Οκτώ στις δέκα επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων που ιδρύθηκαν σε γειτονικές χώρες είναι καθαρά εικονικές. Είναι εταιρείες-σφραγίδες, εταιρείες που έχουν μόνο ΑΦΜ. Ούτε καν εταιρείες που έχουν μεταφέρει ένα μέρος της δραστηριότητας αλλού και ένα μέρος κράτησαν στην Ελλάδα. Είναι εταιρείες χωρίς προσωπικό και χωρίς καμία πραγματική δραστηριότητα.
Την αποκάλυψη αυτή έκανε η υφυπουργός Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου μιλώντας σε εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη για να προσθέσει ότι την πρακτική αυτή διαφημίζουν και διαδίδουν ένας μεγάλος αριθμός δικηγορικών και φοροτεχνικών γραφείων ώστε να αποκομίσουν έσοδα από την παροχή των σχετικών υπηρεσιών στους πελάτες τους.
Το διαδίκτυο έχει γεμίσει με ιστοσελίδες που διαφημίζουν τα μεγάλα οφέλη που προσφέρει στους Έλληνες φορολογούμενους η σύσταση μιας επιχείρησης στις γειτονικές χώρες λόγω του πολύ χαμηλού φορολογικού συντελεστή που προσφέρουν.
Βουλγαρία και Κύπρος είναι ορισμένες από τις χώρες που διαφημίζονται ως φορολογικοί παράδεισοι και αποτελούν τον «απλό και εύκολο» τρόπο για να πληρώνει ένας Έλληνας επιχειρηματίας ή ελεύθερος επαγγελματίας λιγότερους φόρους και να γλιτώνει τη φορολογική επίθεση που έχουν δεχθεί τα εισοδήματά του.
Το μεγάλο κόλπο
Πρόκειται για το μεγάλο κόλπο που στερεί από το ελληνικό Δημόσιο σημαντικά έσοδα αφού ο «μύθος» της φυγής των ελληνικών επιχειρήσεων στη γειτονική χώρα στηρίζεται στις εταιρείες «φαντάσματα» που δημιουργούνται για να γίνονται τριγωνικές συναλλαγές, για να μεταφέρονται χρήματα εταιρειών και φυσικών προσώπων σε τραπεζικούς λογαριασμού στις γειτονικές χώρες παρακάμπτοντας έτσι τα capital controls ακόμη και να αγοραστούν πολυτελή αυτοκίνητα και επενδυτικά ακίνητα με χαμηλούς φόρους.
Βέβαια όπως υπογραμμίζει η κα Παπανάτσιου οι δικηγόροι και οι φοροτεχνικοί που διαφημίζουν τις γειτονικές χώρες ως φορολογικούς παραδείσους δεν παρουσιάζουν την πλήρη εικόνα και συνήθως αφήνουν τους φορολογούμενους να πιστεύουν ότι αυτό είναι νομότυπο ενώ είναι παράνομο.
Το παραμύθι έχει και δράκο
Σύμφωνα με την υφυπουργό:
– Μια ελληνική επιχείρηση που έχει μεταφέρει την έδρα της στο εξωτερικό αλλά είτε με σχέση μητρικής-θυγατρικής είτε με σχέση κεντρικού υποκαταστήματος έχει κρατήσει τη δραστηριότητα στην Ελλάδα φορολογείται για αυτή τη δραστηριότητα στην Ελλάδα. Δηλαδή φορολογείται με συντελεστή 29% και όχι 10% που ισχύει για παράδειγμα στη Βουλγαρία.
– Πρακτικές για πλασματική μεταφορά κόστους της μητρικής ή του κεντρικού προς τη θυγατρική ή το υποκατάστημα μέσω διαφόρων τεχνασμάτων δεν αναγνωρίζονται από τις ελληνικές αρχές και χαρακτηρίζονται εικονικές από το έλεγχο. Τέτοιες πρακτικές είναι παράνομες είτε το γνωρίζουν είτε όχι οι επιχειρηματίες στους οποίους προσφέρονται αυτές οι υπηρεσίες.
– Ακόμα και αν μια εταιρεία έχει μεταφέρει την καταστατική της έδρα σε άλλη χώρα, το ελληνικό κράτος μπορεί να την θεωρήσει φορολογικό κάτοικο Ελλάδος και να απαιτήσει την καταβολή φόρου επί του παγκόσμιου εισοδήματός της. Το κριτήριο είναι αν η άσκηση της πραγματικής διοίκησης της εταιρείας γίνεται στην Ελλάδα.
Έλεγχοι και ανταλλαγή πληροφορίων
Το κύμα της εικονικής μετακόμισης επιχειρήσεων σε γειτονικές χώρες απασχολεί έντονα την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων που διαπιστώνει ότι τα έσοδα που χάνονται είναι σημαντικά. Για να ανακόψει το κύμα εικονικών ενάρξεων και μεταφοράς έδρας στις γειτονικές χώρες η ΑΑΔΕ έχει ενεργοποιήσει ειδικό ελεγκτικό σχέδιο με διασταυρώσεις, συνεργασία με τις φορολογικές αρχές των γειτονικών χωρών και ανταλλαγή πληροφορίων με τα άλλα κράτη.
Οι φορολογικές αρχές έχουν ήδη συλλέξει στοιχεία, έχουν προχωρήσει έλεγχοι σε επιχειρήσεις ενώ τις επόμενες ημέρες ο διοικητής της ΑΑΔΕ Γιώργος Πιτσιλής θα επισκεφθεί τη Βουλγαρία όπου θα όπου θα συναντηθεί με τους επικεφαλείς των φορολογικών αρχών της χώρας αυτής για στενότερη συνεργασία στην ανταλλαγή πληροφοριών και την αντιμετώπιση πρακτικών καταστρατήγησης των εθνικών νομοθεσιών. Σύμφωνα με τον κ. Πιτσιλή στην αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού θα συμβάλει και η εκτεταμένη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των μελών της ΕΕ και του ΟΟΣΑ που ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη.