Σε προτεραιότητα θέτει η κυβέρνηση την απλοποίηση και την επιτάχυνση των διαδικασιών για την κτήση ιθαγένειας. Θα επιχειρηθεί να αρθούν οι δυσλειτουργίες οι οποίες έχουν εντοπισθεί και προκαλούν καθυστερήσεις ακόμα και σε περιπτώσεις που αφορούν στα ανήλικα παιδιά δεύτερης γενιάς μεταναστών. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσει το Μαξίμου και την τοποθέτηση του Νομικού και Διδάκτορα Ιστορίας κ. Λάμπρου Μπαλτσιώτη, ως επικεφαλής της Ειδικής Γραμματείας Ιθαγένειας, η οποία συστάθηκε μόλις πριν από ένα μήνα. Ο κ. Μπαλτσιώτης υπηρετεί με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου στο Συνήγορο του Πολίτη, στον Κύκλο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, με ειδίκευση σε θέματα που αφορούν στην ιθαγένεια, την πολιτογράφηση, τη θρησκευτική ελευθερία αλλά και στην προστασία από διακρίσεις με βάση την καταγωγή κ.α. Στον 51χρονο Διδάκτορα Ιστορίας ανέθεσαν καθήκοντα Ειδικού Τομεακού Γραμματέα Ιθαγένειας του Υπουργείου Εσωτερικών, με απόφασή τους ο πρωθυπουργός κ. Αλέξης Τσίπρας και ο υπουργός Εσωτερικών κ. Πάνος Σκουρλέτης (ΦΕΚ. 462/τ. Υ. Ο. Δ. Δ/ 21-9-2017).
Πάντως, όταν τον Ιούλιο του 2017 εντάχθηκε στο πολυνομοσχέδιο Σκουρλέτη η ρύθμιση για τη σύσταση Ειδικής Γραμματείας Ιθαγένειας, υπαγόμενη απευθείας στον Υπουργό Εσωτερικών, κόμματα της αντιπολίτευσης (Ποτάμι, Δημοκρατική Συμπαράταξη κ. α.) κατηγόρησαν την κυβέρνηση, με αφορμή τη νέα Γραμματεία, για αύξηση κυβερνητικών οργάνων με στόχο τον έλεγχο του κράτους. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το Ποτάμι επεσήμαιναν τότε στη Βουλή σχολιάζοντας το πολυνομοσχέδιο ότι «δημιουργούνται νέα όργανα και δομές, όπως η νέα ειδική γραμματεία ιθαγένειας, που συμπαρασύρουν τη δημιουργία ενός ακόμα κύματος θέσεων μετακλητών και συμβούλων».
Τελικά, η νέα Ειδική Γραμματεία Ιθαγένειας συστάθηκε με το άρθρο 125 του νόμου 4483 /2017 (ΦΕΚ, Τεύχος Α’ 107/31.07.2017) και ορίστηκε ότι αποστολή της είναι ο σχεδιασμός και η εφαρμογή δημόσιων πολιτικών για θέματα που αφορούν στην κτήση και απώλεια της ελληνικής ιθαγένειας ενώ παράλληλα έχει υπό την εποπτεία της τη Διεύθυνση Ιθαγένειας του Υπουργείου Εσωτερικών.
Εκεί σημειώνεται ότι ως Ειδικός Τομεακός Γραμματέας Ιθαγένειας διορίζεται πρόσωπο που διακρίνεται για την επιστημονική του κατάρτιση και την επαγγελματική του ικανότητα σε ζητήματα συναφή με τις αρμοδιότητές του και διαθέτει σημαντική διοικητική εμπειρία, σε θέσεις ευθύνης, σε διοίκηση ανθρώπινου δυναμικού, στοχοθεσία, συντονισμό ομάδων και παρακολούθηση επίτευξης στόχων.
Ο κ. Λάμπρος Μπαλτσιώτης, σύμφωνα με το βιογραφικό του, ειδικεύεται σε ζητήματα γλωσσικής και θρησκευτικής ετερότητας στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια και σε ζητήματα ιθαγένειας, και έχει μεγάλη εμπειρία ως ειδικός επιστήμονας στον Συνήγορο του Πολίτη. Ανήκει στους ιστορικούς που με τις μελέτες τους και τις δημόσιες παρεμβάσεις τους εστιάζουν στην προσπάθεια αποδυνάμωσης των εθνικισμών στα Βαλκάνια, αναδεικνύουν ζητήματα των μειονοτήτων αν και οι απόψεις τους ενίοτε κρίνονται ως κοσμοπολίτικες υπό την ευρεία έννοια κατ΄αντίστιξη με τους λεγόμενους εθνικόφρονες. Είναι πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης ενώ σπούδασε Ιστορία στην École des Hautes Études en Sciences Sociales και είναι διδάκτωρ Ιστορίας (Πάντειο Πανεπιστήμιο).
Η κυβέρνηση επιδιώκει να μειώσει το χρόνο που χρειάζεται για την έκδοση αποφάσεων κτήσης με επιτάχυνση, μεταξύ άλλων, των διαδικασιών για την εξέταση των αιτημάτων ιθαγένειας. Θα επιχειρηθεί να αρθούν οι δυσλειτουργίες οι οποίες έχουν εντοπισθεί και προκαλούν καθυστερήσεις ακόμα και σε περιπτώσεις που αφορούν στα ανήλικα παιδιά δεύτερης γενιάς μεταναστών. Έχει διαπιστωθεί ότι δεν είναι μόνο η αύξηση του όγκου των αιτήσεων, μετά την τροποποίηση των διατάξεων του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας που προκαλεί αρρυθμίες. Εντοπίστηκαν γραφειοκρατικές αγκυλώσεις αλλά και εμπλοκές λόγω της έλλειψης ηλεκτρονικής διασύνδεσης για διασταύρωση στοιχείων και έκδοση πιστοποιητικών. Βέβαια, μείζον θέμα είναι και οι αποψιλωμένες από προσωπικό υπηρεσίες, Είναι ενδεικτικό ότι, όπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ το Βήμα της Κυριακής (12/03/2017), «ο χρόνος αναμονής είναι περίπου δυόμισι χρόνια ενώ ακόμα και σήμερα, παρά τις κοπιώδεις προσπάθειες των υπαλλήλων στις αποψιλωμένες από προσωπικό υπηρεσίες, εκκρεμούν αιτήσεις για απονομή ελληνικής ιθαγένειας από το 1997-98!».
Έχει ιδιαίτερη σημασία ότι λίγο νωρίτερα από την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου Σκουρλέτη, ο πρωθυπουργός κ. Αλέξης Τσίπρας (αρχές Ιουνίου) είχε επισκεφθεί το υπουργείο Εσωτερικών, και είχε προαναγγείλει, μεταξύ άλλων, παρεμβάσεις για την ιθαγένεια.
Ο κ. Τσίπρας είχε αναφερθεί στα προβλήματα μεταναστών οι οποίοι ζουν πολλά χρόνια στην Ελλάδα, έχουν τις τυπικές και νομικές προϋποθέσεις για να αποκτήσουν την ιθαγένεια, αλλά, όπως είπε, στην πράξη δυσκολεύονται πάρα πολύ ή και δεν την αποκτούν.
«Θέλουμε, λοιπόν, να απλοποιήσουμε και να επισπεύσουμε τις διαδικασίες απόδοσης ιθαγένειας. Νομίζω ότι είναι μία πρωτοβουλία, η οποία ουσιαστικά μας οδηγεί σε έναν εξορθολογισμό, κυρίως σε ο, τι αφορά τη διαδικασία της συνέντευξης και την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών και των χρόνων που απαιτούνται», είχε επισημάνει. Το Μαξίμου προβάλλει ως ανάγκη για ένα κράτος δικαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση τη διεκπεραίωση υποθέσεων ιθαγένειας με κανόνες που και τη διαφάνεια να υπηρετούν και τα δικαιώματα των πολιτών να σέβονται.
