Προβλήματα θα συνεχίσει να παρουσιάζει η μετεγκατάσταση προσφύγων από Ελλάδα και Ιταλία ακόμη και μετά την λήξη του προγράμματος στις 26 Σεπτεμβρίου: όλο και περισσότερες πληροφορίες φθάνουν για πρόσφυγες που μετεγκαθίστανται σε ένα κράτος-μέλος και στη συνέχεια «εξαφανίζονται» επειδή πηγαίνουν να ζήσουν παράνομα σε άλλο.
Από την αρχή της υιοθέτησης του προγράμματος, πριν από δύο χρόνια, προβλήματα παρουσιάζονταν με τα κράτη-μέλη που δεν τηρούν τις δεσμεύσεις τους -όπως η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Τσεχία που αρνούνται να δεχθούν οποιονδήποτε πρόσφυγα από την Ελλάδα και την Ιταλία, αλλά και με πολλά κράτη-μέλη που καθυστερούν για διάφορους λόγους τις μετεγκαταστάσεις και ακόμη και σήμερα, στο «παρά πέντε», απέχουν από τον στόχο των προσφύγων που τους αναλογεί. Τους τελευταίους μήνες όμως πληθαίνουν οι πληροφορίες για πρόσφυγες οι οποίοι, αφού μετεγκαταστάθηκαν σε ένα κράτος-μέλος, αναχώρησαν με δική τους πρωτοβουλία και χωρίς να το δικαιούνται για να εγκατασταθούν στη χώρα της επιλογής τους, που είναι συνήθως η Γερμανία.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Πορτογαλία. Ενώ η χώρα δέχεται πρόθυμα τους πρόσφυγες και προσπαθεί να τους εντάξει στην κοινωνία της, υπολογίζεται ότι περισσότεροι από το 40% όσων μετεγκαταστάθηκαν στην Πορτογαλία έχουν «εξαφανιστεί» προς άγνωστη κατεύθυνση.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Refugees Deeply, η Λισσαβόνα δεσμεύτηκε επισήμως να δεχθεί σχεδόν 4.600 πρόσφυγες από την Ελλάδα και την Ιταλία στα δύο χρόνια που διαρκεί το πρόγραμμα μετεγκατάστασης, αριθμό πολύ μεγαλύτερο από εκείνον που της αναλογεί. Παρέχει στον κάθε πρόσφυγα δωρεάν κατάλυμα, μηνιαίο επίδομα 150 ευρώ και μαθήματα πορτογαλικών. Επιπλέον, οι πρόσφυγες που φθάνουν στην Πορτογαλία γίνονται δεκτοί με ενθουσιασμό καθώς η χώρα είναι από τις ελάχιστες στην Ευρώπη που δεν έχει ακροδεξιό κόμμα στη Βουλή ούτε ακροδεξιά ρητορική στον πολιτικό λόγο η οποία να στιγματίζει τους πρόσφυγες ως «βάρος».
Άλλο παράδειγμα η Λετονία. Όπως ανέφερε ερευνήτρια για την μεταναστευτική πολική στη Ρίγα σε συνέδριο για το Προσφυγικό που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες το καλοκαίρι, στο οποίο παρέστη Το Βήμα, από τους 380 πρόσφυγες που μετεγκαταστάθηκαν στη χώρα οι 313 έχουν ήδη μετακινηθεί παράνομα στη Γερμανία ή στη Σουηδία.
Και υπάρχουν βέβαια πάντα οι απειλές από αρχηγούς κυβερνήσεων και δημάρχους που δεν είναι θετικοί προς τους πρόσφυγες ότι θα τους δεχθούν μεν αρχικά, θα τους κάνουν δε την ζωή μαύρη στη συνέχεια προκειμένου φύγουν από μόνοι τους.
Τάνια Μποζανίνου
