Το κορίτσι από την Γκάνα

Ευτυχία Γιαννάκη
Αλκυονίδες μέρες
Εκδόσεις Ικαρος, 2017
σελ. 424, τιμή 15,50 ευρώ

Η Ευτυχία Γιαννάκη γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε πληροφορική, μουσική τεχνολογία και επικοινωνία, εργάστηκε δε επί χρόνια στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Το 2016 εξέδωσε το αστυνομικό μυθιστόρημα Στο πίσω κάθισμα, πρώτο μέρος μιας τριλογίας με χώρο δράσης την Αθήνα. Ηταν μια απόπειρα να αφηγηθεί μια ιστορία μυστηρίου που είχε ως ήρωα έναν αστυνομικό, τον μοναχικό Χάρη Κόκκινο, ο οποίος παράλληλα με την εξιχνίαση της δολοφονίας ενός σκηνοθέτη, προσπαθούσε να επιλύσει ορισμένα προσωπικά του προβλήματα: ο γιος του είχε κατηγορηθεί για ασέλγεια σε βάρος ανηλίκου. Στο δεύτερο μέρος της τριλογίας, στις Αλκυονίδες μέρες, ο Κόκκινος και η ομάδα του καλούνται να εξιχνιάσουν τη δολοφονία μιας νεαρής κοπέλας από την Γκάνα που βρίσκεται νεκρή στο μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της Αθήνας και στο μεταξύ ο αστυνόμος προσπαθεί να επικοινωνήσει με τον προφυλακισμένο στις φυλακές της Τρίπολης γιο του.

Τρεις είναι οι κυριότερες επισημάνσεις που μπορεί να κάνει ο αναγνώστης του παρόντος μυθιστορήματος. Η πρώτη και σημαντικότερη: η Ευτυχία Γιαννάκη έχει βελτιώσει κατά πολύ το αφηγηματικό της στυλ· η δεύτερη: οι επιρροές της από τη σκανδιναβική αστυνομική λογοτεχνία είναι μεγάλες· η τρίτη: οι ξένοι, μετανάστες και πρόσφυγες, αποτελούν την πρώτη ύλη από όπου αντλεί τις εμπνεύσεις της.

Η ιστορία διαδραματίζεται μια γλυκιά μέρα του Ιανουαρίου του 2014 και ενώ οι αλκυονίδες μέρες συνεχίζονται. Η κοπέλα βρίσκεται νεκρή τη στιγμή που κάνει τα ψώνια της και προετοιμάζεται για μια εκδρομή στη Θεσσαλονίκη με τις φίλες της. Λίγο νωρίτερα, είδε κάτι κακό στο εμπορικό κέντρο, αλλά δεν το λέει για να μην τις αναστατώσει. Και ενώ ο βοηθός του Κόκκινου, ο αστυνόμος Ζώης, αναφωνεί «μαύρη τύχη», κάνοντας μαύρο χιούμορ για τη μοίρα της μαύρης κοπέλας –η φράση αυτή διατρέχει ολόκληρο το βιβλίο -, η Ελλάδα βιώνει τις συνέπειες του Μνημονίου: περικοπές μισθών και συντάξεων, κόσμος διαδηλώνει στους δρόμους και η Αθήνα, «μια στραπατσαρισμένη πόλη», διαβάζουμε, εξακολουθεί «να βυθίζεται στο χάος».

Οι απορίες των αστυνομικών είναι πολλές. Η κοπέλα γνώριζε τον δολοφόνο ή πρόκειται για τυχαίο φόνο; Το έγκλημα είναι σεξουαλικό ή ρατσιστικό; Η λύση του αινίγματος βρίσκεται σε ένα από τα πρώτα κεφάλαια. Η συγγραφέας μάς πηγαίνει μερικά χρόνια πίσω, στον Ιανουάριο του 1999, όταν ένας εργάτης μεταφέρεται σε νοσοκομείο, ύστερα από τον βαρύ τραυματισμό του στο εργοτάξιο ανέγερσης ενός τεράστιου κτιρίου. Είναι ξένος και προσλήφθηκε από την κατασκευαστική εταιρεία επειδή έπαιρνε χαμηλό μεροκάματο, χαμηλότερο από εκείνο των Ελλήνων –η ίδια εταιρεία δεν έχει λάβει μέτρα προστασίας επειδή κοστίζουν αρκετά. Στη συνέχεια, ο γιος του εργάτη που παρακολουθεί την αργή οδυνηρή πορεία του πατέρα του προς τον θάνατο, σπουδάζει σε ελληνικό σχολείο και γίνεται άσος στα μαθηματικά.

Η «μαύρη τύχη» της μαύρης κοπέλας συναντιέται με τη μαύρη τύχη του λευκού εργάτη, και αυτό είναι που θέλει να τονίσει η Ευτυχία Γιαννάκη: στη ζωή, μα και στη λογοτεχνία, ο θάνατος ενίοτε είναι θέμα συμπτώσεων.