Σχέδιο για προληπτικό έλεγχο δημοσκοπήσεων!

Μάχες οπισθοφυλακής δίνει εσχάτως το Μέγαρο Μαξίμου, στοχοποιώντας τις εταιρείες δημοσκοπήσεων, ενώ ετοιμάζεται και νέο θεσμικό πλαίσιο για τη λειτουργία τους. Παράλληλα, είναι σε πλήρη εξέλιξη η επιχείρηση απομυθοποίησής τους καθώς στόχος είναι να απαξιωθούν περαιτέρω στα μάτια της κοινής γνώμης.

Τις τελευταίες ημέρες, εκτός από τη σύγκρουση που υπήρξε για την εταιρεία Common View –όργανο του Μεγάρου Μαξίμου κατά την αξιωματική αντιπολίτευση -, η οποία και εμφάνιζε κατά πολύ μειωμένη τη διαφορά του ΣΥΡΙΖΑ με τη ΝΔ, προχωρεί η πολεμική κατά των ΜΜΕ. Μάλιστα, τα τελευταία εικοσιτετράωρα, στη σκιά των δημοσκοπήσεων της Metron Analysis, της Κάπα Research και άλλων υπήρξαν επικριτικά σχόλια μέσω φιλικών προς τον ΣΥΡΙΖΑ sites και blogs, αλλά και πρωτοσέλιδο στην «Εφημερίδα των Συντακτών» με τίτλο: «Τα γκάλοπ αγχώνουν τον Κυριάκο –Πώς μαγειρεύουν τα ΜΜΕ τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων».

Το επόμενο βήμα της κυβέρνησης είναι να καταθέσει νομοσχέδιο για τον έλεγχο των δημοσκοπήσεων, το οποίο σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη προετοιμάζει ο υπουργός Επικρατείας Χριστόφορος Βερναρδάκης. Σε αυτό λέγεται ότι θα ισχύσουν κριτήρια, όπως οικονομικές παράμετροι, ελάχιστος αριθμός απασχολουμένων, ενώ θα προβλέπεται και η δημιουργία Ανεξάρτητης Επιτροπής που θα ελέγχει –αυτός είναι ο όρος που χρησιμοποιούν κυβερνητικά στελέχη –προληπτικά τις μετρήσεις.

Από την πλευρά τους οι δημοσκόποι αντιδρούν και αντιτείνουν ότι υπάρχει εδώ και μια δεκαετία αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο (Ν. 3603/2007) που προβλέπει και κριτήρια (π.χ. οι ερωτώμενοι δεν μπορεί να είναι κάτω από 1.000, δημοσιοποίηση στοιχείων, κ.ά.), αλλά και Κώδικας Δεοντολογίας, ενώ λειτουργεί ήδη και ειδικό ελεγκτικό όργανο, η Ελεγκτική Δημοσκοπήσεων, στην οποία μπορεί να προσφύγει οποιοσδήποτε. Προ ημερών ο Σύλλογος Εταιρειών Δημοσκόπησης και Ερευνας Αγοράς (ΣΕΔΕΑ) κάλεσε τις εταιρείες που διενεργούν δημοσκοπήσεις να εγγραφούν στο Μητρώο του ΕΣΡ και τις προέτρεψε να υπαχθούν στο σύστημα Ποιοτικού Ελέγχου Συλλογής Στοιχείων. «Τα ανωτέρω», συμπληρώνει, «είναι στοιχειώδη για την παροχή αξιόπιστης πληροφόρησης προς το κοινό».

Στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν αποφασίσει ότι πρέπει να γενικευθεί ο πόλεμος κατά των εταιρειών δημοσκοπήσεων, οι οποίες καταγράφουν μια πολύ ζοφερή εικόνα για την κυβέρνηση, αν και υπάρχουν ανησυχητικά στοιχεία και προς τη ΝΔ. «…ο ΣΥΡΙΖΑ και η κυβέρνηση καλούνται τα επόμενα δυο χρόνια να επαναπατρίσουν ψηφοφόρους τους, ενώ η ΝΔ φαίνεται να έχει πιάσει ταβάνι στη δυναμική της» έγραφε η «Εφημερίδα των Συντακτών» και αυτό ήταν και το βασικό επιχείρημα και στα ΜΜΕ του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και στην ΕΡΤ. Ταυτόχρονα στο κεντρικό της άρθρο σημείωνε ότι η κυβέρνηση άντεξε και η ΝΔ δείχνει δημοσκοπική κόπωση και υποχώρηση, ενώ προτάσσεται το επιχείρημα: «Στην πραγματικότητα δεν κέρδιζε το κόμμα τους, αλλά έχανε ο κύριος αντίπαλός τους, με αποτέλεσμα μεγάλες μάζες ψηφοφόρων του να οδηγηθούν στην απογοήτευση και την πολιτική αποστράτευση».

Προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται και στοχευμένες διαρροές για τις εταιρείες και τα ΜΜΕ. Η κεντρική επιλογή είναι να περάσει το μήνυμα σε τμήματα των ψηφοφόρων ότι η διαφορά μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ έχει μειωθεί (ανάλογα με την εταιρεία) από 0,5% έως 3,8% με κυρίαρχη τάση να μην αυξάνονται τα ποσοστά της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Επί της ουσίας όμως, εάν διαβάσει κανείς προσεκτικά τα κυβερνητικά επιχειρήματα, θα διαπιστώσει ότι γίνεται επιλεκτική αξιοποίηση ορισμένων ποιοτικών στοιχείων. Π.χ. όπως έλεγε έμπειρος παράγοντας επί των δημοσκοπήσεων που δεν θέλει να μπει στη διαδικασία της δημόσιας αντιπαράθεσης με το Μέγαρο Μαξίμου, δεν ασχολούνται και δεν εξετάζουν καθόλου τη δημοφιλία του Πρωθυπουργού, την αξιολόγηση Τσίπρα και της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ούτε την απαισιοδοξία των πολιτών σε ποσοστά άνω του 75%-80% που βλέπουν το μέλλον δυσοίωνο.

Μια προσεκτική ματιά στις τελευταίες μετρήσεις δείχνει ότι υπάρχει μείζον θέμα και με την εικόνα του Αλ. Τσίπρα. Στην έρευνα της Metron Analysis, η κυβέρνηση αξιολογείται αρνητικά ή μάλλον αρνητικά από το 75% και θετικά μόλις από το 16%, ενώ ο Πρωθυπουργός κρίνεται κατά 71% αρνητικά και θετικά από το 20%. Αρνητικά όμως είναι και τα αποτελέσματα για τη ΝΔ πέρα από την υπεροχή και την πρωτιά της, καθώς το 64% την κρίνει αρνητικά, εν αντιθέσει με το 24% που είναι θετικό, ενώ τον Κυριάκο Μητσοτάκη κρίνει αρνητικά το 59% και θετικά το 31%. Επίσης, η δημοτικότητα του Πρωθυπουργού είναι χαμηλά, καθώς το 73% τον κρίνει αρνητικά (θετικά το 27%), με τον πρόεδρο της ΝΔ να κρίνεται κατά 44% θετικά και κατά 55% αρνητικά. Ακόμη, στην καταλληλότητα για την πρωθυπουργία, ο Πρωθυπουργός είναι στο ιστορικό χαμηλό επίπεδο της μεταπολίτευσης, με 13% –στοιχείο που αγνοείται από το σύστημα εξουσίας του Μεγάρου Μαξίμου –ενώ ο Κ. Μητσοτάκης βρίσκεται στο 25%, ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό.

Η ίδια περίπου κατάσταση καταγράφεται και από την Κάπα Research, με τη δημοτικότητα του Πρωθυπουργού να είναι σε ιστορικό χαμηλό, καθώς το 26,5% τον κρίνει θετικά/μάλλον θετικά και αρνητικά/μάλλον αρνητικά το 73%. Τον Κ. Μητσοτάκη κρίνει αρνητικά/μάλλον αρνητικά το 65% και θετικά/μάλλον θετικά το 34%.

Απέναντι στην κυβερνητική επιχειρηματολογία περί αλλαγής του κλίματος, οι πολίτες κατά πλειοψηφία θεωρούν ότι η κατάσταση στην οικονομία χειροτερεύει, το 73,5% εκτιμά ότι τα πράγματα κινούνται σε λάθος κατεύθυνση, ενώ το 34,5% νιώθει ανασφάλεια και το 26% θυμό.

Διάψευση ελπίδων και κοινωνική απογοήτευση

Ο Στράτος Φαναράς της Metron Analysis υποστηρίζει τη θεωρία του «μεταβατικού κύκλου», προτάσσοντας το επιχείρημα – με βάση και τη δημοσκόπηση της εταιρείας για «Τα Νέα» – ότι μιλάμε για μια αργόσυρτη ανάκαμψη προσδοκιών, αλλά και για μια θετικότερη αποτίμηση της τρέχουσας κατάστασης συγκριτικά με το διάστημα των αρχών του καλοκαιριού, όταν τα θέματα της δεύτερης αξιολόγησης ήταν ακόμη ανοιχτά. Εχει ιδιαίτερη σημασία το ότι παρά το κλίμα ευφορίας που διαμορφώνεται από το Μέγαρο Μαξίμου η κατάσταση δεν παύει να χαρακτηρίζεται ακόμη ιδιαίτερα αρνητική. Μάλιστα τη συγκρίνει όχι μόνο με την εποχή που η χώρα βρισκόταν εκτός κρίσης, αλλά ακόμα και με το κλίμα που επικρατούσε την τελευταία περίοδο της κυβέρνησης Σαμαρά, προ των εκλογών στις αρχές του 2015.

Προ ημερών υπήρξε ένα καίριο «χτύπημα» εξ αριστερών στον ΣΥΡΙΖΑ, από μια άλλοτε φιλική προς αυτόν εταιρεία, τη VPRC, στην οποία είχε πρωταγωνιστικό ρόλο επί πάρα πολλά έτη ο νυν στενός συνεργάτης του Πρωθυπουργού και υπουργός Επικρατείας Χριστόφορος Βερναρδάκης. O Γιάννης Μαυρής σε μια ενδιαφέρουσα ανάλυσή του, η οποία δεν έτυχε προβολής, υπό τον τίτλο «Ανοδος του συντηρητισμού – πολιτικές ιδεολογίες στην Ελλάδα μετά το Μνημόνιο» γράφει μεταξύ άλλων: «…η επικράτηση του συντηρητισμού οφείλεται κατά βάση στην αρνητική έκβαση που είχε τελικά το πείραμα της αριστερής διαχείρισης της λιτότητας. Η εγκατάλειψη της πολιτικής εκπροσώπησης των κυριαρχούμενων τάσεων άνοιξε τον δρόμο στη συντηρητική στροφή της κοινωνίας και στην πολιτική επάνοδο της Δεξιάς». Σε άλλο σημείο, υπογραμμίζεται ότι «τα τελευταία δύο χρόνια η διάψευση των ελπίδων διόγκωσε την κοινωνική απογοήτευση και την παράλυση του κοινωνικού σώματος και προκάλεσε τη στροφή στην πλήρη ιδιώτευση και στον κοινωνικό συντηρητισμό…». Και στον επίλογο σημειώνει: «Η Νέα Μεταπολίτευση, που επαγγέλθηκε αμετροεπώς το κυβερνών κόμμα, βρίσκεται πράγματι επί θύραις. Αλλά το καθεστώς που διαδέχεται την Γ’ Ελληνική Δημοκρατία, για άλλη μια φορά, δεν θα φέρει αριστερή σφραγίδα».