Μια γιγάντια ρωγμή που παρακολουθούσαν εδώ και χρόνια οι επιστήμονες στην Ανταρκτική έφτασε αυτήν την εβδομάδα στην άλλη άκρη του πάγου, γεννώντας έτσι ένα από τα μεγαλύτερα παγόβουνα που έχουν καταγραφεί ποτέ: έχει έκταση γύρω στα 6.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα και εκτιμάται ότι ζυγίζει ένα τρισεκατομμύριο τόνους.
Συγκριτικά, η Κρήτη έχει έκταση 8.303 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Το γιγάντιο παγόβουνο αποσπάστηκε από την κρηπίδα πάγου Larsen C στην Ανταρκτική Χερσόνησο, μια πλάκα πάγου που επιπλέει στο άκρο της Ανταρκτικής Χερσονήσου, απέναντι από το νότιο άκρο της Νοτίου Αμερικής.
«Το παγόβουνο σχηματίστηκε ανάμεσα στη Δευτέρα και την Τετάρτη», ανακοίνωσαν οι ερευνητές του προγράμματος MIDAS στο Πανεπιστήμιο του Σουόνσι. Η ρωγμή που οδήγησε στην κατάρρευση της πλάκας πάγου βρισκόταν υπό παρακολούθηση εδώ και πάνω από μια δεκαετία. Επιταχύνθηκε όμως το 2014 και κάλυψε πάνω από 200 χιλιόμετρα μέχρι την άλλη άκρη.
Η κατάρρευση του Larsen C και ο σχηματισμός του γιγάντιου παγόβουνου δεν θα ανεβάσει τη στάθμη της θάλασσας, δεδομένου ότι ο πάγος επιπλέει ήδη στο νερό σαν παγάκι στο ποτήρι.
Ωστόσο οι κρηπίδες πάγου που περιβάλλουν την Ανταρκτική φρενάρουν τη ροή των παγετώνων προς τον ωκεανό, και η εξαφάνισή τους θα μπορούσε να επιταχύνει σημαντικά την απώλεια πάγου από την ξηρά, η οποία ανεβάζει τη στάθμη.
Και η κλιματική αλλαγή φαίνεται ότι επιταχύνει δραματικά την απώλεια πάγου από τα άκρα των κρηπίδων.
Η διαδικασία που παρακολουθούμε τώρα έχει εξάλλου επαναληφθεί: το Larsen C βρίσκεται δίπλα σε μια μικρότερη κρηπίδα πάγου, το Larsen Β, η οποία διαλύθηκε το 2002 λόγω μιας παρόμοιας ρωγμής.
Το συμβάν, από το οποίο σχηματίστηκε παγόβουνο στο μέγεθος του Λουξεμβούργου, χαρακτηρίστηκε η μεγαλύτερη κατάρρευση παγετώνα τα τελευταία 10.000 χρόνια.
To μεγαλύτερο παγόβουνο που έχει καταγραφεί ποτέ δεν αποκλείεται να ήταν αυτό που εθεάθη το 1956 από ναυτικούς στη Θάλασσα του Ρος έξω από την Ανταρκτική, με έκταση που εκτιμάται στα 32.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα -μεγαλύτερο από το Βέλγιο. Δεδομένου όμως ότι τότε δεν υπήρχαν δορυφόροι, ο ισχυρισμός παραμένει ανεπιβεβαίωτος.
Το μεγαλύτερο παγόβουνο που έχει μετρηθεί από δορυφόρους αποσπάστηκε από την παγοκρηπίδα Ρος της Ανταρκτικής το 2011 και είχε περίπου το μέγεθος της Τζαμάικα στα 11.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Το νέο παγόβουνο στο Larcen C δεν αναμένεται να απομακρυνθεί γρήγορα από τα ρεύματα και τον αέρα. Θα μείνει ωστόσο υπό παρακολούθηση καθώς ίσως αποτελέσει κίνδυνο για τη ναυσιπλοΐα.
