Για έγκλημα και τιμωρία μιλούν όσοι βλέπουν τον Ντόναλντ Τραμπ και τον πόλεμο που έχει κηρύξει στο περιβάλλον πίσω από τις τρομερές καταστροφές που προκάλεσε ο τυφώνας Χάρβεϊ στο Τέξας. Στη μανία του να ξηλώσει ό,τι είχε κάνει ο προκάτοχός του και για το κλίμα, ο Τραμπ κατάργησε με προεδρικό διάταγμα στις 15 Αυγούστου νομοθεσία του Ομπάμα για αντιπλημμυρικά έργα. Λιγότερο από δύο εβδομάδες αργότερα, τα φράγματα κατέρρευσαν και το Χιούστον έγινε μια απέραντη θάλασσα καταστροφής και απελπισίας.
Είναι γνωστό ότι η άνοδος της θερμοκρασίας της Γης καθιστά τις ανατολικές ακτές των ΗΠΑ εξαιρετικά ευάλωτες σε τέτοιες θεομηνίες, αλλά ο Τραμπ κλείνει τα μάτια, με τεράστιο κόστος σε ζωές και περιουσίες. Προτού προκαλέσει παγκόσμιο σάλο αποσύροντας τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, είχε ήδη υπογράψει, στις 28 Μαρτίου, το διαβόητο διάταγμα «για την ενεργειακή αυτονομία», με στόχο να βάλει επιτέλους «τέλος στον πόλεμο εναντίον του άνθρακα», πρώτη ύλη που μολύνει το περιβάλλον αλλά παρέχει ακόμη το 1/3 της ηλεκτρικής ενέργειας των ΗΠΑ με 66.000 θέσεις εργασίας.
Καταργώντας και άλλες αποφάσεις του Ομπάμα υπέρ του περιβάλλοντος, αναθεώρησε το Clean Power Plan (Σχέδιο για την Καθαρή Ενέργεια), το οποίο θα υποχρέωνε εργοστάσια να μειώσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 32% ως το 2030, σε σχέση με τα επίπεδα του 2005.
Καθόλου περίεργο αν θυμηθούμε ότι ο Τραμπ έκανε καριέρα αρνούμενος την αλλαγή του κλίματος. «Επινόηση των Κινέζων για να χτυπήσουν την αμερικανική βιομηχανία» την ανέβαζε, «υστερία των ψευδο-προοδευτικών οικολόγων» την κατέβαζε. Ακόμη και τώρα λέει ότι «κανείς δεν ξέρει πραγματικά αν η κλιματική αλλαγή είναι αληθινή».
Οι επιστήμονες είναι, όμως, κατηγορηματικοί: η αύξηση των θερμοκρασιών της ατμόσφαιρας και των ωκεανών συμβάλλει στην αύξηση της συχνότητας των τροπικών κυκλώνων των κατηγοριών 4 και 5. Επιπλέον, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας λόγω κλιματικής αλλαγής, μεγαλύτερη από 15 εκατοστά τις τελευταίες δεκαετίες, καθιστά ακόμη πιο τρωτές τις ανατολικές ακτές των ΗΠΑ. Κάτι που φαίνεται από την πρόσφατη συσσώρευση μεγάλων, φονικών καταστροφών.
Από την τρομακτική Κατρίνα το 2005, τον Αϊκ το 2008, τον Σάντι το 2012 έως τον Χάρβεϊ τώρα, τέσσερις πανίσχυροι τυφώνες σάρωσαν με μανία τις αμερικανικές ακτές του Βόρειου Ατλαντικού μέσα σε μία δεκαετία. Οι απώλειες σε ζωές και περιουσίες, και οι ζημιές για τις υποδομές και την οικονομία γίνονται όλο και μεγαλύτερες. Πράγματι, οι τρεις πιο δαπανηροί τυφώνες στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών προέκυψαν σε λιγότερο από μια δεκαετία. Η Κατρίνα (με 1.000 νεκρούς και ένα εκατομμύριο εκτοπισμένους σε Λουιζιάνα, Μισισιπή και Αλαμπάμα) στοίχισε 108 δισεκατομμύρια δολάρια, ο Σάντι 75 δισ. και ο Αϊκ 37 δισ. Ο Χάρβεϊ, που χτύπησε την καρδιά της αμερικανικής πετρελαϊκής και πετροχημικής βιομηχανίας στο Τέξας, θα μπορούσε να είναι η πιο ακριβή από όλες τις θεομηνίες στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών.
Οταν η Exxon γνώριζε, αλλά παραπλανούσε…
#ExxonKnew (#H ExxonΓνώριζε) και «#Exxon Συνωμοσία Εξαπάτησης για το Κλίμα. Χάσταγκ σαν κι αυτά κάνουν θραύση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στις ΗΠΑ, μετά την αποκάλυψη ότι ο κολοσσός των ορυκτών καυσίμων «παραπλανούσε» συνειδητά επί δεκαετίες την κοινή γνώμη για τους κινδύνους από την κλιματική αλλαγή.
Καθηγητές του Χάρβαρντ ερεύνησαν τα λεγόμενα «μυστικά έγγραφα» της ExxonMobil, αρχεία και εσωτερική αλληλογραφία στη μεγαλύτερη εταιρεία πετρελαιοειδών παγκοσμίως. Kαι τα συνέκριναν με τις δημόσιες ανακοινώσεις και τις πληρωμένες καταχωρίσεις της στα μεγάλα έντυπα, όπως στους «New York Times».
Το συμπέρασμα είναι ένα σκάνδαλο: Ενώ τα στελέχη της Exxon αποδέχονταν σε μεγάλο βαθμό την επιστημονική συναίνεση ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι πραγματική και ενέχει σημαντικούς κινδύνους, η εταιρεία ξόδευε εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια σε τακτικά διαφημιστικά μηνύματα όπου προσπαθούσε να θέσει υπό αμφισβήτηση τα επιστημονικά στοιχεία για το κλίμα, για να μην απειληθούν τα τεράστια οικονομικά συμφέροντά της.
Η υπόθεση έχει και υψηλές πολιτικές διαστάσεις. Επικεφαλής της Exxon για μια δεκαετία (2006-2016) ήταν ο σημερινός υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ. Φαίνεται μάλιστα ότι ο Ρεξ Τίλερσον χρησιμοποιούσε λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου με ψεύτικο όνομα (εμφανιζόταν σαν «Γουέιν Τράκερ») για να συζητάει την αλλαγή του κλίματος. Και από τότε που έγινε μέλος της κυβέρνησης Τραμπ, έχει συμβουλεύσει αμερικανούς διπλωμάτες να αποφεύγουν ερωτήσεις σχετικά με την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για την Κλιματική Αλλαγή.
Ηδη από το 1979, εσωτερικό έγγραφο της ExxonMobil συζητούσε την «πιο ευρέως διαδεδομένη θεωρία» ότι η καύση ορυκτών καυσίμων θα προκαλέσει «θέρμανση της επιφάνειας της Γης» με «δραματικές επιπτώσεις για το περιβάλλον πριν από το 2050».
Αλλά το 2008 η εταιρεία επέμενε ότι οι κατευθυντήριες γραμμές της βιομηχανίας για μείωση των εκπομπών δεν «συνεπάγονται άμεση σύνδεση μεταξύ των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου και του φαινομένου που συνήθως αναφέρεται ως αλλαγή του κλίματος».
Αν αποδειχθεί ότι η ExxonMobil σκόπιμα παραπλάνησε την κοινή γνώμη, θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ποινικές διώξεις. Γενικοί εισαγγελείς σε 17 Πολιτείες εξετάζουν ήδη εάν η Exxon και άλλες εταιρείες ορυκτών καυσίμων παραβίασαν νόμους για την προστασία των καταναλωτών και την προστασία των επενδυτών σε σχέση με την κλιματική αλλαγή.
Το ενεργειακό λόμπι είναι βέβαια πανίσχυρο, με τεράστια επιρροή επί Τραμπ. Αλλά το πόρισμα είναι καταπέλτης γιατί δείχνει ότι «οι εσωτερικές επικοινωνίες της εταιρείας αναγνώριζαν σε γενικές γραμμές ότι η ανθρωπογενής υπερθέρμανση του πλανήτη (AGW) είναι πραγματική, σοβαρή και επιλύσιμη. Αντίθετα, τα διαφημιστικά μηνύματα της ExxonMobil τόνιζαν με μεγάλη προσοχή μόνο τις αβεβαιότητες, λόγω της δυνητικής απειλής για τα επιχειρηματικά συμφέροντα της εταιρείας».

Τουλάχιστον 130 δισ. δολάρια το κόστος

Δεκάδες άνθρωποι έχουν ήδη χάσει τη ζωή τους από τις πλημμύρες, περισσότεροι από 30.000 αναγκάστηκαν να φύγουν από τα σπίτια τους και εκατοντάδες χιλιάδες θα χρειαστούν ομοσπονδιακή βοήθεια για αρκετά χρόνια, με τον κυβερνήτη του Τέξας να χαρακτηρίζει τον Χάρβεϊ «μία από τις μεγαλύτερες καταστροφές που έχει αντιμετωπίσει ποτέ η Αμερική». Ασφαλιστικές εταιρείες έχουν προειδοποιήσει ότι το κόστος των ζημιών μπορεί να ξεπεράσει τα 130 δισ. δολάρια.

***
Αλλά οπαδοί του Τραμπ και συντηρητικές ομάδες κινητοποιήθηκαν για να υποβαθμίσουν ή να χλευάσουν οποιαδήποτε σύνδεση μεταξύ του τυφώνα και της αλλαγής στο κλίμα του πλανήτη. Λένε ότι η τελευταία δεκαετία υπήρξε «περίοδος χαμηλής δραστηριότητας τυφώνων».
***
«Αντί να σπαταλάμε κολοσσιαία ποσά για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, με απώλειες για τη βιομηχανία μας και τις αμερικανικές θέσεις εργασίας, πολύ μικρότερα ποσά θα πρέπει να δαπανηθούν για τη βελτίωση των υποδομών που προστατεύουν τον Κόλπο και τις ακτές του Ατλαντικού» δήλωσε το Competitive Enterprise Institute, ένα think tank που λαμβάνει δωρεές από το λόμπι του άνθρακα και του πετρελαίου.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ