Οι ταινίες της εβδομάδας: Ιστορίες από το παρελθόν

5: εξαιρετική, 4: πολύ καλή, 3: καλή, 2: ενδιαφέρουσα, 1: μέτρια, 0: απαράδεκτη

Τρεις διαφορετικές ματιές πάνω στο Ολοκαύτωμα των Εβραίων με διαχειριστή τον έμπειρο ρώσο σκηνοθέτη Αντρέι Κοντσαλόφσκι διαμορφώνουν το δραματικό φιλμ με τον ειρωνικό τίτλο «Παράδεισος» –έτσι όπως δηλαδή αποκαλούσαν οι ναζιστές τον ομοιόμορφο κόσμο που επιδίωκαν να φτιάξουν. Ενας νεαρός γερμανός αξιωματικός των Ες Ες, διοικητής στρατοπέδου συγκέντρωσης (Κρίστιαν Κλάους), μια ρωσοεβραία φυλακισμένη και ερωμένη του (Γιούλιγια Βισότσκαγια) και ένας γάλλος αστυνομικός συνεργάτης των Γερμανών (Φιλίπ Ντουκέν) μιλούν απευθυνόμενοι στην κάμερα εξηγώντας τις θέσεις τους, καταθέτοντας την ψυχή τους. Ο Κοντσαλόφσκι ντύνει την ασπρόμαυρη ταινία του με εικόνες σχετικές με τη ζωή των τριών αυτών ανθρώπων και συλλαμβάνει έξοχα το πνεύμα μιας σκληρής, απάνθρωπης εποχής, η οποία ωστόσο έχει περάσει τόσο πολλές φορές στο σινεμά που τελικά με τον «Παράδεισο» δεν προστίθενται και πολλά στο θέμα, πόσω μάλλον όταν ο «Γιος του Σαούλ» (που είχε να προσθέσει) παραμένει ακόμη τόσο νωπός στη μνήμη μας. Ωστόσο ο «Παράδεισος» σε κερδίζει κυρίως με την καλαισθησία του –ο Κοντσαλόφσκι οφείλει πάρα πολλά στην ασπρόμαυρη φωτογραφία του Αλεξάντρ Σιμόνοφ.

AΘHNA: ΝΙΡΒΑΝΑ – ΕΛΛΗ – ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ – ΚΗΦΙΣΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: ΠΑΥΛΟΣ ΖΑΝΝΑΣ

Στρατευμένη τέχνη που προβληματίζει

Οι «120 χτύποι ανά λεπτό» («120 BPM», Γαλλία, 2017) του σεναριογράφου και σκηνοθέτη Ρομπέν Καμπιγιό –προσφάτως επισκέφθηκε τη χώρα μας για το φεστιβάλ Νύχτες Πρεμιέρας –είναι μια ημιντοκουμενταρίστικη «αναπαράσταση» της ακτιβιστικής δράσης του γκρουπ Act Up Paris το οποίο στη δεκαετία του 1990 έκανε πάταγο στη Γαλλία διεκδικώντας –συχνά με ακραίους τρόπους –δικαιοσύνη για τους ομοφυλόφιλους και τους ασθενείς του AIDS. Τα μέλη του δεν ήταν συμπαθή στην κοινή γνώμη, όμως το δίκιο ήταν με το μέρος τους και ο Καμπιγιό, σεναριογράφος του Λοράν Καντέ στο εξαιρετικό «Ανάμεσα στους τοίχους», μπορεί να το στηρίξει. Χειρίζεται με πάθος το δυσάρεστο αυτό θέμα που ο ίδιος γνωρίζει καλά, καθότι υπήρξε μέλος του Act Up Paris, και το αποτέλεσμα είναι μια ενίοτε ενοχλητική ταινία, η οποία ωστόσο καταφέρνει να σε κερδίσει κυρίως με την ανθρωπιστική της δύναμη.

Χαρακτηριστικό δείγμα στρατευμένης τέχνης που στόχο έχει να προβληματίσει και όχι να προκαλέσει. Ισως όμως θα έπρεπε να είναι λίγο μικρότερη σε διάρκεια, καθότι στις δύο ώρες και 40 λεπτά φαίνεται να έχει εξαντλήσει πια το θέμα της, έχοντας ήδη πει ό,τι ήταν να πει.

Βραβεύθηκε πάντως (και δικαίως) με το μεγάλο βραβείο της Επιτροπής εφέτος στο Φεστιβάλ των Καννών και η ταπεινή μου πρόβλεψη είναι ότι έχει πιθανότητες να βρεθεί στην πεντάδα των υποψήφιων ταινιών για το Οσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας.

ΑΘΗΝΑ: ΑΣΤΟΡ – ΑΘΗΝΑΙΑ – ΓΑΛΑΞΙΑΣ – ΣΠΟΡΤΙΓΚ – ΑΒΑΝΑ – ΙΛΙΟΝ – ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: ΟΛΥΜΠΙΟΝ

«Ολοι φοβόμαστε κάτι» ακούμε σε κάποια σκηνή της δεύτερης οπτικοακουστικής μεταφοράς μετά την τηλεταινία του 1990 του μυθιστορήματος «Το αυτό» («It») του Στίβεν Κινγκ. Το θρίλερ του Αντι Μουσκιάτι με τον ίδιο τίτλο, για το οποίο η πλειονότητα του ξένου Τύπου έχει μιλήσει με μάλλον υπερβολικούς διθυράμβους, αναφέρεται στην καταπολέμηση των φοβιών στην προεφηβική ηλικία, ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει αρκετά τον συγγραφέα, με κορυφαίο έργο πάνω σε αυτό το θέμα το «Στάσου πλάι μου» (που είναι και μια από τις καλύτερες κινηματογραφικές μεταφορές βιβλίων του). Στο «Αυτό» κάθε φοβία των «αδυνάμων» της μικρής πόλης όπου λαμβάνει χώρα η ιστορία συνοδεύεται από όλων των ειδών τις τρύπες και τη μορφή ενός κλόουν (η εικόνα του κλόουν έχει ούτως ή άλλως κάτι που τρομάζει). Οποτε λοιπόν τα παιδιά φαντάζονται τους εφιάλτες τους να ζωντανεύουν, ο κλόουν με έναν τρόπο δίνει το παρών και ο σκηνοθέτης φροντίζει να ενσωματώσει στην ταινία όλα τα κλισέ για να την κάνει όσο το δυνατόν πιο τρομακτική. Η δυνατή ξαφνική μουσική, οι σκιές που κινούνται απειλητικά στον χώρο, οι γκροτέσκες φιγούρες όλων των ωρίμων ανθρώπων του χωριού, το bullying από τη δυνατή παρέα παιδιών δημιουργούν ένα σύμπαν τρόμου και απειλής σε μια επαρχιακή Αμερική (η ιστορία τοποθετείται στην Πολιτεία του Μέιν, από όπου κατάγεται ο Κινγκ).

ΑΘΗΝΑ: ΟΛΑ ΤΑ VILLAGE – ΟΛΑ ΤΑ ODEON – ΑΘΗΝΑΙΟΝ – ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS ΓΛΥΦΑΔΑ – ΑΕΛΛΩ – ΚΗΦΙΣΙΑ – ΝΑΝΑ – ΑΙΓΛΗ ΧΑΛΑΝΔΡΙ – ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟ – ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ – ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΛΛΙΘΕΑ – ΑΝΟΙΞΗ – ΣΙΝΕ ΓΑΛΑΤΣΙ – ΦΟΙΒΟΣ – ΛΑΟΥΡΑ – ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ – ΦΛΕΡΡΥ – ΣΙΝΕ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ – ΖΕΑ κ.ά. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: VILLAGE COSMOS – ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ – ODEON ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ – CINEMA ONE – ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ

Ψυχολογικό δράμα με έντονα στοιχεία από θρίλερ εκδίκησης, η «Γυναίκα με τη Μερσεντές» («Moka», Γαλλία, 2016) του Φρεντερίκ Μερμούντ είναι πάνω απ’ όλα ένα ταξίδι στον εσωτερικό κόσμο μιας αινιγματικής γυναίκας (η πάντοτε καλή Εμανουέλ Ντεβός) που έχει δραπετεύσει από ψυχιατρική κλινική και για κάποιον λόγο παρακολουθεί επίμονα ένα ζευγάρι. Το γιατί το μαθαίνουμε στη μέση περίπου της ταινίας, η οποία αν και στην όψη γοητεύει –σίγουρα θα αγαπήσετε τη μελαγχολική ομορφιά των χώρων γυρισμάτων στη Λωζάννη, στο Μοντρέ και σε άλλους χώρους της Ελβετίας, όπως και της Γαλλίας –στην ουσία φλυαρεί στα χέρια του Μερμούντ. Στα χέρια ενός σκηνοθέτη επιπέδου Κλοντ Σαμπρόλ θα είχαμε ενδεχομένως κάτι πιο ολοκληρωμένο και με καλύτερη ροή.

ΑΘΗΝΑ: ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS ΓΛΥΦΑΔΑ – ΑΙΓΛΗ XΑΛΑΝΔΡΙ – ΤΡΙΑΝΟΝ – ΠΑΛΑΣ ΠΑΓΚΡΑΤΙ – ΔΙΑΝΑ – ΒΑΡΚΙΖΑ – ΦΛΟΙΣΒΟΣ – ΕΚΡΑΝ – ΙΝΤΕΑΛ – ΑΤΤΑΛΟΣ κ.ά. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: ΦΑΡΓΚΑΝΗ – ΝΑΤΑΛΙ

Στο «American Assassin: Η εκδίκηση» (ΗΠΑ, 2017) του Μάικλ Κουέστα ένας νέος, όμορφος Αμερικανός (Ντίλαν Ο’ Μπράιαν) αποφασίζει να εκδικηθεί τον θάνατο της μέλλουσας γυναίκας του εισχωρώντας στους τζιχαντιστές για να τραβήξει ο ίδιος τη σκανδάλη. Αλλά η CIA έχει τη δική της άποψη και ο Μάικλ Κίτον αναλαμβάνει τη μεταμόρφωση του κεντρικού ήρωα σε επαγγελματία δολοφόνο… Ως περιπέτεια –καμία αντίρρηση –άκρως διασκεδαστική, άσε που είναι και λίγο πεσιμιστική για το μέλλον του κόσμου. Μόνο που τα ίδια πράγματα τα έχουμε δει χίλιες φορές καλύτερα στις περιπέτειες του Μποντ, του Μπορν και του Χαντ («Επικίνδυνη αποστολή»). Αυτό εδώ, ε, είναι λιγάκι φτωχός συγγενής τους…

ΑΘΗΝΑ: ΟΛΑ ΤΑ VILLAGE – ODEON STARCITY – ODEON ΙΛΙΟΝ – ODEON ΜΑΡΟΥΣΙ – ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS ΓΛΥΦΑΔΑ – ΑΕΛΛΩ κ.ά. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: VILLAGE COSMOS – ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ – ODEON ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ – CINEMA ONE

Προβάλλονται επίσης, αποκλειστικά στο ΘΗΣΕΙΟΝ, η «Κόρη» («The daughter», Αυστραλία, 2015), μια εκσυγχρονισμένη αυστραλέζικη διασκευή της «Αγριόπαπιας» του Ερρίκου Ιψεν, σε σκηνοθεσία Σάιμον Στόουν και με πρωταγωνιστές τον εξαιρετικό Τζέφρι Ρας, τον Σαμ Νιλ και την πανέμορφη Οντέσα Γιανγκ, και η αισθηματική περιπέτεια «Porto» (ΗΠΑ / Γαλλία / Πορτογαλία / Πολωνία, 2016) του Γκέιμπ Κλίνγκερ, με τον Αντον Γέλτσιν, που πέθανε πέρυσι, και τη Λούσι Λούκας να ξαναζούν –με έναν τρόπο –τη σχέση τους στο Πόρτο της Πορτογαλίας (Στις αίθουσες Διάνα, Μικρόκοσμος).