Την αντεπίθεσή τους εν μέσω θέρους οργανώνουν οι Δημοκρατικοί στις ΗΠΑ, εν όψει των ενδιάμεσων εκλογών του 2018 για την ανανέωση των μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων και του ενός τρίτου των μελών της Γερουσίας. Ως πεδίο της πολιτικής μάχης που θα δώσουν με τους Ρεπουμπλικανούς επέλεξαν την οικονομία και κατ’ επέκταση την κοινωνία, υποσχόμενοι στους αμερικανούς πολίτες ένα καλύτερο κοινωνικό συμβόλαιο (Better Deal). Είναι προφανής η αναφορά τους στο «New Deal» του Φραγκλίνου Ρούζβελτ που έβγαλε την Αμερική από την ύφεση που ακολούθησε το Κραχ του 1929.
Είναι επίσης προφανής η διάθεση της αμερικανικής αντιπολίτευσης να απαντήσει στα ιδιότυπα «Reaganomics» του Ντόναλντ Τραμπ και στον ισχυρισμό του ότι πρόκειται για έναν ειδικό των «deals», έναν άνθρωπο της πιάτσας που πετυχαίνει τις πιο συμφέρουσες και επικερδείς συμφωνίες. Και ο επίσης επιτυχημένος επιχειρηματίας Σίλβιο Μπερλουσκόνι κόμπαζε ως πρωθυπουργός ότι θα κυβερνήσει την Ιταλία με την ίδια επιτυχία που διοικεί τις επιχειρήσεις του, αλλά τα αποτελέσματα των προσπαθειών του ήταν φτωχά –έφθασε η τελευταία κυβέρνησή του να ανατραπεί από την Ανγκελα Μέρκελ…
Δουλειές, περίθαλψη, μέλλον
«Α Better Deal: Better Jobs, Better Wages, Better Future». Ετσι ονομάζεται η νέα οικονομική ατζέντα που παρουσίασαν ως «πλατφόρμα ιδεών» την περασμένη Δευτέρα στο Μπέριβιλ της Βιρτζίνια οι ηγέτες της μειοψηφίας στο αμερικανικό Κογκρέσο, η Νάνσι Πελόζι της Βουλής των Αντιπροσώπων και ο γερουσιαστής Τσακ Σίμερ.
Σχηματικά, αναφερόμενοι σε
«καλύτερες δουλειές» οι Δημοκρατικοί υπόσχονται να παρέμβουν για να διορθώσουν «τις αδικίες που δημιουργεί ο ανταγωνισμός στην αγορά».
Οταν μιλούν για «καλύτερους μισθούς» εννοούν αυξήσεις στο κατώτατο ωρομίσθιο και καλύτερες εργασιακές συνθήκες και περισσότερη ασφάλεια (συμπεριλαμβανομένης και της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης) για τις χαμηλότερες εισοδηματικές τάξεις. Και όταν μιλούν για «καλύτερο μέλλον», αναφέρονται στην αναβίωση του αμερικανικού ονείρου, στην άμβλυνση των ανισοτήτων και των αδικιών της κοινωνίας των δύο τρίτων που δημιουργεί το καπιταλιστικό σύστημα.
Ετσι, το Δημοκρατικό Κόμμα θα προτείνει συγκεκριμένα μέτρα και προϋποθέσεις που θα πρέπει να πληρούν οι μεγάλες επιχειρήσεις προκειμένου να λαμβάνουν από τις αρχές το πράσινο φως για εξαγορές και συγχωνεύσεις. Οι εκπρόσωποι του Κόμματος ανέφεραν τις αερομεταφορές, τις τηλεπικοινωνίες, τις εταιρείες τροφίμων, τη ζυθοποιία και τη βιομηχανία γυαλιών οράσεως ως τομείς στους οποίους η διαδικασία ενοποίησης των εταιρειών έχει βαρύ κοινωνικό κόστος.
Πολυεθνικές στη σέντρα
Οι Δημοκρατικοί σκοπεύουν, επίσης, να δημιουργήσουν μια ανεξάρτητη κυβερνητική υπηρεσία που θα επιβλέπει την τιμολόγηση των φαρμάκων από τις φαρμακοβιομηχανίες. Οι εταιρείες του κλάδου θα πρέπει να δικαιολογούν κάθε αύξηση των τιμών των φαρμάκων, ενώ το Medicare, το κυβερνητικό πρόγραμμα υγειονομικής ασφάλισης, θα έχει τη δυνατότητα να διαπραγματεύεται τις τιμές με τις φαρμακοβιομηχανίες.
Το «Better Deal» προτείνει επίσης τον διπλασιασμό της κρατικής υποστήριξης των προγραμμάτων μαθητείας, φορολογικές ελαφρύνσεις στους εργοδότες που προσλαμβάνουν και εκπαιδεύουν εργαζομένους και τους αμείβουν με αξιοπρεπείς μισθούς.
Και επειδή στις ΗΠΑ ακόμη και οι πολιτικοί λένε τα πράγματα με το όνομά τους, οι βουλευτές και γερουσιαστές των Δημοκρατικών κατήγγειλαν αδικαιολόγητες αυξήσεις από τις φαρμακευτικές Turing Pharmaceuticals και Valeant Pharmaceuticals International, κατήγγειλαν για καταχρηστικές πρακτικές εις βάρος των καταναλωτών επιχειρηματικούς κολοσσούς όπως οι United Airlines, Time Warner, ΑΤ&Τ.
Εφθασαν μάλιστα στο σημείο να καταγγείλουν τις πρόσφατες συγχωνεύσεις των εταιρειών χημικών και τροφίμων Dow Chemical και DuPont, Monsanto και Bayer, Syngenta και ChemChina, υποστηρίζοντας ότι «απειλούν την ασφάλεια των τροφίμων και της γεωργίας στην Αμερική»!
Κατηγορίες για λαϊκισμό
Αίσθηση προκαλεί ο τρόπος που μετέδωσαν την είδηση τα αγγλοσαξονικά μέσα ενημέρωσης. Το Reuters προτάσσει την πρόθεση των Δημοκρατικών να περιορίσουν την ασυδοσία των επιχειρήσεων προς όφελος των εργαζομένων, αλλά το BBC και ο επίσης βρετανικός «Guardian» χαρακτηρίζουν «λαϊκιστικό» το «Better Deal» και την πλατφόρμα ιδεών του. To αναφανδόν «φιλοτραμπικό» Fox News έκανε λόγο για «ανακύκλωση των αποτυχημένων ιδεών του Ομπάμα», ενώ ψυχραιμότερο το CNN θεωρεί ότι πρόκειται για μια «προσπάθεια ενοποίησης του Δημοκρατικού Κόμματος κάτω από μια νέα οικονομική ατζέντα».
Η ήττα της Χίλαρι Κλίντον στις περυσινές προεδρικές εκλογές αποδόθηκε στις υποψίες για τους χορηγούς της, στις σχέσεις της με τη Wall Street, στο ότι ουδέποτε κατάφερε να γίνει συμπαθής, αλλά και στο παράδοξο ότι οι απόκληροι της παγκοσμιοποίησης προτίμησαν την ξενόφοβη και εσωστρεφή ατζέντα του κροίσου Τραμπ. Την άνοιξη στη Γαλλία η φτωχοποίηση και η ριζοσπαστικοποίηση της μεσαίας και της εργατικής τάξης εκφράστηκαν με την άνοδο της Μαρίν Λεπέν και του Ζαν-Λικ Μελανσόν. Τον Οκτώβριο στη Γερμανία θα εκφραστεί με την ψήφο υπέρ των ακροδεξιών Εναλλακτικών (AfD) και της Die Linke (Αριστεράς). Πέρυσι στις ΗΠΑ εκφράστηκε με την εκλογή του αντιφατικού λαϊκιστή Τραμπ, που επαγγέλλεται ταυτόχρονα τον νεοφιλελευθερισμό και τον προστατευτισμό.
Η κληρονομιά του Μπέρνι
Για τους Αμερικανούς Δημοκρατικούς η σαφής μετατόπιση προς τα Αριστερά αποδίδεται και στην κληρονομιά που άφησε ο Μπέρνι Σάντερς. Ο αναπάντεχα ισχυρός αντίπαλος της Χίλαρι Κλίντον για το χρίσμα των Δημοκρατικών αναβίωσε έναν ριζοσπαστισμό της εποχής του 1930, όπως σημείωσαν οι ειδικοί. Και είχε σύρει προεκλογικά τη Χίλαρι σε αρκετά αριστερές θέσεις, όπως είναι η αύξηση του κατώτατου ωρομισθίου στα 15 δολάρια, που προτείνεται τώρα από το «Better Deal».
Αν κάθε νέο όντως ξεκινά από τις ΗΠΑ, ίσως ήρθε η ώρα η Κεντροαριστερά και η Σοσιαλδημοκρατία να λεηλατήσουν (για άλλη μια φορά) τις μεγάλες ιδέες της Αριστεράς (των Σοσιαλιστών θεωρητικών, ακόμη και του Μαρξ). Αλλά οι μεγάλες ιδέες χρειάζονται και μεγάλους ηγέτες για να τις εφαρμόσουν. Επόμενη αναζήτηση, λοιπόν, για τους Δημοκρατικούς ένας νέος… Ρούζβελτ. Ενας ηγέτης που θα πείσει ότι αυτός και το «Better Deal» είναι η λύση.
Σε αναζήτηση ταυτότητας
Οι Δημοκρατικοί στις ΗΠΑ, όπως και οι Σοσιαλιστές στην Ευρώπη και οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες, αντιμετωπίζουν κρίση ταυτότητος έχοντας εγκαταλείψει τις φιλολαϊκές θέσεις και πολιτικές, που παραδοσιακά χαρακτήριζαν τα κόμματά τους, βορά στον διαστροφικό λαϊκισμό των ακραίων.
«Οταν χάνεις τις εκλογές, πας στον καθρέφτη και ρωτάς τι δεν έκανες καλά. Εμείς χάσαμε την ψυχή μας. Οπως δείχνουν οι έρευνες, οι ψηφοφόροι δεν ξέρουν τι υποστηρίζουμε» δήλωσε ο γερουσιαστής Τσακ Σίμερ αναφερόμενος στο σοκαριστικό εύρημα πρόσφατης δημοσκόπησης – 52% των Αμερικανών πιστεύουν ότι το Δημοκρατικό Κόμμα είναι απλώς κατά του Τραμπ και 37% ότι υποστηρίζουν κάτι άλλο.
Η αναζήτηση ταυτότητας, λοιπόν, είναι το μεγάλο ζητούμενο για τους Δημοκρατικούς που, ειρήσθω εν παρόδω, αποφεύγουν να έχουν την τύχη των Σοσιαλιστών της Γαλλίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας ή και του δικού μας ΠαΣοΚ χάρη στον απόλυτο δικομματισμό που ισχύει στις ΗΠΑ – οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες μάλλον καθυστερημένα μοιάζουν να ψάχνουν μια ταυτότητα που θα τους διαφοροποιεί από τους κυβερνητικούς εταίρους τους, τους Χριστιανοδημοκράτες.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ