Εντείνει την πίεση η ΕΕ προς τις χώρες που δεν συνεργάζονται με την μετεγκατάσταση προσφύγων από την Ελλάδα και την Ιταλία. Η Επιτροπή απέστειλε την Τετάρτη αιτιολογημένες γνώμες _ δηλαδή επίσημο αίτημα συμμόρφωσης με το δίκαιο της ΕΕ _ προς την Ουγγαρία, την Πολωνία και την Τσεχία επειδή δεν τηρούν τις νομικές υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει.
Η Ουγγαρία δεν έχει δεχθεί κανέναν απολύτως πρόσφυγα από τότε που θεσπίστηκε το πρόγραμμα μετεγκατάστασης (τον Σεπτέμβριο του 2015) ενώ η Πολωνία και η Τσεχία δεν έχουν πραγματοποιήσει καμία μετεγκατάσταση από τον Δεκέμβριο του 2015 και τον Αύγουστο του 2016 αντίστοιχα.
«Παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις για ανάληψη δράσης και τις διαδικασίες επί παραβάσει που κίνησε η Επιτροπή τον περασμένο μήνα, οι τρεις αυτές χώρες εξακολουθούν να παραβιάζουν τις νομικές υποχρεώσεις τους και έχουν δείξει αδιαφορία για τις δεσμεύσεις τους απέναντι στην Ελλάδα, στην Ιταλία και σε άλλα κράτη μέλη», αναφέρει ανακοίνωση της Επιτροπής.
Η Επιτροπή ξεκίνησε τις διαδικασίες επί παραβάσει στις 15 Ιουνίου, αποστέλλοντας προειδοποιητικές επιστολές στις τρεις αυτές χώρες. «Οι απαντήσεις που δόθηκαν δεν κρίθηκαν ικανοποιητικές, διότι καμία από αυτές δεν συνοδευόταν από ένδειξη ότι τα εν λόγω κράτη μέλη θα ξεκινήσουν σύντομα τις μετεγκαταστάσεις στο έδαφός τους. Κανένα από τα επιχειρήματα που προβλήθηκαν δεν δικαιολογεί την μη ανάληψη δέσμευσης για διαθέσιμες θέσεις. Για τον λόγο αυτόν, η Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει το επόμενο στάδιο της διαδικασίας επί παραβάσει», συνεχίζει η ανακοίνωση.
Αποφασισμένος να προχωρήσει σε κυρώσεις προς τις χώρες που δεν συμμορφώνονται είναι ο επίτροπος Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος ο οποίος, σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», θεωρεί ότι οι κυρώσεις αυτές πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο αυστηρές.
«Όταν πρόκειται να λάβουν κονδύλια από την ΕΕ, οι τρεις χώρες στέκονται στη σειρά. Όταν όμως πρόκειται να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους ως προς την μετεγκατάσταση, δεν ανταποκρίνονται. Η αλληλεγγύη πρέπει να συνοδεύεται από υπευθυνότητα», λέει χαρακτηριστικά ανώτατη πηγή από τις Βρυξέλλες.
Η αιτιολογημένη γνώμη αποτελεί το δεύτερο βήμα της διαδικασίας επί παραβάσει, μετά την επιστολή, με το οποίο καλούνται τα κράτη μέλη να ενημερώσουν την Επιτροπή σχετικά με τα μέτρα που έχουν λάβει για να συμμορφωθούν εντός συγκεκριμένης προθεσμίας. Η προθεσμία αυτή είναι συνήθως δίμηνη αλλά στην προκειμένη περίπτωση, η Επιτροπή έδωσε ένα μήνα στις τρεις χώρες λόγω του επείγοντος του θέματος. Αν οι εγκαλούμενες χώρες δεν απαντήσουν ή οι απαντήσεις τους δεν κριθούν ικανοποιητικές, η Επιτροπή θα κινήσει το επόμενο στάδιο που είναι να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της ΕΕ.
Αυξήθηκαν οι μετεγκαταστάσεις από Ελλάδα
Την Τετάρτη δόθηκε στη δημοσιότητα και η νέα περιοδική έκθεση της Επιτροπής για την πορεία της μετεγκατάστασης η οποία καταλήγει ότι «ο ρυθμός αυξήθηκε σημαντικά το 2017: από τον Νοέμβριο του 2016 πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 1.000 μεταφορές κάθε μήνα και τον Ιούνιο του 2017 σημειώθηκε νέο μηνιαίο ρεκόρ με περισσότερες από 3.000 μεταφορές. Στις 26 Ιουλίου ο συνολικός αριθμός μετεγκαταστάσεων ανερχόταν σε 24.676 (16.803 από την Ελλάδα και 7.873 από την Ιταλία)».
Το πρόγραμμα της μετεγκατάστασης λήγει στις 26 Σεπτεμβρίου. Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή περίπου 4.800 υποψήφιοι αναμένουν μετεγκατάσταση και ο αριθμός τους αναμένεται να φθάσει τους 6.800 ως το τέλος του προγράμματος. Η Επιτροπή θεωρεί ότι είναι απολύτως εφικτή η μεταφορά τους σε άλλα κράτη-μέλη εντός της προθεσμίας αν διατηρηθεί αυτός ο ρυθμός (τον Ιούνιο, μήνα-ρεκόρ για την Ελλάδα, μετεγκαταστάθηκαν περισσότεροι από 2.000 πρόσφυγες).
«Κατά την παρούσα τελική φάση, έχει ουσιώδη σημασία τα κράτη-μέλη να αναλάβουν επαρκείς δεσμεύσεις ώστε να δημιουργηθεί αρκετά μεγάλο αποθεματικό θέσεων για τη μετεγκατάσταση όλων των επιλέξιμων αιτούντων. Σε κάθε περίπτωση, η νομική υποχρέωση των κρατών-μελών όσον αφορά τη μετεγκατάσταση δεν θα παύσει μετά τον Σεπτέμβριο: οι αποφάσεις του Συμβουλίου σχετικά με τη μετεγκατάσταση ισχύουν για όλα τα πρόσωπα που θα φθάσουν στην Ελλάδα ή στην Ιταλία ως τις 17 Σεπτεμβρίου ή ως τις 26 Σεπτεμβρίου 2017 αντίστοιχα, και στη συνέχεια οι επιλέξιμοι αιτούντες πρέπει να μετεγκατασταθούν εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος», αναφέρει η Επιτροπή.
Η Μάλτα, η Λετονία και η Νορβηγία (η οποία συμμετέχει στον μηχανισμό ως συνδεδεμένη χώρα Σένγκεν) έχουν όλες ολοκληρώσει τις μετεγκαταστάσεις που τους αναλογούν από την Ελλάδα. Η Σουηδία, η οποία άρχισε τις μετεγκαταστάσεις μόλις τον Ιούνιο, έχει ήδη ολοκληρώσει το 60% εκείνων που της αναλογούν.
Η Επιτροπή εκφράζει επίσης την ικανοποίησή της για την πρόσφατη ανακοίνωση της Ισπανίας περί αύξησης της μηνιαίας ανάληψης δεσμεύσεων, όπως επίσης και για την ανακοίνωση της Γερμανίας περί επιτάχυνσης του ρυθμού μεταφορών.