Ιρλανδικό κοστούμι για τους ιδιοκτήτες ακινήτων

Ιρλανδικό… κοστούμι στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων ράβει το υπουργείο Οικονομικών. Ο βορειοϊρλανδός καθηγητής Οικονομικών Γουίλιαμ Μακλάσκι αποτελεί το βαρύ πυροβολικό της ομάδας εργασίας που έχει αναλάβει το δύσκολο έργο για πρώτη φορά η Ελλάδα να φτιάξει μια τράπεζα αξιών σε αντικατάσταση των πλασματικών αντικειμενικών τιμών ζώνης που τα τελευταία χρόνια δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα.Από το 2018 οι τιμές της Εφορίας θα αντικατασταθούν από μια βάση δεδομένων με στοιχεία συμβολαιογράφων, τραπεζών, δήμων, κτηματομεσιτών και άλλων φορέων με στόχο η φορολογία να είναι επί πραγματικών αξιών και όχι επί θεωρητικών τιμών. Αλλαγές δεν θα γίνονται συχνά, γιατί η αγορά των ακινήτων δεν είναι μια χρηματιστηριακή αγορά όπου οι τιμές αλλάζουν καθημερινά, όπως αναφέρει στο «Βήμα» αρμόδιος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών. Ωστόσο όπου υπάρχουν μεταβολές θα γίνονται οι απαραίτητες αλλαγές από ειδική επιτροπή του υπουργείου που θα πρέπει τακτικά να συλλέγει στοιχεία προκειμένου να κάνει τις απαραίτητες διορθώσεις-παρεμβάσεις.

Ωστόσο στο υπουργείο Οικονομικών βλέπουν το τελευταίο διάστημα να υπάρχει ένα κύμα προσφυγών κατά των αξιών και των φόρων ακινήτων, με δικηγορικά γραφεία να έχουν αναλάβει να κινητοποιήσουν δήμους αλλά και απλούς πολίτες οι οποίοι αντιδρούν στη φορολογία επί πλασματικών αξιών.

Ποιος είναι όμως ο βορειοϊρλανδός καθηγητής που καλείται να ανατρέψει μια κατάσταση η οποία ισχύει εδώ και περίπου 30 χρόνια στην Ελλάδα, όπου ειδικά από τότε που ξέσπασε η κρίση οι αντικειμενικές αξίες σε αρκετές περιπτώσεις είναι υψηλότερες από τις πραγματικές;

Ο Γουίλιαμ Μακλάσκι ως το 2014 ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ulster της Βόρειας Ιρλανδίας και τώρα στο Αφρικανικό Ινστιτούτο Φορολογίας στην Πρετόρια της Νότιας Αφρικής. Εχει πλούσιο συγγραφικό έργο σε θέματα αποτίμησης όλων των τύπων ακινήτων για φορολογικούς σκοπούς, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει συμμετάσχει σε αρκετά διεθνή φορολογικά προγράμματα.

Ο ρόλος του, όπως ο ίδιος αναφέρει στην επίσημη σελίδα στο linked in, είναι να παρέχει συμβουλές σε πολιτικές φορολογίας ακινήτων και αποτίμησης των αξιών. Θεωρείται «γκουρού» στο είδος του και η ελληνική πλευρά προσβλέπει πολλά στις γνώσεις και στην εμπειρία του για να διαμορφωθεί μια αξιόπιστη βάση αξιών η οποία δεν θα λειτουργεί επιβαρυντικά για τον πολίτη.

Πλήρης αναμόρφωση

Την άνοιξη του 2017 οι θεσμοί στο πλαίσιο της τεχνικής βοήθειας πρότειναν στο υπουργείο Οικονομικών τον συγκεκριμένο καθηγητή προκειμένου να ενταχθεί στην ειδική ομάδα εργασίας και να προσφέρει τα φώτα του, και κυρίως την επιστημοσύνη του, προκειμένου οι τιμές ζώνης της Εφορίας επιτέλους να βρεθούν κοντά στις αγοραίες.

Ο ίδιος έχει επισκεφθεί τη χώρα μας περίπου πέντε φορές από την περασμένη άνοιξη και έχει στενή επαφή με τα μέλη της ομάδας εργασίας που «τρέχει» το έργο της εξίσωσης αντικειμενικών αξιών με πραγματικές.

Η εν λόγω ομάδα εργασίας εποπτεύεται από την επιτροπή που συστήθηκε πρόσφατα υπό τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο και την υφυπουργό Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου σε ρόλο συντονιστικό.

Στο τελευταίο Μνημόνιο ψηφίστηκε η Ελλάδα ως τα τέλη του 2017 να έχει προχωρήσει στην πλήρη αναμόρφωση των αντικειμενικών αξιών προκειμένου αυτές να ισχύσουν από το νέο έτος. Ωστόσο, επειδή το έργο αυτό είναι πολύ μεγάλο και εμπλέκονται πάρα πολύ παράγοντες, είναι πολύ πιθανόν να καθυστερήσει η υλοποίησή του και άρα ο ΕΝΦΙΑ και άλλοι φόροι ακινήτων να συνεχίσουν να υπολογίζονται με τις υφιστάμενες αξίες.

Οταν οι αρμόδιες επιτροπές καταλήξουν στις τελικές προτάσεις, θα έρθουν τα τεχνικά κλιμάκια των δανειστών να ανάψουν το πράσινο φως ή να προχωρήσουν σε παρεμβάσεις στους τελικούς πίνακες.

Ηδη η επιτροπή υπό την κυρία Παπανάτσιου συνεδρίασε πρόσφατα και τις επόμενες ημέρες αναμένεται τα μέλη της να βρεθούν ξανά για να καταγραφεί η όποια εξέλιξη στο συγκεκριμένο θέμα.

Αυτό που τονίζει αρμόδιος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών μιλώντας στο «Βήμα της Κυριακής» είναι ότι κατά την κατάρτιση των πινάκων των νέων αξιών δεν θα υπάρχουν ούτε στεγανά ούτε κόκκινες γραμμές ούτε περιορισμοί. Ολες οι περιοχές θα βρεθούν στο τραπέζι των συζητήσεων από μηδενική βάση, αν και υπάρχουν εισηγήσεις ιδιαίτερα από φορείς της αγοράς να μην υπάρχει καμία περιοχή στη χώρα με τιμή ζώνης κάτω από 1.000 ευρώ. Επίσης η κατεύθυνση που έχει δοθεί είναι να μην υπάρξει ενιαία μείωση ή αύξηση τιμών αλλά η κάθε ζώνη σε κάθε δήμο της χώρας να αξιολογηθεί ξεχωριστά.

Σε πρώτη φάση οι αλλαγές που θα γίνουν θα αφορούν τα ακίνητα που σήμερα βρίσκονται σε περιοχές με καθορισμένες τιμές ζώνης. Για τα εκτός σχεδίου και εκτός αντικειμενικού προσδιορισμού θα ασχοληθούν οι αρμόδιες επιτροπές σε επόμενο χρόνο. Το μόνο βέβαιο είναι ότι σε περιοχές οι οποίες σήμερα χαρακτηρίζονται μεσαίες προς ακριβές και έχουν υποστεί μεγάλη μείωση τιμών οι αντικειμενικές αξίες θα μειωθούν, ενώ σε φθηνές περιοχές όπου οι τιμές ζώνης ήταν πολύ χαμηλές ενδεχομένως να αυξηθούν.

Σύμφωνα με στοιχεία παραγόντων της κτηματαγοράς, η ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα (κτίσματα και οικόπεδα) αποτιμάται σε περίπου 2,2 τρισ. ευρώ, ενώ ο αριθμός των ιδιοκτητών κάθε είδους δικαιώματος επί ακινήτων ξεπερνάει τα 6.300.000.