Θέλω να πνίξω το στρες

Ομολογώ ότι συχνά πυκνά αφήνομαι στον πνιγηρό εναγκαλισμό αυτού του «μοντέρνου νοητικού μπαμπούλα», όπως το αποκαλούσε εσχάτως το αμερικανικό περιοδικό «Time». Εχω σταματήσει να ανθίσταμαι· ποιος ο λόγος, αφού γνωρίζω από χέρι ότι η μάχη είναι πέρα για πέρα χαμένη.

Παραδίδομαι πλέον ρίψασπις στο στρες, στο πεισματικό κορτάρισμά του και απολαμβάνω το ασφυκτικό βαλς που ξεκινά από τη στιγμή που ανοίγω τα μάτια μου το πρωί και σταματά όταν κάποια στιγμή δεήσει να με πάρει ο (πάλαι ποτέ λυσίπονος, σήμερα βασανιστικός) ύπνος.

Είμαι πλήρως εξοικειωμένη με τα συμπτώματα: τη ρηχή, κοφτή αναπνοή, τους καρδιακούς παλμούς που ανεβαίνουν, την εφίδρωση, το αυτομαστίγωμα με αρνητικές σκέψεις, αλλά και τα φλούο post-it χαρτάκια στα οποία αναγράφονται οι εκκρεμείς εις το διηνεκές υποχρεώσεις (κολλημένα παντού, σε ηλεκτρικές συσκευές, πορτατίφ κ.ο.κ.), το εναγώνιο ξεφύλλισμα όλων αυτών που πρέπει να γίνουν στο μέλλον κ.ο.κ. Παρηγορούμαι μόνο με την ιδέα ότι δεν είμαι μόνη. Μαζί μου, οι μισοί σχεδόν ενήλικες Αμερικανοί (οι οποίοι δεν κλείνουν μάτι τη νύχτα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Αμερικανικής Ψυχολογικής Ενωσης).

Για τους Ελληνες, νομίζω, περιττεύει η επιστράτευση ερευνών και στατιστικών. Να ‘ναι καλά η κρίση. Είμαστε (σχεδόν) όλοι μαζί σε αυτό το μακρύ, σισύφειο σκαμπανέβασμα της κορτιζόλης. Ελάχιστοι κατορθώνουν να παραμείνουν προστατευμένοι, θωρακισμένοι, αδιάβροχοι. Προσωπικώς, τους κατατάσσω σε δύο συνομοταξίες.

Η πρώτη περιλαμβάνει τους φιλοσοφημένους (τους οποίους φθονώ αμετροεπώς), εκείνους δηλαδή που έχουν κονταρομαχήσει με το στρες και το έχουν νικήσει.

Στη δεύτερη εντάσσονται οι τοξικώς αδιαπέραστοι και ζαμανφού (εκείνοι δηλαδή που δεν στρεσάρονται διότι φροντίζουν εγκαίρως να αποτινάξουν τον παραμικρό κόκκο στρες από πάνω τους· όπως ακριβώς τινάζεις από τον γιακά της γαλλικής καμπαρντίνας σου ένα μικρό καφετί φύλλο δέντρου, χαριτωμένο αλλά κάπως ενοχλητικό).

Εξυπακούεται ότι ο κόκκος αυτός πέφτει σχεδόν πάντα πάνω σε κάποιον άλλο. Αυτούς τους δεύτερους τούς συναντάς παντού. Εχουν την ικανότητα να σε κοιτούν στα μάτια και να αναγνωρίζουν σχεδόν αυτόματα αν είσαι «δικός τους» ή από τους άλλους.

Δεν μου έκανε εντύπωση όταν πληροφορήθηκα ότι κυκλοφορούν και σε αυτήν την ταλαίπωρη χώρα ειδικοί coaches για τη διαχείριση του στρες (εκτός ψυχιάτρων, ψυχολόγων κ.λπ.). Συνομίλησα με μία εξ αυτών, την Performance Anxiety Coach Ελντα Γεωργαρά. Ασχολείται πρωτίστως με αθλητές (η ίδια άλλωστε ήταν πρωταθλήτρια Ελλάδος στην ιππασία), αλλά μου επισημαίνει ότι οι ίδιες τεχνικές μπορούν να εφαρμοστούν σε έναν στρεσαρισμένο εργαζόμενο, σε έναν έφηβο που δίνει Πανελλήνιες ή σε κάποιον που τρέμει όταν βγαίνει πρώτη φορά ραντεβού.

Η ίδια (η οποία μεταξύ άλλων τυγχάνει Licenced Master NLP Practitioner, Coach και ΙΕΜΤ Practitioner) μού απαριθμεί μερικά από αυτά που επιδεινώνουν το στρες τα τελευταία χρόνια: η κατακόρυφη πτώση της αυτοεκτίμησης (λόγω οικονομικών, εργασιακών συνθηκών κ.ο.κ.), το multitasking (είναι πλέον αδύνατον να συγκεντρωθείς σε ΕΝΑ μόνο πράγμα) και η εμμονή με το μέλλον.

Παρά την ηττοπάθειά μου, άκουσα τις συμβουλές της. Εχω όμως ανακαλύψει και τρεις δικούς μου τρόπους αντιμετώπισης του στρες. Τη γυμναστική. Τη φωτογραφία ενός εξωτικού, νευρωτικού πουλιού πάνω στο ψυγείο μου (ως παραδείγματος προς αποφυγήν). Και το απόλυτο βιβλίο-αντίδοτο: «Walden ή Η ζωή στο δάσος» (εκδ. Κέδρος) του Χένρι Ντέιβιντ Θορώ, ίσως η απόλυτη ωδή στο παραγκωνισμένο «τώρα». Παραθέτω ένα ενδεικτικό απόσπασμα: «Τα μεγαλύτερα οφέλη και οι ευγενέστερες αξίες είναι εκείνα που εκτιμώνται λιγότερο σ’ αυτήν τη ζωή.

Εύκολα φτάνουμε να αμφιβάλλουμε αν υπάρχουν καν. Πολύ γρήγορα τις ξεχνάμε. Κι όμως, αυτές αποτελούν το ανώτατο επίπεδο της πραγματικότητας. Ισως τα πιο εκπληκτικά και αληθινά γεγονότα να μη μεταδίδονται ποτέ από το ένα στόμα στο άλλο. Η αληθινή σοδειά της ζωής μου είναι τόσο άπιαστη και απερίγραπτη όσο τα χρώματα της αυγής και του σούρουπου. Είναι λίγη αστρόσκονη που κατάφερα κι έπιασα, ένα κομμάτι του ουράνιου τόξου που μπόρεσα και γράπωσα».

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 16 Ιουλίου 2017.