Ο αριθμός των σπερματοζωαρίων στους άνδρες που ζουν στη Δύση έχει μειωθεί στο μισό τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα μια διαρκή και σημαντική μείωση στην αναπαραγωγή υγεία, σύμφωνα με μεγάλη ανασκόπηση που δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο Human Reproduction Update.
«Η συγκέντρωση του σπέρματος έχει μειωθεί κατά μέσο όρο 52% από το 1973 έως το 2011, με τον συνολικό αριθμό των σπερματοζωαρίων να έχει μειωθεί κατά 59% σε αυτό το χρονικό διάστημα», αναφέρουν οι ερευνητές μετά την αξιολόγηση δεδομένων από 185 ήδη δημοσιευμένες μελέτες. Το δείγμα που εξετάστηκε απαρτιζόταν από σχεδόν 43.000 άνδρες.
Μειώσεις σημαντικές και διαρκείς
«Διαπιστώσαμε ότι ο αριθμός των σπερματοζωαρίων έχει μειωθεί σημαντικά και συνεχίζει να μειώνεται σε άνδρες που ζουν σε δυτικές κοινωνίες. Δεν έχουν πολλά στοιχεία για άνδρες από μη δυτικές κοινωνίες, και έτσι δεν μπορούμε να εξάγουμε συμπεράσματα για τον υπόλοιπο κόσμο. Ομως, στην Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική, τη Νέα Ζηλανδία και την Αυστραλία οι μειώσεις είναι σημαντικές και διαρκείς», εξηγεί η ερευνήτρια Σαννα Σβαν, καθηγήτρια Περιβαλλοντικής Υγείας στην Ιατρική Σχολή Icahn του Όρους Σινά στη Νέα Υόρκη.
Τα ανησυχητικά αυτά στοιχεία δημοσιεύονται 25 χρόνια μετά την πρώτη μελέτη που έγινε το 1992 και κατέγραφε τότε 50% μείωση στον αριθμό των σπερματοζωαρίων τα τελευταία 50 χρόνια.
«Τα τελευταία 25 χρόνια δεν έχουν αλλάξει και πολλά. Ό,τι κι αν συμβαίνει, δεν είναι παροδικό αλλά και δεν έχει εξαλειφθεί. Όταν εστιάσαμε σε στοιχεία για την τελευταία δεκαετία δεν διαπιστώσαμε να έχει εξισορροπηθεί κάπως αυτή η φθίνουσα πορεία», λέει η δρ Σβαν.
Η διαρκής μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων εγείρει μεγάλη ανησυχία για την ανδρική γονιμότητα και υγεία, γενικότερα.
Επίπτωση και στο προσδόκιμο επιβίωσης
«Ανησυχούμε διότι ο μικρός αριθμός σπερματοζωαρίων δεν συντελεί μόνο σε προβλήματα τεκνοποίησης αλλά συνδέεται και με υψηλότερη συνολικά θνησιμότητα, ανεξαρτήτως αιτιολογίας. Μελέτες έχουν δείξει ότι τείνουν να πεθαίνουν νέοι και να έχουν περισσότερη νοσηρότητα, ειδικά καρδιαγγειακές παθήσεις και καρκίνο. Συνεπώς, δεν μιλάμε απλά για αδυναμία τεκνοποίησης αλλά για την υγεία και το προσδόκιμο επιβίωσης», προσθέτει η ερευνήτρια.
Κανείς προς το παρόν δεν γνωρίζει τί είναι αυτό που οδηγεί σε διαρκή μείωση τον αριθμό των σπερματοζωαρίων, αλλά οι επιστήμονες εκτιμούν ότι μπορεί να ευθύνονται παράγοντες του σύγχρονου τρόπου ζωής, όπως τα αυξημένα επίπεδα άγχους, η επιδημία παχυσαρκίας, η κακή διατροφή, η έλλειψη φυσική άσκησης και το κάπνισμα, αλλά και χημικές ουσίες.
«Οι παράγοντες αυτοί μπορούν να μειώσουν την ανδρική γονιμότητα προσωρινά, αλλά οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η πραγματική ζημιά γίνεται ήδη στην εμβρυϊκή ζωή του ατόμου. Μελέτες έχουν δείξει ότι όταν η μητέρα είναι καπνίστρια ο γιος της έχει χαμηλό αριθμό σπερματοζωαρίων, ανεξαρτήτως αν ο ίδιος είναι καπνιστής. Αυτό δείχνει ότι οτιδήποτε συμβαίνει στην ενδομήτρια ζωή είναι σημαντικό και οι επιλογές της μητέρας κατά την κύηση μπορούν να επηρεάσουν δια βίου τον άρρενα απόγονο», σύμφωνα με τη δρα Σβαν.
Οι αμφισβητήσεις
Ωστόσο, υπάρχουν και ειδικοί που αμφισβητούν ότι η μείωση των σπερματοζωαρίων θα έχει επίπτωση στην ανδρική γονιμότητα.
«Οι σύγχρονοι άνδρες εξακολουθούν να έχουν 66,4 εκατομμύρια σπερματοζωάρια ανά χιλιοστόλιτρο σπέρματος, συγκριτικά με τα 92,8 εκατομμύρια που είχαν οι άνδρες πριν 40 χρόνια. Υπολογίζεται ότι το 20% των ανδρών που έχουν καταφέρει να αποκτήσουν παιδί χωρίς κάποια θεραπεία, έχουν μη φυσιολογικό σπέρμα. Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων συνοδεύεται από μια πραγματική μείωση της ικανότητας των ανδρών να γονιμοποιήσουν τις συντρόφους τους», επισημαίνει ο δρ Άινερ Χέρσλαγκ, επικεφαλής της Κλινικής ΓονιμότηταςNorthwell στο Μανασετ της Νέας Υόρκης.
Πάντως, ο καθηγητής Αναπαραγωγικής Ιατρικής και επικεφαλής Ουρολογίας στο Πρεσβυτεριανό Ιατρικό Κέντρο του Weill Cornell της Νέας Υόρκης, Πήτερ Σλέτζελ, σπεύδει να τονίσει ότι αν αυτή η μειωτική τάση συνεχιστεί, σίγουρα θα υπάρχουν επιπτώσεις.
«Ενδεχομένως να φτάσουμε στο σημείο όπου το πρόβλημα να είναι πια σημαντικό οδηγώντας περισσότερα ζευγάρια σε θεραπείες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής», προειδοποιεί.
Ο δρ Χέρσλαγκ συμφωνεί πως «αν έχεις έναν μικρό αριθμό σπερματοζωαρίων, τότε ίσως να έχεις και χαμηλότερη ικανότητα γονιμοποίησης του ωαρίου και άρα μικρές πιθανότητες απόκτησης απογόνων. Αλλά αυτό είναι κάτι που προς το παρόν δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά».
Newsroom ΔΟΛ