Εμφύλιος στο υπουργείο Πολιτισμού

«Αν λυπάμαι για ένα πράγμα, είναι ότι δεν καθίσαμε μέχρι τον Απρίλιο για να δούμε αν θα τα καταφέρουμε. Φτάσαμε στην πηγή, ας πιει κάποιος άλλος νερό». Με αυτά τα λόγια έκλεισε τον απολογισμό της για τα πεπραγμένα του ΤΑΠ η αποπεμφθείσα πρόεδρός του κυρία Ασπασία Λούβη στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε την περασμένη Τρίτη.

Είχε πολλά να πει, χρειάστηκε εξάλλου περίπου δύο ώρες, αλλά και πολλά να επιδείξει ως προς το έργο του Διοικητικού Συμβουλίου το οποίο διορίστηκε από τον Νίκο Ξυδάκη το 2015 για να εξυγιάνει το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτροιώσεων του ΥΠΠΟΑ, και κατάφερε να κατακτήσει ένα ρεκόρ: να μείνει στη θέση του για 28 ολόκληρους μήνες τη στιγμή που τα διοικητικά συμβούλια των τελευταίων πέντε χρόνων άλλαζαν περίπου ανά οκτάμηνο.

Και επειδή τα νούμερα μιλάνε πάντοτε καλύτερα, να πούμε ότι επί των ημερών της υπήρξε αύξηση εσόδων από 56,5 εκατ. το 2015 σε 88,1 εκατ. για το 2016 χάρη στη νέα τιμολογιακή πολιτική και στις οργανωτικές βελτιώσεις στην έκδοση εισιτηρίων σε Ακρόπολη και Θέατρο Διονύσου (αύξηση 56%). Επιπλέον έγινε η δρομολόγηση της εφαρμογής του ηλεκτρονικού εισιτηρίου ως τα μέσα του 2018 με την πιλοτική εφαρμογή του σε τέσσερις αρχαιολογικούς χώρους (Ακρόπολη, Κνωσός, Αρχαία Μεσσήνη, Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου), έγιναν μεθοδικές κινήσεις για να σπάσει το ολιγοπώλιο στα αναψυκτήρια και οργάνωση για την πρόβλεψη στελέχωσης με εξειδικευμένο προσωπικό στα πωλητήρια, μερικά μόνο παραδείγματα της εντατικής δουλειάς του Διοικητικού Συμβουλίου της.

Ολα καθ’ οδόν για να υλοποιηθούν, όλα με το ένα πόδι ακινητοποιημένο στον αέρα, να περιμένουν τον επόμενο πρόεδρο του ΔΣ να πατήσει το play για να ξεπαγώσει την εικόνα. Πάντως ο αγώνας που θα πρέπει να δώσει όποιος θελήσει να κινηθεί στην ίδια κατεύθυνση εξυγίανσης έχει ένα μόνο όπλο: την έγκριση νέου οργανισμού του ΤΑΠ, το οποίο ως σήμερα λειτουργεί με το απαρχαιωμένο οργανόγραμμα του 1977. Εχουν ειπωθεί χίλιες φορές τα αυτονόητα. Ο εισπρακτικός μηχανισμός του υπουργείου Πολιτισμού δεν μπορεί να λειτουργεί χωρίς γενικό διευθυντή, χωρίς λογιστές, χωρίς εξειδικευμένους πωλητές.

Ποιος θα το κάνει όμως; Ποιος θα παλέψει να εγκριθεί ο οργανισμός –εφόσον δεχθεί να συνεχίσει το έργο και να μην αρχίσει πάλι από την αρχή η επίπονη διαδικασία συγκρότησής του; Δεν είναι πολύ καλά τα σημάδια. Μετά την αποπομπή του ΔΣ τον Αύγουστο, νέος πρόεδρος είχε οριστεί ο κ. Ορέστης Βαβατσιούλας, ο οποίος ωστόσο παραιτήθηκε εντός δέκα ημερών (απ’ ό,τι φαίνεται, για προσωπικούς λόγους), καταρρίπτοντας και αυτός άλλο ένα ρεκόρ, αυτό της πιο σύντομης θητείας στην κεφαλή του νευραλγικού Ταμείου. Σύμφωνα με πηγές, έχουν γίνει κρούσεις, έχουν ασκηθεί ακόμα και πιέσεις σε εξέχουσες προσωπικότητες του πολιτισμού να αναλάβουν τη θέση, οι οποίες ωστόσο μέχρι στιγμής έχουν απαντήσει με ηχηρά «Οχι». Απ’ ό,τι φαίνεται, δύσκολα θα αναλάβει κάποιος την καυτή πατάτα που λέγεται ΤΑΠ, ιδίως από τη στιγμή που η κυρία Λούβη εξέθεσε σε κοινή θέα τη χρόνια κακοδιαχείρισή του.

Η πρόταση-«κλειδί» που συνοψίζει πάντως τα τεκταινόμενα στο Ταμείο είναι ότι «μεγάλες τομές χωρίς πολιτική κάλυψη δεν γίνονται», όπως είπε χαρακτηριστικά και όλο νόημα η κυρία Λούβη. Ο νέος αυτός οργανισμός είχε ανατεθεί από τον Ξυδάκη, τον είχε παραλάβει ο Μπαλτάς και αφότου τον είχε επεξεργαστεί το γραφείο του και είχαν γίνει ορισμένες προσθήκες, από τον Νοέμβριο του 2016 βρισκόταν στη διάθεση της Λυδίας Κονιόρδου και ανέμενε την έγκρισή του. Κάτι που δεν έγινε ποτέ, μολονότι είχε ζητηθεί επίμονα από την υπουργό. Οπως έχει πει η κυρία Λούβη, η υπουργός είχε δεσμευθεί «απέναντι στους αρχαιοφύλακες». Γιατί; Επειδή ο επίμαχος οργανισμός προβλέπει ότι η πληρωμή κωδικών του υπουργείου Πολιτισμού, όπως οι υπερωρίες των αρχαιοφυλάκων (για εφέτος ύψους 17 εκατ. ευρώ) ή η επιχορήγηση για το Ταμείο Αλληλοβοήθειας του υπουργείου Πολιτισμού (για εφέτος 2,3 εκατ. ευρώ), θα γίνεται μέσω ΥΠΠΟΑ και όχι μέσω ΤΑΠ, όπως συμβαίνει ως σήμερα, προκειμένου να γίνεται ο έλεγχος από τον φορέα στον οποίο ανήκουν. «Το σύστημα είναι και παραμένει ανεξέλεγκτο απότις οικονομικές υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ, αφού ο καταβάλλων τα χρήματα, δηλαδή το ΤΑΠ, ένα νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου εποπτευόμενο από το υπουργείο, δεν έχει δικαιοδοσία ελέγχου για υπαλλήλους που δεν είναι του Ταμείου αλλά του υπουργείου. Το ΤΑΠ πρέπει να πάψει να λειτουργεί ως έναbypass ανεξέλεγκτηςδιακίνησης χρημάτων του υπουργείου» έχει πει στο «Βήμα» η κυρία Λούβη.

Στο ίδιο πλαίσιο συζήτησης είχε αποκαλύψει πολλά για το εργασιακό καθεστώς αρχαιοφυλάκων, όπως ότι «κάποιοι δουλεύουν όλα τα Σαββατοκύριακα του χρόνου, τεκμηριώνουν πέραν του πενθημέρου εργασία, και μάλιστα και σε περιόδους που έχουν πάρει άδεια, τότε ίσως να προβληματιστούν». Το ανοιχτό μέτωπο της αντιπαράθεσης που έχει ανοίξει σε κοινή θέα από το καλοκαίρι με κατηγορίες εκατέρωθεν κορυφώθηκε μία ημέρα μετά τη συνέντευξη Τύπου, όταν η ΠΕΥΦΑ, το συνδικαλιστικό όργανό τους, ανακοίνωσε ότι θα προσφύγει στο δικαστήριο εναντίον της «για την αποκατάσταση της υπόληψης και της τιμής 1.500 αρχαιοφυλάκων μελών της». «Η μεγαλύτερη δυσφήμηση του κλάδου των αρχαιοφυλάκων γίνεται από το συνδικαλιστικό όργανο που τους εκπροσωπούσε, τουλάχιστον κατά τη διάρκεια της θητείας μου. Είναι εξαιρετική η ιδέα τους να κριθεί στα δικαστήρια ποιος συκοφαντεί τους αρχαιοφύλακες» θα πει στο «Βήμα» η κυρία Λούβη.

Οσον αφορά τον άλλο κωδικό-αγκάθι, το Ταμείο Αλληλοβοήθειας του ΥΠΠΟΑ, το οποίο λαμβάνει «θεαματικά» αυξημένη επιχορήγηση επί των εισπράξεων του ΤΑΠ «μετά την κατάργηση του ειδικού λογαριασμού του υπουργείου», για τη λειτουργία και τη χρηματοδότησή του καθώς και για το εργασιακό καθεστώς των εργαζομένων του, έχουν απευθύνει (καυτή) ερώτηση προς την υπουργό 29 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ με επικεφαλής τον Αριστείδη Μπαλτά από τον περασμένο Απρίλιο.

Βάσει του νέου οργανισμού θα γινόταν το αυτονόητο: θα αυξανόταν το ποσοστό που θα ελάμβανε η Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του υπουργείου από τα διαθέσιμα του ΤΑΠ προκειμένου να καλύπτει και βεβαίως να ελέγχει το ίδιο το ΥΠΠΟΑ τις δαπάνες του και να τις συγκρίνει με αυτές που διατίθενται για τις ανάγκες λειτουργίας των Εφορειών Αρχαιοτήτων κ.λ.π. Πρόκειται για αλλαγές που όντως εκφράζουν «ένα πνεύμα που αλλοιώνει τον χαρακτήρα του ΤΑΠ», σύμφωνα με τον χαρακτηρισμό που επιφύλαξε η κυρία Κονιόρδου στα σχέδια του ΔΣ της κυρίας Λούβη. Μένει μόνο να αποδειχθεί πώς τελικά «οραματίζεται» το υπουργείο της το συγκεκριμένο Ταμείο.