Η συρρίκνωση της μεσαίας τάξης

Ενα μεγάλο μέρος του πλούτου που δημιουργήθηκε τα τελευταία 40 χρόνια σε παγκόσμιο επίπεδο αποδίδεται στα οφέλη της παγκοσμιοποίησης.

Ενα μεγάλο μέρος του πλούτου που δημιουργήθηκε τα τελευταία 40 χρόνια σε παγκόσμιο επίπεδο αποδίδεται στα οφέλη της παγκοσμιοποίησης. Το εμπόριο σε σχέση με το ΑΕΠ εκτινάχθηκε κατά το αποκαλούμενο «τρίτο κύμα της παγκοσμιοποίησης» που γνώρισε ο κόσμος, το οποίο αρχίζει με την κατάρρευση του Τείχους του Βερολίνου, καθώς αυξανόταν χρόνο με τον χρόνο περισσότερο από το συνολικό εισόδημα. Ωστόσο, οι ανισότητες διευρύνθηκαν, καθώς περίπου 33 εκατ. άνθρωποι με περιουσία (κινητή και ακίνητη) μεγαλύτερη του 1 εκατομυρίου (μεταξύ των οποίων και 77.000 Ελληνες), που αντιστοιχούν στο 0,7% του παγκόσμιου πληθυσμού, ελέγχουν σήμερα σύμφωνα με την Credit Suisse περιουσιακά στοιχεία –σε χρηματοοικονομική και φυσική μορφή –αξίας 116,6 τρισ. δολαρίων ή το 45,6% του παγκόσμιου πλούτου που κυμαίνεται στα 256 τρισ. δολάρια.
Σε παγκόσμιο επίπεδο ο αριθμός των ανθρώπων που ανήκουν οικονομικά στη μεσαία τάξη αυξήθηκε, απόροια όμως της οικονομικής «άνθησης» των αναδυόμενων οικονομιών, που ευνόησε την ανάδειξη μιας ευρείας μεσαίας τάξης σε πολλές από αυτές τις χώρες.
Στις βιομηχανικές χώρες ωστόσο παρατηρείται αντίθετη τάση. Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ παλαιότερα το ποσοστό της μεσαίας τάξης αντιπροσώπευε το 60% του πληθυσμού και τώρα μειώθηκε στο 50%, ενώ και στην Ευρώπη η μεσαία τάξη μειώθηκε κατά 5%-8% τα τελευταία χρόνια, καθώς, όπως εκτιμάται γενικά, στον δυτικό κόσμο «η μεσαία τάξη συρρικνώθηκε γιατί ο πλούτος συσσωρεύεται προς τα πάνω». Συνολικά το φτωχότερο ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού μοιράζεται κάτι λιγότερο από το 1% του παγκόσμιου πλούτου, την ώρα που το πλουσιότερο 10% έχει στα χέρια του το 89% του συνολικού πλούτου, με το κορυφαίο 1% μάλιστα να ελέγχει τα μισά περιουσιακά στοιχεία του πλανήτη.
Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με την Allianz, η κρίση άφησε μεγάλα σημάδια στην Ελλάδα, καθώς ενώ σχεδόν ο μισός πληθυσμός της ανήκε στη μεσαία τάξη όταν η χώρα εισερχόταν στο ευρώ, σήμερα το ποσοστό αυτο μειώθηκε στο 20%-25%. Πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) σημείωνε εξάλλου πως ενώ κατά την κρίση του 2008-2010 στις χώρες του πυρήνα της ευρωζώνης μόνο ένα στα τρία νοικοκυριά υπέστη σημαντικές εισοδηματικές απώλειες, η ελληνική κρίση, που είναι πιο βαθιά και με μεγαλύτερη διάρκεια, επηρέασε συνολικά το 92% των ελληνικών νοικοκυριών, με το 76% εξ αυτών μάλιστα να έχει υποστεί σημαντικό εισοδηματικό πλήγμα.
Ερευνα του ινστιτούτου μελετών της ελβετικής τράπεζας Credit Suisse υπολόγισε πως η συνολική περιουσία των Ελλήνων υποχώρησε κατά 587 δισ. ευρώ στα χρόνια της κρίσης, ενώ κάθε νοικοκυριό είδε την περιουσία του να μειώνεται κατά 67.703 ευρώ, καθώς από τα 165.410 ευρώ σε μέσα επίπεδα το 2007 υποχώρησε κατά 41% ως το 2016 στα 97.706 ευρώ, κάτι που συμπίπτει και με πρόσφατη μελέτη της ΤτΕ που υπολογίζει πως η διάμεση αξία του καθαρού πλούτου των νοικοκυριών κατά τη διάρκεια της κρίσης μειώθηκε κατά 40% αντίστοιχα. Οι φορολογούμενοι μάλιστα που δήλωναν εισόδημα από 10.000 ως 50.000 ευρώ μειώθηκαν κατά περίπου 600.000 από το 2008, ενώ οι φορολογούμενοι οι οποίοι δήλωσαν αντίστοιχα από 1.000 ως 10.000 ευρώ αυξήθηκαν κατά περίπου 1 εκατομμύριο.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.