Να γιατί η μπίρα μάς φτιάχνει τη διάθεση

Οι λάτρεις της μπίρας το γνωρίζουν αλλά τώρα έρχεται να το επιβεβαιώσει και η επιστήμη –το χρυσό (ή κόκκινο ή μαύρο) αφρώδες ποτό ανεβάζει τη διάθεση. Η επιστημονική βούλα σχετικά με το ότι η μπίρα μάς κάνει ευδιάθετους έρχεται από ερευνητές του Πανεπιστημίου Φρίντριχ Αλεξάντερ Ερλάνγκεν-Νυρεμβέργης (FAU), οι οποίοι εξέτασαν 13.000 συστατικά των τροφίμων προκειμένου να ανακαλύψουν αν και ποια εξ αυτών ενεργοποιούν το κέντρο ανταμοιβής του εγκεφάλου. Οπως είδαν, η ορδενίνη, η οποία περιέχεται στη βύνη, είναι ένα τέτοιο «χαρούμενο» συστατικό.

Ορισμένες τροφές μάς κάνουν να νιώθουμε καλά. Για αυτόν τον λόγο δεν μπορούμε να σταματήσουμε πολλές φορές να τρώμε ακόμη και αν έχουμε χορτάσει. Οι επιστήμονες το ονομάζουν αυτό «ηδονική πείνα» –πρόκειται για την κατανάλωση τροφών με σκοπό πλέον όχι την αναπλήρωση της ενέργειας του οργανισμού, αλλά την ευχαρίστηση. Αυτή η «ανεβαστική» επίδραση προκαλείται από τον νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη –ορισμένες τροφές ενεργοποιούν το κέντρο ανταμοιβής του εγκεφάλου όπου έχει την έδρα του ο υποδοχέας D2 της ντοπαμίνης. Τώρα ερευνητές του Τμήματος Χημείας Τροφίμων του FAU διερεύνησαν εάν υπάρχουν συγκεκριμένες ουσίες στις τροφές οι οποίες ενεργοποιούν τον υποδοχέα D2 με τον ίδιο τρόπο με την ντοπαμίνη.

Η ερευνητική ομάδα συνεργάστηκε με το Κέντρο Υπολογιστικής Χημείας του FAU εφαρμόζοντας μια προσέγγιση «εικονικής διαλογής» ουσιών η οποία χρησιμοποιείται συχνά στη φαρμακευτική έρευνα. Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης διαδικασίας αναλύονται τα συστατικά τροφίμων σε ένα περιβάλλον προσομοίωσης σε υπολογιστή αντί στο εργαστήριο. Η χρήση τέτοιων προσομοιώσεων σε υπολογιστή δίνει τη δυνατότητα εξέτασης όλων των ουσιών ενός τροφίμου. Αντιθέτως στο εργαστήριο, με εφαρμογή των συμβατικών τεχνικών, είναι εφικτό να εξεταστεί μόνο ένας μικρός αριθμός συστατικών.

Αρχικώς οι επιστήμονες δημιούργησαν μια βάση δεδομένων 13.000 μορίων που περιέχονται σε τρόφιμα. Στη συνέχεια χρησιμοποίησαν αυτή τη βάση δεδομένων με στόχο να εντοπιστούν τα μόρια εκείνα που «δένουν» με τον υποδοχέα D2 της ντοπαμίνης –σκεφτείτε το σαν το κλειδί που «κουμπώνει» τέλεια στην κλειδαριά. Το σύστημα εντόπισε στη συνέχεια ποια μόρια αλληλεπιδρούν με τον υποδοχέα D2. Η ανάλυση έδειξε τελικώς 17 από τις αρχικές 13.000 επιλογές. Οι 17 αυτές ουσίες αναλύθηκαν στο εργαστήριο σε συνεργασία με το Τμήμα Ιατρικής Χημείας του FAU.

Τα πιο υποσχόμενα αποτελέσματα της ανάλυσης αφορούσαν την ορδενίνη, μια ουσία που ανευρίσκεται στη βύνη και στην μπίρα. «Μας εξέπληξε το γεγονός ότι μια ουσία της μπίρας ενεργοποιεί τον υποδοχέα D2 της ντοπαμίνης, κυρίως επειδή δεν αναζητούσαμε διεγερτικές ουσίες των τροφίμων» εξήγησε η καθηγήτρια δρ Μόνικα Πισετσρίντερ.

Οπως συμβαίνει με την ντοπαμίνη, έτσι και η ορδενίνη ενεργοποιεί τον υποδοχέα D2 της ντοπαμίνης, μέσω όμως ενός διαφορετικού μονοπατιού σήμανσης. Σε αντίθεση με την ντοπαμίνη ενεργοποιεί τον υποδοχέα μόνο μέσω των πρωτεϊνών G, γεγονός που πιθανότατα οδηγεί σε πιο παρατεταμένη επίδραση στο κέντρο επιβράβευσης του εγκεφάλου. Η ερευνητική ομάδα μελετά τώρα εάν τα επίπεδα ορδενίνης στην μπίρα έχουν σημαντική επίδραση στο κέντρο ανταμοιβής. Σε κάθε περίπτωση την επόμενη φορά που θα πιείτε ένα ποτήρι παγωμένη μπίρα, πιείτε το στην υγειά της… ορδενίνης!