Με ομόλογα μετατρέψιμα σε μετοχές θα μπορούν Eurobank και Attica Bank να αποπληρώσουν τις προνομιούχες μετοχών 1,3 δις. ευρώ και 100 εκατ. ευρώ αντίστοιχα που έχουν εκδώσει στο πλαίσιο του πρώτου προγράμματος στήριξης του κλάδου στα τέλη της περασμένης δεκαετίας.
Τη δυνατότητα αυτή δίνει τροπολογία που κατέθεσε στη Βουλή το υπουργείο Οικονομικών, δεδομένου ότι οι συγκεκριμένοι τίτλοι δεν θα προσμετρώνται στους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών από 1/1/2018.
Το γεγονός αυτό επιτρέπει στις δύο τράπεζες να διατηρήσουν την κεφαλαιακή τους ισχύ χωρίς να χρειαστεί να προχωρήσουν σε νέα αύξηση του μετοχικού τους κεφαλαίου με μετρητά.
Υπενθυμίζεται ότι Alpha Bank και Τράπεζα Πειραιώς έχουν ήδη προχωρήσει στην εξόφληση των συγκεκριμένων τίτλων, ενώ οι προνομιούχες μετοχές της Εθνικής Τράπεζας έχουν μετατραπεί σε κοινές.
Με τις προτεινόμενες διατάξεις επιδιώκεται να δοθεί επί της ουσίας η δυνατότητα στα πιστωτικά ιδρύματα να εξαγοράσουν, έχοντας τη σύμφωνη γνώμη της εποπτικής αρχής, συνολικά ή εν μέρει τις προνομιούχες μετοχές του Δημοσίου, είτε με μετρητά, είτε με έκδοση άλλων κεφαλαιακών μέσων, δηλαδή ομολόγων, ίσης αξίας, είτε με συνδυασμό των δύο αυτών τρόπων.
Στην περίπτωση που επιλεγεί ανταλλαγή των προνομιούχων μετοχών με ομόλογα, αυτά θα έχουν τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά σύμφωνα με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για τα πιστωτικά ιδρύματα.
Το Ελληνικό Δημόσιο, ως κάτοχος, θα λαμβάνει ετήσια απόδοση (κουπόνι), το οποίο θα καταβάλλεται σε εξαμηνιαία βάση. Το ύψος του υπολογίζεται με βάση το μέσο όρο απόδοσης του 10ετούς ομολόγου του Δημοσίου κατά το πρώτο 15θήμερο του Ιουνίου 2017, αυξημένη κατά πενήντα μονάδες βάσης και δεν μπορεί να είναι μικρότερο από 6%.
Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, με τις προτεινόμενες διατάξεις, εκτός του συγκεκριμένου ανταλλάγματος που θα λαμβάνει το ελληνικό δημόσιο, θα προσδιοριστεί χρονικά η επιστροφή των κεφαλαίων, σε αντίθεση με τις προνομιούχες μετοχές, για τις οποίες δεν προβλέπεται ημερομηνία αποπληρωμής και θα βελτιωθεί σημαντικά η κατάταξη του Δημοσίου, σε περίπτωση αφερεγγυότητας της τράπεζας, σε σχέση με την υφιστάμενη ως κατόχου προνομιούχων μετοχών.
Τα εν λόγω ομόλογα θα είναι μεταβιβάσιμα και διαπραγματεύσιμα, γεγονός που επιτρέπει στο ελληνικό Δημόσιο την καλύτερη αξιοποίησή τους ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς.
Τα δε συμμετέχοντα πιστωτικά ιδρύματα θα μπορούν, εφόσον είναι ευνοϊκές οι συνθήκες της αγοράς, να αποπληρώσουν τα ομόλογα με κεφάλαια που θα αντληθούν από ιδιώτες, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, γεγονός που θα επιτρέψει την οριστική λήξη της κρατικής ενίσχυσης.
Τι προβλέπει η ρύθμιση
Τραπεζικές πηγές χαρακτηρίζουν θετική εξέλιξη τη ρύθμιση του υπουργείο Οικονομικών.
Οι ίδιοι κύκλοι επισημαίνουν για το θέμα τα εξής:
1. Με την ανταλλαγή των προνομιούχων μετοχών με ομόλογα «Tier 2» το Ελληνικό Δημόσιο (ΕΔ) θα εισπράττει κουπόνι περίπου 6,5% (Περίπου 65-70 εκατ. ευρώ ετησίως από όλες τις Τράπεζες)
Σήμερα από τις προνομιούχες μετοχές το ΕΔ δεν εισπράττει τίποτα διότι η καταβολή κουπονιού (μέρισμα) στις προνομιούχες μετοχές τελεί υπό την προϋπόθεση ύπαρξης διανεμητέων ποσών κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 44α του Κ.Ν. 2190/1920.
Οι Τράπεζες, εξαιτίας των ιδιαίτερα μεγάλων ζημιών που συσσώρευσαν κατά τις περιόδους 2010 έως και 2015 δεν διαθέτουν σήμερα επαρκή διανεμητέα κέρδη/αποθεματικά και ούτε αναμένεται να έχουν στο άμεσο μέλλον.
2. Οι προνομιούχες μετοχές δεν έχουν λήξη, είναι αορίστου διάρκειας, κατά συνέπεια θεωρητικά οι Τράπεζες μπορεί να μην τις εξοφλήσουν ποτέ. Αντιθέτως το Tier 2 έχει διάρκεια ορισμένη (δέκα έτη) άρα υπάρχει βεβαιότητα για το ΕΔ ότι θα εισπράξει (στο άρτιο) τα χρήματά του στο τέλος της δεκαετίας το αργότερο, έχοντας στο ενδιάμεσο εισπράξει και τόκους άνω των 600 εκατ. ευρώ.
3. Το Tier 2 δεδομένου ότι είναι «ομόλογο» και όχι «μετοχικό κεφάλαιο» παρέχει μεγαλύτερη ασφάλεια στον κάτοχό του άρα στη συγκεκριμένη περίπτωση στο ΕΔ, σε περίπτωση εκκαθάρισης της Τράπεζας.
Στην απευκταία αυτή περίπτωση πρώτα ικανοποιούνται οι καταθέτες της Τράπεζας, μετά οι κάτοχοι ομολόγων (Tier 2 και άλλων ομολόγων) και ακολούθως οι κάτοχοι κεφαλαίου δηλαδή οι κοινοί και προνομιούχοι μέτοχοι. Επομένως, η πιθανότητα «κουρέματος», όπως συνέβει σε μια από τις συστημικές Τράπεζες στις προνομιούχες μετοχές της, μειώνεται σημαντικά.
4. Με την ανταλλαγή ενισχύονται τα κεφάλαια των Τραπεζών, χωρίς νέα κρατική βοήθεια και χωρίς κόστος για το ΕΔ, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό ενόψει των επικείμενων stress tests. Καλύτερες κεφαλαιοποιημένες τράπεζες σημαίνει μεγαλύτερη τραπεζική συστημική ευστάθεια για τη χώρα.
Σημειώνεται ότι η ρύθμιση έχει τη σύμφωνη γνώμη ΤτΕ, SSM και DGcom.
Οι προνομιούχες αποπληρώνονται στο άρτιο και εκδίδονται νέα ομόλογα 10ετή, κατηγορίας Tier II τα οποία μετράνε στα εποπτικά κεφάλαια.
Οι προνομιούχες δεν έχουν λήξη, όμως από 1/1/2018 έπαυε η δυνατότητα να υπάγονται στα εποπτικά κεφάλαια.
Για το δημόσιο η «χασούρα» ήταν ότι δεν εισέπραττε καμία απόδοση λόγω των συσσωρευμένων ζημιών (βάσει Ν2190 περί Ανωνύμων Εταιρειών).
