Τα τελευταία τρία χρόνια ο Αλέξης Τσίπρας προσέρχεται στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης και κάνει πομπώδεις και βαρύγδουπες εξαγγελίες, οι οποίες στη συνέχεια ανατρέπονται, λησμονούνται ή διαψεύδονται –με δραματικές οικονομικές επιπτώσεις. Το 2014 και εν όψει εκλογών ήταν το «πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης» εκείνο που περιέγραψε όλη την «αυταπάτη» (κατά τον μετέπειτα χαρακτηρισμό του ίδιου του κ. Τσίπρα), με το οποίο όμως παραπλάνησε εκατομμύρια πολίτες που του έδωσαν την εκλογική νίκη. Το 2015 ήταν μια απολογία του για τα όσα είχαν προηγηθεί το πρώτο εξάμηνο αυτής της χρονιάς και μια αναγκαστική στροφή στη μνημονιακή πραγματικότητα. Λίγες ημέρες αργότερα ξανακέρδισε τις εκλογές, διακηρύσσοντας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα διαχειριζόταν καλύτερα και επωφελέστερα το νέο μνημόνιο. Το 2016 ο κ. Τσίπρας περιέγραψε πέντε βήματα, με τα οποία η χώρα θα έμπαινε σε νέους αστερισμούς και θα έκανε δήθεν το μεγάλο άλμα προς τα εμπρός.
Τι υποσχέθηκε και τι δεν έγινε
Αξίζει να θυμηθεί κάποιος τι είχε πει ο κ. Τσίπρας και τι εξήγγειλε τον Σεπτέμβριο του 2016. Μιλούσε μεταξύ των άλλων για:
l Το θετικό κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης. Αυτό συνέβη εννέα μήνες αργότερα, με όρους και συνθήκες δέσμευσης της χώρας για τα επόμενα 40 και πλέον χρόνια. Η μόνη θετική εξέλιξη στο πεδίο αυτό είναι η έξοδος της χώρας στις αγορές, διαδικασία πάντως με πολλά στάδια και προϋποθέσεις ώσπου να κριθεί αποτελεσματική και επωφελής.
l Το θέμα του χρέους, με επίκληση από τον Πρωθυπουργό «των σχετικών αποφάσεων του Eurogroup». Το ζήτημα του χρέους έχει πλέον κλείσει οριστικά, υπό την έννοια ότι ακόμη και η κυβέρνηση τείνει να εγκαταλείψει επί της ουσίας κάθε σχετική αξίωση για άμεση ρύθμισή του.
l Ενταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων της ΕΚΤ (ποσοτική χαλάρωση). Παραμένει σε εκκρεμότητα και μάλλον ματαιώνεται.
l Επίτευξη υψηλών ρυθμών ανάπτυξης για το 2017. Η κυβέρνηση πανηγύρισε εξάλλως την ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ για έναν αναιμικό ρυθμό 0,4% στο πρώτο τρίμηνο του έτους.
l Βιώσιμη και διαρκής «δίκαιη ανάπτυξη», που δεν θα καταγράφεται μόνο στους δείκτες, αλλά και στην καθημερινότητα των πολιτών. Η καθημερινότητα των πολιτών δίνει την απάντηση.
l Πάγωμα οφειλών ελευθέρων επαγγελματιών στον ΟΑΕΕ και το ΕΤΑΑ. Εναν χρόνο αργότερα οι συγκεκριμένες κατηγορίες εξοντώνονται με την επιβολή νέων εξωπραγματικών εισφορών και εκτόξευση των μη εξυπηρετούμενων χρεών τους.
Προσδοκίες και πραγματικότητα
Η εφετινή ΔΕΘ συμπίπτει με τη συμπλήρωση δύο ετών διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, έπειτα και από τις εκλογές του 2015. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο κ. Τσίπρας θα επιχειρήσει από το βήμα της εφετινής έκθεσης να κάνει έναν απολογισμό διακυβέρνησης, με θετικό πρόσημο και θριαμβολογίες, φυσικά.
Θα επιχειρήσει να δώσει έμφαση στο δικό του success story, με αιχμή την έξοδο στις αγορές, και να καλλιεργήσει νέες προσδοκίες για την «έξοδο από το Μνημόνιο έναν χρόνο από σήμερα».
Παρά ταύτα ο κ. Τσίπρας θα βρεθεί αντιμέτωπος με τη σκληρή πραγματικότητα. Την υπερφορολόγηση και την παγίωσή της, την αποτυχία στα ζητήματα διακυβέρνησης και καθημερινότητας (από την υποβάθμιση της Υγείας και της Παιδείας ως την ανάδειξη της διαχειριστικής και επιχειρησιακής ανεπάρκειας στις πρόσφατες πυρκαγιές, αλλά και τα αλλεπάλληλα κρούσματα θεσμικών εκτροπών, όπως η προσπάθεια ελέγχου της Δικαιοσύνης).
Δεδομένου ότι η κυβέρνηση τελεί υπό τη στενή επιτήρηση των δανειστών εν όψει τρίτης αξιολόγησης, τα περιθώρια παροχολογίας για τον κ. Τσίπρα είναι ανύπαρκτα. Το στοιχείο δε που επιχειρούν να αντιπαρέλθουν οι συνεργάτες του στο Μέγαρο Μαξίμου είναι η ενδεχόμενη πίεση των δανειστών για επίσπευση της εφαρμογής των συμφωνημένων για το 2019 περιοριστικών μέτρων, ώστε αυτά να ισχύσουν από το 2018. Τη στιγμή που ο κ. Τσίπρας θα μιλάει στη ΔΕΘ το συγκεκριμένο ζήτημα θα αποτελεί μια εκκρεμότητα.
Αντιπολιτευόμενη κυβέρνηση
Ιδιαίτερη έμφαση αναμένεται πάντως να δώσει ο κ. Τσίπρας στο πολιτικό σκέλος της ομιλίας του στη ΔΕΘ. Αυτό είναι άλλωστε το μοναδικό πεδίο στο οποίο διαθέτει μια ευχέρεια ελιγμών, αν και κατά το τελευταίο διάστημα στις ανακοινώσεις και στα σχόλια του Μεγάρου Μαξίμου είναι εμφανής ο εκνευρισμός και η επιθετικότητα προς πάσα κατεύθυνση.
Πέραν της αναμενόμενης επίθεσης στον Κυρ. Μητσοτάκη και στη ΝΔ, κατά το διάστημα των τελευταίων εβδομάδων, η προσοχή της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησης είναι στραμμένη στις εξελίξεις στον χώρο της ΔΗΣΥ.
Κυρίαρχο μέλημα του πρωθυπουργικού επιτελείου είναι η υπονόμευση του εγχειρήματος με κάθε θεμιτό και αθέμιτο μέσο και θεωρείται βέβαιον ότι τέτοια προσπάθεια θα εκδηλωθεί από το βήμα της ΔΕΘ στις αρχές Σεπτεμβρίου και ενώ θα αρχίσει να δρομολογείται η διαδικασία για την εκλογή επικεφαλής στη ΔΗΣΥ. Πιθανολογείται ότι ο κ. Τσίπρας θα αναζητήσει ερείσματα σε αριστερόστροφες παρεμβάσεις όπως η πρόσφατη του Κ. Λαλιώτη, ώστε αφενός να ανακόψει διαρροές ή «επιστροφές» ψηφοφόρων στον μεσαίο χώρο και αφετέρου να διαμορφώσει μια παράλληλη ατζέντα συζήτησης, βασιζόμενος στα αντιδεξιά αντανακλαστικά μιας σημαντικής μερίδας πολιτών.
Στη συνέντευξη θα φανούν οι διαθέσεις του Μαξίμου Πέραν των ομιλιών και των εξαγγελιών, τα πολιτικά αποτελέσματα κάθε πρωθυπουργικής παρουσίας στη ΔΕΘ διαμορφώνονται κατά κανόνα στις συνεντεύξεις Τύπου που ακολουθούν. Εκεί αναδεικνύονται συνήθως στοιχεία όπως η νοοτροπία των κυβερνώντων ή η ικανότητα διαχείρισης της πίεσης και σε κάποιες περιπτώσεις τα αποτελέσματα των απαντήσεων που καθορίζουν εξελίξεις. Πολλοί είναι εκείνοι που επισημαίνουν τη φθορά που είχε υποστεί ο Κ. Καραμανλής το 2008, όταν στη συνέντευξη Τύπου στη ΔΕΘ είχε παράσχει πλήρη κάλυψη σε βαλλόμενα στελέχη της κυβέρνησής του, υιοθετώντας το δόγμα «ό,τι είναι νόμιμο είναι και ηθικό». Εναν χρόνο αργότερα, στην τελευταία του παρουσία ως πρωθυπουργού είχε αναγνωρίσει το λάθος του, αλλά ήταν αργά.
Κατά την περυσινή παρουσία του κ. Τσίπρα στη συνέντευξη Τύπου του Βελλιδείου αναδείχθηκε για πρώτη φορά το «πρόσωπο της εξουσίας» του ΣΥΡΙΖΑ σε πανελλήνια τηλεοπτική μετάδοση. Ο κυνισμός και η αλαζονεία με τα οποία ο κ. Τσίπρας είχε σπεύσει να προκαταλάβει τις αποφάσεις του ΣτΕ για τον νόμο των τηλεοπτικών αδειών (που εξελίχθηκε σε φιάσκο), οι… επιπλήξεις σε δημοσιογράφους τηλεοπτικών σταθμών, οι οποίοι απειλούνταν με κλείσιμο λόγω του νόμου Παππά και ο αποκλεισμός αντιπολιτευόμενων μέσων από την συνέντευξη Τύπου ήταν τα πρώτα δείγματα μιας νοοτροπίας που ξεδιπλώθηκε με πολλούς τρόπους έκτοτε.
Η εφετινή συγκυρία, με τις αναδιατάξεις στον χώρο του Τύπου και την κυβέρνηση να προετοιμάζεται για μία ακόμη σύγκρουση εν όψει της νέας δημοπρασίας για τις τηλεοπτικές άδειες, αναμένεται ότι θα αποκαλύψει πολλά για τις διαθέσεις του Μεγάρου Μαξίμου στη διαρκή και μέχρι στιγμής αποτυχημένη απόπειρά του να ελέγξει και να χειραγωγήσει τα ΜΜΕ και τους θεσμούς.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ