«Εάν δεν θωρακιστούμε, θα έχουμε επιδημία ιλαράς»

Κατά δεκάδες αυξάνονται σε εβδομαδιαία βάση τα κρούσματα της ιλαράς στην Ελλάδα. Το φράγμα των 100 κρουσμάτων έχει σπάσει από την προηγούμενη εβδομάδα. Οι ειδικοί επιστήμονες λένε, επισήμως, ότι έχουν καταγραφεί περισσότερα από 160 κρούσματα –ανάμεσά τους έξι υγειονομικοί από τρία δημόσια νοσοκομεία της Αττικής –ενώ ανεπισήμως εικάζουν ότι ο πραγματικός αριθμός των κρουσμάτων έχει υπερβεί τα 250, με το 80% να είναι Ρομά. Εκφράζουν δε τη βεβαιότητα ότι αν ο καιρός χαλάσει –όπερ σημαίνει συγχρωτισμός σε κλειστούς χώρους –και η ελληνική κοινωνία δεν έχει θωρακιστεί έναντι αυτής της ιδιαιτέρως μεταδοτικής νόσου, τα κρούσματα θα αυξηθούν κατακόρυφα. Η ιατρική κοινότητα είναι ανάστατη και ζητεί από το υπουργείο Υγείας να εντείνει τις προσπάθειες ενημέρωσης του πληθυσμού για τα οφέλη του εμβολιασμού, καθώς θεωρεί δεδομένο ότι μία από τις βασικές αιτίες αύξησης των κρουσμάτων ιλαράς πανευρωπαϊκά είναι η εξάπλωση του αντιεμβολιαστικού κινήματος. Μιας εξαιρετικά επικίνδυνης εισαγόμενης μόδας, που δειλά-δειλά υιοθετήθηκε και από έλληνες γονείς.

«Η αύξηση οφείλεται στο γεγονός ότι σε κάθε χώρα υπάρχουν ομάδες πληθυσμού που παραμένουν ανεμβολίαστες. Η ιλαρά είναι κατ’ εξοχήν μεταδοτικό νόσημα. Αν ένα άτομο ανεμβολίαστο εκτεθεί στον ιό, κατά 90% θα νοσήσει» δηλώνει προς «Το Βήμα» η καθηγήτρια Παιδιατρικής και πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών κυρία Μαρία Θεοδωρίδου.

Οπως λέει, στην Ελλάδα το επίπεδο εμβολιασμού για την ιλαρά είναι ικανοποιητικό. «Ωστόσο, η ιλαρά είναι ένα νόσημα που θέλει υψηλή εμβολιαστική κάλυψη για να μπορεί να ελεγχθεί (95%). Αυτό δεν το έχουμε, αφού η εμβολιαστική κάλυψη φθάνει το 87%-89%». «Βέβαια», σημειώνει, «αν δεν ήμασταν εμβολιασμένοι, ως λαός, δεν θα μιλούσαμε για 140 κρούσματα αλλά για χιλιάδες. Οπωσδήποτε υπάρχει ένας τοίχος ανοσίας, αλλά αυτό δεν πρέπει να μας κάνει να εφησυχάζουμε». Σύμφωνα με την καθηγήτρια, από τα καταγεγραμμένα 140 κρούσματα ιλαράς, το 80% είναι Ρομά. «Είναι ένας πληθυσμός που επιδιώκεται η προσέγγισή του για εμβολιασμό. Είναι όμως δύσκολο, διότι και ιδιαίτερη νοοτροπία έχει και μετακινούμενος πληθυσμός είναι».

Για επικίνδυνη αναζωπύρωση της ιλαράς, συνεπεία του αντιεμβολιαστικού κινήματος, κάνει λόγο ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου κ. Μιχαήλ Βλασταράκος. «Τα προηγούμενα χρόνια καταγραφόταν στην Ελλάδα περίπου ένα κρούσμα ιλαράς ετησίως. Εφέτος, μέσα σε τέσσερις μήνες και μέχρι τις 3 Σεπτεμβρίου καταγράφηκαν 100 κρούσματα. Αυτό είναι άκρως ανησυχητικό και για αυτό ως ΠΙΣ καλούμε το ΚΕΕΛΠΝΟ και τη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Υγείας να εντείνουν τις προσπάθειές τους για ενημέρωση του πληθυσμού σχετικά με τον εμβολιασμό προκειμένου να μην εξαπλωθεί η νόσος».

Τη διαπίστωση ότι όσο αυξάνεται ο μη εμβολιασμένος πληθυσμός χάνεται η προστασία της «αγέλης» κάνει ο λοιμωξιολόγος και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων κ. Παναγιώτης Γαργαλιάνος-Κακολύρης. «Τα παλαιότερα χρόνια υπήρχαν δράσεις για τον εμβολιασμό και των Ρομά, οι οποίες τελευταίως έχουν ατονήσει και είναι απόλυτη ανάγκη να αρχίσουν να εφαρμόζονται. Επίσης, παρατηρείται άρνηση των γονιών να εμβολιάσουν τα παιδιά τους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη βαριά νόσηση παιδιών έως την ηλικία των 12 ετών. Το θέμα είναι ότι μόνο με τον εμβολιασμό μπορούμε να προφυλαχθούμε από την ιλαρά. Αντιιική θεραπεία για τη νόσο δεν υπάρχει» επισημαίνει.

Εκτός από τα παιδιά, μεγάλο κίνδυνο να αρρωστήσουν βαριά αν προσβληθούν από τον ιό διατρέχουν οι ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς (σ.σ.: όσοι πάσχουν από κάποια μορφή κακοήθειας, AIDS, έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση κ.λπ.) και οι έγκυοι. «Μια γυναίκα δεν μπορεί να κάνει το εμβόλιο της ιλαράς την περίοδο της εγκυμοσύνης, διότι το εμβόλιο είναι ζωντανός εξασθενημένος ιός. Επίσης, την περίοδο αυτή αλλάζει η ανοσολογική κατάσταση της μητέρας και γίνεται πιο ευάλωτη» εξηγεί ο κ. Γαργαλιάνος και σημειώνει ότι στους ενηλίκους η ιλαρά μπορεί να προκαλέσει βαριά νόσηση και συγκεκριμένα πνευμονία, εγκεφαλίτιδα, ακόμη και να επηρεάσει όλα τα ζωτικά όργανα.

Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι αν πρέπει οι ενήλικοι να εμβολιαστούν. «Οι συστάσεις είναι οι εξής: οι γεννηθέντες πριν από το 1956 έχουν φυσική ανοσία επειδή λογικά έχουν περάσει ιλαρά. Να σημειώσουμε ότι η φυσική ανοσία είναι διά βίου. Οσοι έχουν εμβολιαστεί μετά το 1970, αλλά δεν έχουν κάνει τις δύο δόσεις του εμβολίου (τότε κυκλοφορούσε το μονοδύναμο εμβόλιο), μπορεί να χρειαστεί να το επαναλάβουν. Πώς μπορούν να το ξέρουν αυτό; Αν δεν θυμούνται να πέρασαν ιλαρά στην παιδική ηλικία, πρέπει να υποβληθούν σε αιματολογική εξέταση για τη μέτρηση των αντισωμάτων στον οργανισμό και να πράξουν αναλόγως» απαντά.

Τον κώδωνα του κινδύνου για τους επαγγελματίες υγείας, πολλοί εκ των οποίων δεν έχουν εμβολιαστεί σωστά, κρούουν οι ειδικοί επιστήμονες. «Υπάρχουν κενά στον εμβολιασμό των επαγγελματιών υγείας. Στην περίπτωση που δεν έχουν εμβολιαστεί σωστά, πρέπει να το πράξουν για να προστατεύσουν τόσο τον εαυτό τους όσο και τους ανθρώπους που επισκέπτονται μονάδες υγείας» αναφέρει ο κ. Γαργαλιάνος.

Να σημειωθεί ότι στην Ιταλία, όπου το ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού με δεύτερη δόση είναι περίπου στο 85% (κοντά σε αυτό της Ελλάδας), από τα 4.500 περιστατικά ιλαράς, περίπου 300 αφορούν επαγγελματίες υγείας.

Χαρακτηριστικά αναφέρει ότι στις ΗΠΑ πριν από την εισαγωγή του εμβολίου στο πρόγραμμα καταγράφονταν 3-4 εκατομμύρια κρούσματα, εκ των οποίων 1.000 προσβάλλονταν από εγκεφαλίτιδα και 400 – 500 κατέληγαν. «Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή η νόσος αφορά κυρίως ειδικούς πληθυσμούς που είναι ανεμβολίαστοι. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι η ιλαρά μπορεί να προσβάλει οποιαδήποτε ηλικία και ένας μεγάλος σε ηλικία άνθρωπος, ο οποίος δεν έχει εμβολιαστεί ούτε έχει περάσει τη νόσο, κινδυνεύει» προσθέτει.