Με το βλέμμα στραμμένο στα εγκαίνια της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης και στην ανάγκη παρουσίασης θετικών μέτρων για την κοινωνία, το υπουργείο Εργασίας ανακοίνωσε σειρά παρεμβάσεων στην αγορά εργασίας, αλλά και διορθώσεων στο Ασφαλιστικό, κυρίως στις αστοχίες που προκάλεσε ο νόμος Κατρούγκαλου.
Πρόκειται για το νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή από την υπουργό Εφη Αχτσιόγλου την προηγούμενη εβδομάδα και φιλοδοξεί να δώσει λύσεις στο πρόβλημα της αδήλωτης και της απλήρωτης εργασίας, ενώ περιλαμβάνει αλλαγές και στην ασφάλιση κυρίως των ελεύθερων επαγγελματιών.
Το νομοσχέδιο προκάλεσε κύμα αντιδράσεων στον χώρο των κοινωνικών εταίρων, ενώ δικηγόροι εξειδικευμένοι στο Εργατικό Δίκαιο αμφισβητούν τη χρησιμότητα –στην πράξη –πολλών διατάξεών του.
Ωστόσο ο στόχος της κυβέρνησης παραμένει, και είναι να «αθροίσει» σειρά θετικών παρεμβάσεων, οι οποίες θα αποτελέσουν σημαντικό μέρος των εξαγγελιών του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στα εγκαίνια της ΔΕΘ, «υπέρ του κοινωνικού κράτους».
Στο επίκεντρο
Η ηλεκτρονική αναγγελία των υπερωριών πριν από την πραγματοποίησή τους και η καθιέρωση της καθυστέρησης των δεδουλευμένων ως βλαπτικής μεταβολής των όρων εργασίας είναι από τα βασικά μέτρα. Ως εκ τούτου, στοιχειοθετείται η δικαστική διεκδίκηση αποζημίωσης και δεδουλευμένων. Ωστόσο, προκαλεί τις αντιδράσεις της ΓΣΕΒΕΕ.
Στο επίκεντρο των κυβερνητικών μέτρων είναι τα εξής:
Ασφαλιστικό: Ατοκη επιστροφή εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολουμένους που κατέβαλαν υψηλότερες εισφορές το 2017. Δυνατότητα καταβολής αυξημένων εισφορών με αντίστοιχη αύξηση της σύνταξης στους ελεύθερους επαγγελματίες που το επιθυμούν. Αποδέσμευση της ασφάλισης από την ιδιότητα στους κλάδους μηχανικών και νομικών, ώστε να καταβάλλουν εισφορές μόνο κατά την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας. Εξαγορά χρόνου εργασίας με ευνοϊκούς όρους για τους αγρότες. Ενιαίος τρόπος υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων, με συντελεστή 0,45%, ανεξάρτητα από το έτος κατάθεσης της αίτησης συνταξιοδότησης. Εφαρμογή και στο Δημόσιο της διάταξης που ισχύει για τον ιδιωτικό τομέα και ορίζει ότι το ποσοστό μείωσης της σύνταξης δεν δύναται να υπερβαίνει το 30%, ακόμη και στην περίπτωση που η πρόωρη αποχώρηση υπερβαίνει τα 5 έτη.
Εργασιακά: Ευνοϊκότεροι όροι και προϋποθέσεις για την καταβολή επιδόματος ανεργίας προς τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολουμένους που διέκοψαν την επαγγελματική τους δραστηριότητα. Οι εργοδότες θα υποχρεώνονται να δηλώνουν ηλεκτρονικά και εκ των προτέρων τις υπερωρίες στο σύστημα Εργάνη. Παρέχεται το δικαίωμα στους εργαζομένους να διεκδικήσουν νομικά αποζημίωση και δεδουλευμένα σε περιπτώσεις απλήρωτης εργασίας. Συντομεύεται αποφασιστικά ο χρόνος εκδίκασης των υποθέσεων αυτών. Κατοχυρώνονται τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα των γυναικών που εμπλέκονται στη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας είτε ως φέρουσες είτε ως παραγγέλλουσες μητέρες. Η προστασία τους αφορά τις άδειες και τα πάσης φύσεως επιδόματα, τα οποία δικαιούνται πλέον με τον ίδιο τρόπο, όπως και οι φυσικές μητέρες. Θεσπίζεται η χορήγηση ειδικής άδειας και για γονείς τέκνων με βαριά νοητική στέρηση, σύνδρομο Down και αυτισμό. Επεκτείνεται η προστασία από την απόλυση, που παρέχεται λόγω μητρότητας, και στις εργαζόμενες που βρίσκονται στη διαδικασία υιοθεσίας και στις εργαζόμενες που εμπλέκονται στη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας.
Προβλέπεται το κλείσιμο επιχείρησης που παραβιάζει επανειλημμένως την εργατική νομοθεσία.
Αντιδρούν οι κοινωνικοί εταίροι, αμφισβητούν οι εργατολόγοι
Εντονη ήταν η αντίδραση της ΓΣΕΕ, η οποία χαρακτηρίζει τα μέτρα ως «επικοινωνιακά μπαλώματα», χωρίς συγκεκριμένα αποτελέσματα, ενώ ταυτοχρόνως με επιστολή της προς τον Πρωθυπουργό ζητεί ευρύτερη παρέμβαση στην αγορά εργασίας με την αποκατάσταση των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων και την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων.
Από την πλευρά των εργοδοτικών οργανώσεων –κυρίως –οι επαγγελματοβιοτέχνες (ΓΣΕΒΕΕ) εξέφρασαν αντιρρήσεις αναφορικά με την παρέμβαση για τις υπερωρίες και ειδικότερα το σκέλος που αφορά την υποχρέωσή τους, εφεξής, να τις αναρτούν στο ηλεκτρονικό σύστημα Εργάνη, προκαταβολικά. Επίσης, η ΕΣΕΕ ζήτησε να υπάρξει ξεχωριστή παρέμβαση για τις εποχικές επιχειρήσεις. Ουσιαστικά, πρότεινε να καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές, ακόμη και υψηλότερες, μόνο όταν λειτουργούν οι επιχειρήσεις αυτές.
Σοβαρές ενστάσεις και προβληματισμούς για την τελική «λειτουργικότητα» και αποτελεσματικότητα των μέτρων γύρω από θέματα ρύθμισης της αγοράς εργασίας διατυπώνει ο δικηγόρος, ειδικευμένος σε θέματα Εργατικού Δικαίου κ. Γ. Καρούζος.
Στις παρατηρήσεις του για το κεφάλαιο των εργασιακών ρυθμίσεων του νομοσχεδίου ο κ. Καρούζος σημειώνει τα εξής:
1) Προβλέπεται η συνυπογραφή του εργαζομένου και υπό την ηλεκτρονική μορφή στην περίπτωση οικειοθελούς αποχώρησής του από την επιχείρηση. Το μέτρο καταρχήν είναι θετικό, όμως στις περιπτώσεις που ο εργαζόμενος αρνείται τη συνυπογραφή του, η πρόβλεψη να επιδίδει εξώδικο ο εργοδότης και όλα αυτά να συνυποβάλλονται στην ΕΡΓΑΝΗ καθιστούν το μέτρο δυσλειτουργικό και γραφειοκρατικό. Εξάλλου, μέχρι σήμερα ο εργαζόμενος μπορούσε να πληροφορηθεί από τις οικείες υπηρεσίες του ΟΑΕΔ αν ο εργοδότης είχε προβεί σε αυτή την ενέργεια.
2) Ο αποκλεισμός του εργοδότη-παραβάτη από δημόσιες συμβάσεις κ.λπ., όπως θεσπίζεται, πιθανόν να αναιρεθεί εκ του γεγονότος ότι ο εργοδότης δύναται να δικαιωθεί στο μέλλον δικαστικά για τις παραβάσεις, και έτσι να αποστερηθεί άδικα του δικαιώματός του να συνάπτει δημόσιες συμβάσεις κ.λπ.
3) Η πρόβλεψη για ακύρωση όποιας απόφασης του εργοδότη που αφορά τις εργασιακές συμβάσεις επειδή δεν τηρείται η διαδικασία της ενημέρωσης και διαβούλευσης προς τους εργαζομένους είναι κατά την άποψή μου υπερβολική, διότι στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο δεν καθιερώνονται ασφαλή κριτήρια τήρησης της διαδικασίας ενημέρωσης και διαβούλευσης. Συνεπώς, η όποια αμφισβήτηση για την τήρηση της διαδικασίας θα προκαλεί σοβαρή επιχειρηματική δυσλειτουργία.
4) Οι σύντομες προθεσμίες εκδίκασης των αγωγών εργατικών διαφορών άκυρης απόλυσης και δεδουλευμένων αποδοχών στην πράξη δεν θα βελτιώσουν τα δικαιώματα των εργαζομένων, λόγω δυσλειτουργίας της Ελληνικής Δικαιοσύνης.
5) Προβλέπεται η επιδότηση ανεργίας λόγω απόλυσης εξαιτίας βλαπτικής μεταβολής των όρων εργασίας του μισθωτού με μόνη την προσκομιδή εξωδίκου και μετά από έξι μήνες προσκομιδή της αγωγής του εργαζομένου κατά του εργοδότη. Προβλέπεται, επίσης, η ως την τελεσίδικη εκδίκαση της αγωγής καταβολή του σχετικού επιδόματος ανεργίας. Πρόβλημα όμως θα δημιουργηθεί, προκαλώντας οικονομική ζημία στον ΟΑΕΔ, σε περίπτωση απόρριψης της αγωγής του εργαζομένου.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
