊκό πολιτικό τόξο στη χώρα μας, παρά τις όποιες ενστάσεις, διευρύνεται συνεχώς. Και ο ΣΥΡΙΖΑ μεταλλάσσεται γοργά και σταθερά σε κόμμα με ευρωπαϊκό προσανατολισμό, αφήνοντας πίσω τις φωνές της «δραχμής» και της αποχώρησης από την Ε.Ε.
Είναι επιτακτική ανάγκη η διαμόρφωση εθνικής στρατηγικής για να πρωτοστατήσει η χώρα μας στην πρώτη ταχύτητα ενοποίησης της Ε.Ε.Να θέσει σε προτεραιότητα τις διεργασίες για την Κοινή Πολιτική της Ε.Ε. στην Ασφάλεια και την Άμυνα. Να προχωρήσει η Ε.Ε.σε πολιτικές μεταρρυθμίσεις για περισσότερη Δημοκρατική νομιμοποιητική των θεσμών και πιο αποτελεσματική προστασία των πολιτών. Βουτήξαμε με τα προβλήματά μας στην ευρωζώνη. Μας βαραίνει το «επαχθές δάνειο», τα Μνημόνια. Ο δρόμος για μπροστά είναι δύσκολος, αλλά είναι δρόμος ελπίδας.