Τουρισμός και γραφεία κρατούν ζωντανή την κτηματαγορά

Μικρές αυξομειώσεις παρουσιάζουν πλέον οι τιμές της πώλησης ακινήτων καθώς και των ενοικίων ύστερα από μία οκταετία ελεύθερης πτώσης των αξιών, ενώ η ζήτηση παρουσιάζει ισχνά σημάδια αύξησης. Παράγοντες που δραστηριοποιούνται στον χώρο της κτηματαγοράς επισημαίνουν ότι αν η μικρή έστω ζήτηση που σημειώνεται το τελευταίο διάστημα για αγορά ακινήτων συνοδευόταν από ένα ευνοϊκό φορολογικό πλαίσιο και όρους δανεισμού τότε τα πράγματα θα ήταν θετικά για μια αγορά που αναζητεί από σχεδόν μηδενική βάση προοπτικές ανάπτυξης. Ολοι όμως συμφωνούν πως η ανάκαμψη θα έρθει όταν σταθεροποιηθεί η ελληνική οικονομία και αποδειχθεί ότι τα όποια θετικά στοιχεία εμφανίζονται δεν είναι περιστασιακά αλλά διατηρήσιμα.

Οι πράξεις μεταβίβασης σε συνολικό αριθμό κινούνται ακόμη πολύ χαμηλά, όπως προκύπτει από στοιχεία των συμβολαιογράφων, και έχουν μειωθεί κατά 90% περίπου σε σχέση με τα επίπεδα του 2007.

Βάσει των στοιχείων που έχουν καταγράψει κτηματομεσιτικά γραφεία, από τη μία πλευρά παρατηρείται χαμηλή ζήτηση (με ορισμένες εξαιρέσεις) στον τομέα των διαμερισμάτων, στην πλειονότητα των καταστημάτων και στους χώρους γραφείων και από την άλλη υπάρχει κινητικότητα στις ενοικιάσεις, ζήτηση ακινήτων που μπορεί να εξυπηρετήσουν χρήσεις μέσω πλατφορμών τύπου Airbnb, σχετική ζήτηση γραφείων υψηλών προδιαγραφών (στην περιοχή της πρωτεύουσας), αναζήτηση εξοχικών αξίας ως 50.000 ευρώ και κινητικότητα σε υπερπολυτελείς βίλες σε μέρη με διεθνή προβολή.

Η μέση πτώση τιμών από την έναρξη της κρίσης κυμαίνεται σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος σε 40%-45% για τα διαμερίσματα σε Αττική και Θεσσαλονίκη, ενώ είναι μικρότερη σε άλλες περιοχές της χώρας. Μεγάλες μειώσεις έχουν τα πολύ μεγάλα διαμερίσματα σε μεσαίες και ακριβές περιοχές, όπως και τα πολύ παλιά.

Οι τιμές των ενοικίων, όπως καταγράφονται σε πανελλαδική έρευνα της RE/MAX Ελλάς, του μεγαλύτερου κτηματομεσιτικού δικτύου στην επικράτεια, σημείωσαν συνολική αύξηση σε σύγκριση με το 2016 κατά 2,1%. Στην Αττική αυξήθηκαν κατά 2%, στη Θεσσαλονίκη κατά 1% και στην Περιφέρεια κατά 5% (με μεγάλες όμως διαφορές από πόλη σε πόλη).

Τη μεγαλύτερη πτώση (-5%) παρουσίασαν οι τιμές των ενοικίων στην Καρδίτσα, ενώ στη Σπάρτη οι τιμές μειώθηκαν κατά 3% και στα Ιωάννινα κατά 2%. Στον αντίποδα, αξιόλογη αύξηση των τιμών των ενοικίων παρατηρήθηκε στην Πάτρα και στον Βόλο, κατά 18%, και στην Αλεξανδρούπολη, κατά 7%. Μικρότερη άνοδος μεγέθους 2%-5% σημειώθηκε σε πόλεις όπως η Λάρισα, η Ξάνθη και η Λαμία, ενώ αμετάβλητα παρέμειναν τα ενοίκια στην Κόρινθο. Οι αυξημένες τιμές ενοικίασης κατοικιών που συναντώνται εφέτος σε συγκεκριμένες περιοχές οφείλεται, σύμφωνα με τη RE/MAX Ελλάς, κυρίως σε παράγοντες όπως η υψηλή ζήτηση για ενοικίαση, η έλλειψη διαθέσιμων ακινήτων με χαρακτηριστικά που να ικανοποιούν τις ποιοτικές ανάγκες των ενδιαφερομένων αλλά και η νέα προσφιλής τάση βραχυχρόνιας τουριστικής μίσθωσης.

Στην Αττική η μεγαλύτερη μείωση ενοικίων εντοπίζεται στη Νέα Ερυθραία (-5,5%), ενώ σημαντική μείωση παρατηρείται και σε άλλες ακριβές περιοχές της Αττικής, όπως είναι η Εκάλη και το Ψυχικό. Αντίθετα, στο Νέο Ψυχικό σημειώνεται αύξηση 3%. Στο κέντρο της Αθήνας οι τιμές παρέμειναν σταθερές, με εξαίρεση το Κολωνάκι, όπου παρατηρήθηκε αύξηση 7,4%, τον Νέο Κόσμο, 5%, και το Κουκάκι, όπου υπήρξε η μεγαλύτερη αύξηση, 17%. Ακολούθως, ανοδικές ήταν οι τάσεις και στα νότια προάστια, μεγέθους 3,6%, με τις πιο σημαντικές αυξήσεις στην περιοχή της Καλλιθέας και της Νέας Σμύρνης, με 10% και 11% αντίστοιχα.

Στις υπόλοιπες περιοχές (Αλιμος, Παλαιό Φάληρο, Γλυφάδα), η αύξηση ήταν περίπου της τάξεως του 3%-3,5%. Στα δυτικά προάστια, οι τιμές κινήθηκαν σε ελαφρώς ανοδικά επίπεδα στις περισσότερες περιοχές (ποσοστό αύξησης 2%-3%), εκτός της περιοχής του Χαϊδαρίου όπου η αύξηση έφτασε στο 3,8% και της Νίκαιας, στο 5,3%.Τέλος, στον Πειραιά και στις γύρω περιοχές οι τιμές παρέμειναν κατά μέσο όρο αμετάβλητες, με εξαίρεση το Πασαλιμάνι, όπου καταγράφηκε αύξηση 4,1%.

Στις περισσότερες περιοχές του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης οι τιμές παρουσίασαν αύξηση περίπου 1%, με μεγάλες διακυμάνσεις όμως από περιοχή σε περιοχή.

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει η Τράπεζα της Ελλάδος από τα πιστωτικά ιδρύματα, το δεύτερο τρίμηνο του 2017 οι τιμές των διαμερισμάτων ήταν κατά μέσο όρο μειωμένες 1,2% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2016. Το πρώτο τρίμηνο του 2017 η αντίστοιχη μείωση διαμορφώθηκε στο 1,7%, ενώ για το σύνολο του 2016 οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 2,4%.

Ειδικότερα, η μείωση των τιμών το δεύτερο τρίμηνο του 2017 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2016 ήταν 1,0% για τα «νέα» διαμερίσματα (ηλικίας έως πέντε ετών) και 1,3% για τα ηλικίας άνω των πέντε ετών.

Για το πρώτο τρίμηνο του 2017 η αντίστοιχη μείωση των τιμών των «νέων» διαμερισμάτων διαμορφώθηκε στο 1,9% έναντι 1,6% των «παλαιών», ενώ για το σύνολο του 2016 οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 3,0% και 1,9% αντίστοιχα.

Από την ανάλυση των στοιχείων κατά γεωγραφική περιοχή προκύπτει ότι η μείωση των τιμών των διαμερισμάτων το δεύτερο τρίμηνο του 2017 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2016 ήταν 1,2% στην Αθήνα, 1,3% στη Θεσσαλονίκη, 1,7% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 0,6% στις λοιπές περιοχές της χώρας.

Η τάση αυτή έχει δώσει σημαντική ώθηση στην αγορά ακινήτων που ενδιαφέρουν κυρίως τους τουρίστες.
Τα ακίνητα που βρίσκονται σε κατάλληλες θέσεις και διαθέτουν τα χαρακτηριστικά του μεγέθους και της ποιότητας κατασκευής επιτυγχάνουν πολύ καλύτερα ενοίκια σε σχέση με τα τρέχοντα ενοίκια της αγοράς. Πολλοί είναι και οι επενδυτές που αγοράζουν ακίνητα και τα ανακαινίζουν με σκοπό την ενοικίαση μέσω των πλατφορμών αυτών.

Από πλευράς εθνικότητας απαντώνται κυρίως Βρετανοί, Γερμανοί, Ρώσοι, Κινέζοι σε μικρούς αριθμούς. Κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο υπάρχει ζήτηση και από Τούρκους λόγω και των γνωστών προβλημάτων στην Τουρκία. Παλιά μικρά διαμερίσματα σε παραθαλάσσια μέρη στη Χαλκιδική και αλλού αγοράζονται από βαλκάνιους γείτονες σε τιμές που δεν ξεπερνούν τις 50.000 ευρώ.