Ψηφιακές γκάφες

Θαυμάζω την επιδεξιότητα με την οποία οι νέοι άνθρωποι χρησιμοποιούν το πληκτρολόγιο του κινητού τους. Γράφουν με ταχύτητες βιονικού στενογράφου χαζεύοντας την ίδια στιγμή γύρω τους, παίζοντας με το σπίνερ τους, παρακολουθώντας «Game of Thrones», συναρμολογώντας έπιπλα που πήραν από το ΙΚΕΑ.

Πιο παλιά επιχείρησα να τους μιμηθώ, έγραφα κι εγώ πολύ γρήγορα. Εστω προσπαθούσα. Σταμάτησα να το προσπαθώ όταν πατώντας με μία αδέξια κίνηση σχεδόν μαζί το κάπα και το λάμδα (είναι δίπλα δίπλα π’ ανάθεμά τα!) έγραψα σε μια κυρία, που δεν τη γνώριζα καλά και που πάντα της απηύθυνα τον λόγο στον πληθυντικό, «Τι κλάνετε;». Ηθελα να της γράψω «Τι κάνετε;».

Συνειδητοποίησα το λάθος την ώρα που πατούσα το send, βλέποντας με πανικό, τρόμο και ντροπή την επαίσχυντη λέξη να φεύγει από τα χέρια μου και να… πετάει προς τον απόλυτο εξευτελισμό μου. Το είχα ξαναπάθει αυτό με το κάπα και το λάμδα· εκείνα όμως τα μηνύματα τα έλαβαν φίλοι στους οποίους είχα το θάρρος να κάνω ακόμα και τις πιο χοντροκομμένες φάρσες. Το ατύχημα με την κυρία, που από τότε όποτε συναντιόμαστε δεν τολμώ να την κοιτάξω στα μάτια, ήταν καθοριστικό για τον τρόπο με τον οποίο συνέχισα να γράφω και να στέλνω μηνύματα. Αργά αργά, διαβάζοντας ξανά και ξανά κάθε λέξη!

Γιατί δεν υπάρχει μόνο ο παράγοντας «ανθρώπινο λάθος»· υπάρχει και αυτός ο ύπουλος ηλεκτρονικός διορθωτής, ο οποίος σου υπόσχεται ένα κείμενο απαλλαγμένο από φάλτσα, αλλά στην πραγματικότητα είναι ένα μαραφέτι του Σατανά που δουλεύει εναντίον σου, που σκάβει τον λάκκο σου. Ενα μαραφέτι προορισμένο για να σε κάνει τόσο ρεζίλι ώστε να μην έχεις μούτρα όχι μόνο να ξαναστείλεις μήνυμα, αλλά και να ξαναβγείς από το σπίτι σου. Εχω διαβάσει απίστευτα ευτράπελα στο Internet, γκάφες που θα μπορούσαν να έχουν θέση ακόμα και σε ταινία με τον Μπόρατ.

Ενα από τα πιο αστεία (αλλά και ανώδυνα) είναι το: «Μπλιαχ! Βρήκα μαμούθ στα μακαρόνια μου» –αντί για «μαμούνι». Τα περισσότερα, τα πιο επιτυχημένα, δεν μπορώ να τα αναπαραγάγω εδώ χωρίς να χαρακτηριστώ βρωμόστομος. Δεν έχω κάνει πολλά τέτοια. Μου έχουν συμβεί άλλα. Π.χ., επιμένει ο διορθωτής της Κόλασης να με εκθέτει αλλάζοντας διαρκώς το επίθετό μου σε Είδος.

Εχω στείλει άπειρα μηνύματα υπογράφοντας ως Κοσμάς Είδος, σε ανθρώπους με τους οποίους δεν είχα στενή προσωπική σχέση –γι’ αυτό εξάλλου χρησιμοποιούσα το ονοματεπώνυμό μου. Να σε υπονομεύει έτσι το δικό σου κινητό τηλέφωνο; Ο δικός σου ηλεκτρονικός διορθωτής; Απαράδεκτο. (Θυμάμαι τώρα και τα μηνύματα που έστελνα σε έναν Ρόμπερτ, με τον διορθωτή να μετατρέπει διαρκώς το όνομά του σε Ρομπότ: «Γεια σου Ρομπότ», «Ρομπότ θα έρθουμε το απόγευμα», «Σε ευχαριστώ πολύ Ρομπότ, Κοσμάς Είδος»).

Εχει λοιπόν πολλές παγίδες η τεχνολογία, και δεν είναι μόνο οι μεγάλες και πολυσυζητημένες (όπως ο εθισμός στα social media) που πρέπει να μας απασχολούν. Παγίδα είναι και η διαρκής χρήση του ορθογράφου, ενός ορθογράφου που όχι μόνο μας κάνει να ξεχνάμε τα ελληνικά (και την ορθογραφία) που είχαμε μάθει, αλλά και μας περιμένει, κάπου εκεί μετά το επόμενο κόμμα (αν βάζουμε, γιατί και αυτά κοντεύουμε να τα καταργήσουμε), για να διασκεδάσει μαζί μας.

Είναι και αυτή η άνεση που αποκτάμε, η άνεση με την οποία στέλνουμε μηνύματα χωρίς καν να βλέπουμε τι γράφουμε, μεγάλη παγίδα. Ολοι εμείς που μεγαλώσαμε με το «Μπαμπά, μην τρέχεις» (αν το είχαμε εμπεδώσει κιόλας, θα είχαμε λιγότερα δυστυχήματα), τώρα πρέπει να μάθουμε να μην τρέχουμε και όταν πληκτρολογούμε (οι υψηλές ταχύτητες στο γράψιμο είναι για τις νέες και πιο επιδέξιες στο σπορ γενιές), γιατί και τότε υπάρχει πιθανότητα ατυχήματος.

Στην εποχή του «τρέχω και δεν φτάνω» καλούμαστε να διπλοτσεκάρουμε τις σκέψεις μας και τον τρόπο με τον οποίο τις αποτυπώνουμε, προτού τις δημοσιοποιήσουμε. Αλλιώς, το μόνο που κ(λ)άνουμε είναι να αυτοεξευτελιζόμαστε. «Επιτέλους διακοπές!» έγραψε φίλη τις προάλλες στο Facebook, ενώ άλλη φίλη σχολίαζε από κάτω: «Σου εύχομαι να κακοπεράσεις όσο γίνεται πιο πολύ!».

Ναι, «Να καλοπεράσεις» ξεκίνησε να γράφει, αλλά κάτι η βιασύνη, κάτι ο διορθωτής, η ευχή κατέληξε κατάρα! Παρεμπιπτόντως, και για όσους δεν το έχουν πάρει είδηση –που απ’ ό,τι βλέπω είναι πολλοί από τους χρήστες της γενιάς μου –το Facebook σού δίνει τη δυνατότητα να επεξεργάζεσαι τις αναρτήσεις σου και να διορθώνεις τα ντροπιαστικά λάθη σου. Για κοιτάξτε το.

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 16 Ιουλίου 2017.