Ο Παπαγάλλος μου

Η παράσταση της Αννας Κοκκίνου «Ο Παπαγάλλος μου» έφερε και πάλι στην επιφάνεια το φερώνυμο κείμενο της Σοφίας Τρικούπη, μια αυτοβιογραφική διήγηση για τη σχέση της Σοφίας με τον παπαγάλο της, έναν γκρίζο αφρικανικό παπαγάλο, με τον οποίο «συγκατοίκησε» πολλά χρόνια, ακόμη και μετά τον θάνατο του αδελφού της Χαρίλαου.

Το «πουλί» ή το «πουλάκι», όπως το αποκαλεί τρυφερά, ζούσε ελεύθερα μέσα στην κατοικία των Τρικούπηδων, στην οδό Ακαδημίας, και στη συνέχεια στο σπίτι όπου μετακόμισε η Σοφία, μετά τον θάνατο του αδελφού της. Ο παπαγάλος μιλούσε. Η φωνή του δεν διέφερε από την ανθρώπινη, «πότε μεν ήτο ιλαροτάτη, βαθεία και τραχεία, πότε δε γλυκεία, θωπευτική, λεπτή και ενίοτε θλιβερά» γράφει η Σοφία.

«Ζήτω ο Κύριος Τρικούπης, Ζήτω», φώναζε ο παπαγάλος, ή «Ο Κύριος Χαρίλαος Τρικούπης έρχεται», χρησιμοποιώντας πάντοτε το «κύριος» και έχοντας αποστηθίσει όλα τα εκλογικά τραγούδια των Αθηνών και του Μεσολογγίου (η εκλογική περιφέρεια του Τρικούπη). Οταν ο Χαρίλαος έφυγε από τη ζωή, ο παπαγάλος δεν ξαναφώναξε το «Ζήτω». Κάποιες σπάνιες φορές που το έλεγε, το πρόφερε θλιβερά, προσθέτοντας πάντοτε το «σιωπή, κακό πουλάκι».

Η Σοφία Τρικούπη περιγράφει όλη τη σχέση με το πτηνό, μια ασυνήθιστη συμβίωση, με πολλά λόγια, τρυφερότητα, αταξίες από την πλευρά του παπαγάλου (του άρεσε να κομματιάζει τα βιβλία), πολλή ζήλεια (αν η Σοφία έδειχνε συμπάθεια προς άλλο ζώο ή και άνθρωπο), πολλή αντιπάθεια (αντιπαθούσε τρομερά την υπηρέτρια του σπιτιού επειδή του έκλεβε τα μύγδαλα και τα καρύδια) αλλά και τρομερή συμπαράσταση προς τη Σοφία, ιδιαίτερα τις νύχτες που οι σκέψεις και η στενοχώρια την κρατούσαν ξάγρυπνη.

Η Σοφία έγραψε το κείμενο αυτό μέσα σε πέντε ημέρες, τον Αύγουστο του 1903, αμέσως μετά τον θάνατο του παπαγάλου. Το πρωτότυπο κείμενο εκδόθηκε το 2013 από τη Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, σε επιμέλεια και μεταγραφή της Ελλης Δρούλια, διευθύντριας της Βιβλιοθήκης. Είναι μια πρωτότυπη και συνταρακτική αφήγηση. Θα έλεγα ότι είναι κείμενο γοτθικού στυλ (gothic) και γοτθικής ατμόσφαιρας. Και είμαι εντελώς σίγουρος ότι αυτή η γοτθική αισθητική είναι κυρίως αποτέλεσμα της γλώσσας, των ελληνικών στα οποία γράφει η Σοφία.