Κατά τον Νίαλ Φέργκιουσον, έναν από τους ενδιαφέροντες ιστορικούς της αμερικανικής σχολής, χώρες με ανεπτυγμένα πιστωτικά συστήματα έχουν περισσότερες ευκαιρίες ανάπτυξης και προόδου.
Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι αλήθεια πως δεν έχει τέτοιο πρόβλημα.
Ωστόσο, στις ιδιαίτερες οικονομικές συνθήκες της μακρόχρονης κρίσης εμφανίζει σημάδια αδυναμίας και δυσκολίας να ανταποκριθεί στον βασικό ρόλο του, που δεν είναι άλλος από αυτόν της χρηματοδότησης της οικονομίας.
Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες μοιάζουν εγκλωβισμένες στο προβληματικό τους παρελθόν, στη διαχείριση δηλαδή των λεγόμενων «κόκκινων» δανείων, τα οποία δεσμεύουν και σχεδόν ακινητοποιούν τις διοικήσεις τους.
Επιπλέον οι πολλές ανακεφαλαιοποιήσεις δημιούργησαν ένα απολύτως γραφειοκρατικό πλέγμα υποχρεώσεων που επίσης ακινητοποιεί και δεσμεύει. Και το χειρότερο, το πλήθος των δικαστικών εκκρεμοτήτων καταδιώκει όλη την ιεραρχία, δεν επιτρέπει ευελιξία, ούτε ευνοεί την ανάληψη ρίσκου, που αποτελεί τη βασική προϋπόθεση για αποτελεσματική άσκηση οποιασδήποτε τραπεζικής εργασίας.
Με άλλα λόγια, την ώρα που διαμορφώνονται κάποιες προϋποθέσεις για την ανάκαμψη της οικονομίας, το τραπεζικό σύστημα της χώρας δεν δύναται.
Οι τράπεζές μας είναι σχεδόν μη χρηματοδοτήσιμες, δεν είναι σε θέση να εξασφαλίσουν τους απαιτούμενους πόρους που χρειάζεται η οικονομία, ενώ οι διοικήσεις τους βραδυπορούν χαρακτηριστικά, δεν επιδεικνύουν την απαιτούμενη αποφασιστικότητα προκειμένου να απαλλαγούν από τα προβληματικά δάνεια του παρελθόντος και έτσι να ισχυροποιηθούν και να επανεκκινήσουν.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που περιγράφουν τους τραπεζίτες μας ως φοβισμένους, ακινητοποιημένους γραφειοκράτες, που κάθονται σε ακριβές καρέκλες και προστατεύουν τη συγγενή παλαιά πελατεία τους.
Ο ίδιος ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος προειδοποιεί ότι αν δεν υιοθετήσουν έγκαιρα φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων θα χρειαστεί να ανακεφαλαιοποιηθούν εκ νέου, φορτώνοντας κι άλλα βάρη στον ελληνικό λαό.
Και το χειρότερο, με την αδυναμία και την αδράνειά τους μπορεί να διαβρώσουν και να υπονομεύσουν τις ορατές έπειτα από πολλά χρόνια προοπτικές ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας.
Δεν χωρεί λοιπόν αμφιβολία ότι επείγει η κινητοποίηση των διοικήσεών τους. Δεν επιτρέπεται να αναμένουν λύσεις από άλλους ή να προσβλέπουν στον πανδαμάτορα χρόνο.
Οι τραπεζίτες μας οφείλουν τάχιστα να αναλάβουν πρωτοβουλίες, ικανές να ελευθερώσουν τα πιστωτικά ιδρύματα από το άγος των «κόκκινων» δανείων.
Να ασκήσουν δηλαδή τα καθήκοντά τους χωρίς φόβο, να πάρουν το ρίσκο που οι περιστάσεις επιβάλλουν, να προχωρήσουν σε γενναίες αναδιαρθρώσεις, να προβούν ακόμη και σε πωλήσεις προβληματικών δανείων.
Αν δεν πράξουν εγκαίρως τα δέοντα θα είναι υπεύθυνοι για όσα δυστυχή θα ακολουθήσουν. Και ας γνωρίζουν ότι τούτη τη φορά δεν θα βρουν ούτε έναν να τους υπερασπισθεί…
ΤΟ ΒΗΜΑ
