Μία μόλις εβδομάδα μετά τη ΔΕΘ και τη φιλόδοξη παρουσία εκεί του Πρωθυπουργού, η κυβέρνηση, και κυρίως η ηγετική της ομάδα, δείχνει απλώς να έχει κάνει μία περιστροφή γύρω από τον εαυτό της. Οι εξαγγελίες και οι προσδοκίες που επιχείρησε να καλλιεργήσει ο Αλ. Τσίπρας έχουν ήδη εισέλθει στη σφαίρα της δοκιμασίας και απλούστατα είτε θα επαληθευτούν είτε όχι.
Στο διάστημα που μεσολάβησε όμως αναδείχθηκαν αντιφάσεις (κρίση με την επένδυση στις Σκουριές), ανεπάρκειες (κρίση με το ναυάγιο και τη μόλυνση στον Σαρωνικό) και ενδοκυβερνητικές εντάσεις (με τις διαρροές του υπουργείου Οικονομικών, οι οποίες ακύρωσαν όλη την επικοινωνιακή προσπάθεια του πρωθυπουργικού επιτελείου).
Εχοντας υποστεί αυτά τα αλλεπάλληλα επικοινωνιακά πλήγματα αμέσως μετά τη ΔΕΘ, η κυβέρνηση μπαίνει σε μια νέα περίοδο, κατά την οποία οι εσωτερικοί της συσχετισμοί αναδιατάσσονται και οι ομάδες επιρροής θα καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια με στόχο την ισχυροποίησή τους.
«Με παρέμβαση Πρωθυπουργού»
Βασικό χαρακτηριστικό της νέας πολιτικής απόπειρας του κ. Τσίπρα να κερδίσει χρόνο θα είναι το «ατομικό παιχνίδι».
Οπως κατέστη σαφές ήδη από το προηγούμενο Σαββατοκύριακο και όπως αναμένεται να επιβεβαιωθεί τις επόμενες εβδομάδες, ο Πρωθυπουργός θα παρουσιάζεται ως το πρόσωπο από το οποίο θα περνούν και θα εξαρτώνται όλες οι αποφάσεις και πρωτοβουλίες, πολιτικές, οικονομικές, επενδυτικές κ.λπ.
Κατά μία τραγική ειρωνεία, ο κ. Τσίπρας είναι αυτός που υιοθετεί πλέον το δόγμα που είχε εφαρμοστεί και στην τελευταία περίοδο της διακυβέρνησης ΝΔ – ΠαΣοΚ, όταν τα περισσότερα ζητήματα διευθετούνταν «με απόφαση Σαμαρά»… Το πρώτο χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της απόπειρας είναι η περιβόητη task force για τις επενδύσεις, την οποία ανακοίνωσε ο ίδιος ο Πρωθυπουργός την προηγούμενη εβδομάδα και της οποίας τέθηκε επικεφαλής. Εγινε δε σαφής η φιλοδοξία του σε πολλά σημεία της παρουσίας του στη Θεσσαλονίκη, όπου μιλούσε εμφατικά στο πρώτο πρόσωπο.
Χαρακτηριστικό ήταν το απόσπασμα μιας απάντησής του, με αφορμή το πρόσφατο άρθρο του για τον Ανδρέα Παπανδρέου: «Αλλά η φιλοδοξία μου είναι να καταφέρω εγώ, ως επικεφαλής μιας κυβέρνησης που λειτουργεί συλλογικά, σε έναν χρόνο από τώρα, να είναι αυτή η κυβέρνηση που θα έχει βγάλει τη χώρα από μια βαθιά περιπέτεια, στην οποία άλλοι την έβαλαν. Και να είμαι εγώ αυτός, επικεφαλής μιας συλλογικής προσπάθειας, μιας κυβέρνησης που λειτουργεί συλλογικά, που θα έχει καταφέρει να αρχίσει σιγά-σιγά να επουλώνει τις μεγάλες πληγές που χάραξε στο σώμα της ελληνικής κοινωνίας ένα άλλο πολιτικό σύστημα, που κατέρρευσε».
Η απόπειρα να φιλοτεχνηθεί μια τέτοια εικόνα του κ. Τσίπρα σχετίζεται κυρίως με τη δομή και τις ανεπάρκειες της κυβέρνησης, οι οποίες κάπως θα επιχειρηθεί να συγκαλυφθούν, και επίσης με τις σχέσεις μεταξύ κορυφαίων ενδοκυβερνητικών παραγόντων.
Στο Μέγαρο Μαξίμου, η στενή ομάδα περί τον κ. Τσίπρα γίνεται ολοένα και στενότερη, με τον Δ. Τζανακόπουλο να παίζει κεντρικό ρόλο και τον Ν. Παππά να έχει ανακτήσει σημαντική επιρροή. Επιπλέον, πρόσωπα τα οποία το προηγούμενο διάστημα είχαν λειτουργήσει ως γεφυροποιοί μεταξύ Πρωθυπουργού και υπουργού Οικονομικών αποχωρούν από τις θέσεις και εγκαταλείπουν τον ρόλο τους.
Μετατίθεται ο ανασχηματισμός
Την ίδια στιγμή πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι ο κ. Παππάς τρέφει φιλοδοξίες περαιτέρω ενίσχυσης της θέσης του εν όψει ενός ανασχηματισμού, ο οποίος πάντως φαίνεται πως μετατίθεται για το μέλλον. Κατά τα όσα μεταφέρουν κάποιες πηγές, ο σημερινός υπουργός ΨΗΠΤΕ διεκδικεί κάποιο από τα σημαντικά υπουργεία, όπως το Οικονομίας ή το Ενέργειας, τα οποία θα έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα το προσεχές διάστημα.
Στο συγκεκριμένο πεδίο, σημειώνουν οι ίδιες πηγές, θα δοκιμαστούν οι ενδοκυβερνητικοί συσχετισμοί, επειδή ανάλογες φιλοδοξίες φέρεται να έχει και ο Π. Καμμένος. Ο επικεφαλής των ΑΝΕΛ διεκδικεί επίσης ενισχυμένο ρόλο σε οικονομικό υπουργείο, με προτίμηση στον τομέα της ενέργειας, όπου αναμένεται να υπάρξει έντονη κινητικότητα το προσεχές διάστημα (αν και οι δρομολογούμενες συμφωνίες απαιτούν μακρό διάστημα ως την υλοποίησή τους).
Η αξιολόγηση θα κρίνει τη σχέση Πρωθυπουργού – Τσακαλώτου
Το σημαντικότερο πλήγμα για το Μέγαρο Μαξίμου και τον ίδιο τον Αλέξη Τσίπρα κατά την εβδομάδα που ακολούθησε τη ΔΕΘ ήταν σύμφωνα με πολιτικούς παράγοντες οι διαρροές από το υπουργείο Οικονομικών εν όψει τρίτης αξιολόγησης. Η επιλογή του υπουργείου μέσω «ανώτατου αξιωματούχου» να παρουσιάσει μία εντελώς διαφορετική προσέγγιση από εκείνη του Πρωθυπουργού ερμηνεύεται ως επαρκής ένδειξη για το γεγονός ότι οι σχέσεις μεταξύ των κ.κ. Τσίπρα και Ευ. Τσακαλώτου δεν είναι οι καλύτερες δυνατές. Οσο και αν στην παρούσα φάση οι ρόλοι τους είναι συμπληρωματικοί, μεταξύ των δύο κορυφαίων κυβερνητικών παραγόντων δύσκολα μπορεί κάποιος να πει ότι επικρατεί αμοιβαία εκτίμηση.
Ο υπουργός Οικονομικών είναι γνωστό από το παρελθόν ότι έχει εντελώς διαφορετική προσέγγιση από το Μέγαρο Μαξίμου σε θέματα οικονομικά και πολιτικά. Τάσσεται παγίως υπέρ της επίσπευσης διαδικασιών, ενώ σύμφωνα με συνομιλητές του θα προτιμούσε ακόμη και μια επίσπευση των εκλογών σε περίπτωση που κριθεί ότι η φθορά του ΣΥΡΙΖΑ είναι μη αναστρέψιμη.
Οι αναφορές του «κορυφαίου αξιωματούχου» σε ενδεχόμενα μέτρα ώστε να επιτευχθεί ο δημοσιονομικός στόχος του 2018, η διαβεβαίωσή του ότι η ενδεχόμενη υπεραπόδοση του 2017 δεν θα διανεμηθεί σε συντάξεις, ενώ ο κ. Τσίπρας υποσχέθηκε «μέρισμα», η «ακύρωση» του νόμου Κατρούγκαλου, ως κινήτρου για φοροδιαφυγή, αλλά και η εκδήλωση της πρόθεσης να πυκνώσουν οι επαφές του με τους δημοσιογράφους, ερμηνεύονται συνεπώς με ασφάλεια ως ενδείξεις της έντασης στη σχέση Μεγάρου Μαξίμου και υπουργείου Οικονομικών.
Η σχέση αυτή θα δοκιμασθεί και θα κριθεί όσο θα προχωρεί η αξιολόγηση. Είναι πλέον σε όλους γνωστό ότι ο κ. Τσακαλώτος θεωρείται αξιόπιστος συνομιλητής στο Βερολίνο και στις Βρυξέλλες. Υπό την έννοια αυτή, οποιαδήποτε απόπειρα του Μεγάρου Μαξίμου να «παίξει καθυστέρηση» ή να καταφύγει στους γνωστούς τακτικισμούς, πιθανολογείται ότι θα προκαλέσει ενδοκυβερνητικές τριβές, έντονες ή μη.
Επιπροσθέτως, και όσο εκκρεμεί ο ανασχηματισμός, είναι γνωστό στο παρασκήνιο ότι ο υπουργός Οικονομικών διεκδικεί λόγο και στη σύνθεση της κυβέρνησης. Δημοσίως αυτό εκδηλώνεται μέσω των σποραδικών παρεμβάσεων της ομάδας των 53+, όμως σύμφωνα με πληροφορίες ο κ. Τσακαλώτος έχει διαμηνύσει τις διαθέσεις του στον Πρωθυπουργό. Μεταξύ των άλλων, είναι γνωστό ότι δεν επιθυμεί επ’ ουδενί την ανάληψη κάποιου οικονομικού ή παραγωγικού υπουργείου από τον Ν. Παππά και κατά κάποιους η αντίδρασή του αυτή θα μπορούσε να φτάσει και μέχρι του σημείου ενός βέτο, με ό,τι αυτό θα μπορούσε να συνεπάγεται για την κυβέρνηση.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ