Θέλουμε να πιστεύουμε ότι οι όποιες ενέργειες και δράσεις που σχεδιάζονται και που αφορούν τη βελτίωση της καθημερινότητας των ατόμων με αναπηρία, εύκολα αγκαλιάζονται από τον κόσμο και χωρίς εμπόδια υλοποιούνται. Είναι όμως έτσι; Η πρόσφατη γνωριμία με τον μικρό Παναγιώτη, με σύνδρομο Prader – Willi, που μας μίλησε για το κοινωνικό αλλά και σχολικό Bullying που υφίσταται, για την απομόνωση που ζει καθημερινά με μόνη ίσως διέξοδο το διαδίκτυο, κατέδειξε, δυστυχώς, την για άλλη μια φοράάσχημη πραγματικότητα.Καλός και πολλά υποσχόμενος ο σχεδιασμός αλλά φαίνεται ότι υπάρχει έλλειμμα στην ενημέρωση του κόσμου.
Μιλάμε πολλές φορές για το κόστος εφαρμογής μιας πολιτικής αλλά δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη δικαιολογία, τουλάχιστον στο ίδιο βαθμό, για τα απλά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε όλοι μας, ως μέλη της κοινωνίας των πολιτών.
Το Συμβούλιο της Ευρώπης, στη νέα Στρατηγική 2017 – 2023 για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία έχει θέσει ως μία από τις πέντε προτεραιότητες την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση. Δυστυχώς, λίγο έως πολύ στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, τα άτομα με αναπηρία εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται με αδιαφορία, με απαράδεκτες νοοτροπίες και στερεότυπα που βασίζονται στις υπάρχουσες προκαταλήψεις, αυξάνοντας έτσι τον φόβο με συνακόλουθη έλλειψη εμπιστοσύνης στις ικανότητές τους. Οι όποιες δράσεις και πολιτικές θα πρέπει να στοχεύουν στην αλλαγή αυτών των αρνητικών στάσεων και στερεοτύπων μέσω της αποτελεσματικής εμπλοκής όλων των ενδιαφερόμενων μερών
Αυτές οι συμπεριφορές, που αυξάνουν τον στιγματισμό και την περιθωριοποίηση των ατόμων με αναπηρία, πρέπει να αντιμετωπιστούν υπό το πρίσμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που θα δίδει έμφαση στην ικανότητα και όχι στην ανικανότητα, στο τι μπορούμε όλοι μαζί να επιτύχουμε, προβάλλοντας καλές πρακτικές κοινωνικής ενσωμάτωσης των ατόμων με αναπηρία. Έτσι, μόνο, θα μπορέσουν να αρθούν τα εμπόδια για την ένταξή τους στην κοινωνική ζωή. Η οργανωμένη πολιτεία πρέπει να υιοθετήσει συγκεκριμένα σχέδια ενημέρωσης του κόσμου αλλά και των επαγγελματιών που έρχονται καθημερινά σε επαφή με την ευάλωτη αυτή κατηγορία συμπολιτών μας, να αναδεχθούν οι δυνατότητες των ΑμεΑ στο χώρο της εκπαίδευσης αλλά και της εργασίας, να υπάρξουν ακόμα περισσότερες δράσεις και χρήση των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, των διαύλων επικοινωνίας, ώστε να αντιστραφεί η αρνητική εικόνα που υπάρχει για να προωθηθεί ο σεβασμός, η ισότητα και η ενεργός συμμετοχή τους. Σημαντικότατος και ο ρόλος του εκπαιδευτικού συστήματος ώστε να ενθαρρύνει την ισότητα και την αποδοχή της διαφορετικότητας, μιας στάσης σεβασμού των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρίες.
Πέρα από σχέδια, εθνικές δράσεις και στρατηγικές καθώς και αλλά λιγότερο ή περισσότερο μεγαλόπνοα σχέδια που πρέπει να γίνουν ώστε να βελτιωθεί πράγματι, η καθημερινότητα της ζωής των ατόμων με αναπηρία, πολιτικές που πολλές φορές είναι προϊόν συνεργασιών κρατικών φορέων, οργανώσεων πολιτών, εθελοντικών ομάδων κ.α. υπάρχουν τα μικρά και απτά που ο καθένας από τη μεριά του μπορεί να κάνει.
Για τον πατέρα του μικρού Παναγιώτη, η χαρά θα είναι μεγάλη να μπορεί να βρεθούν σε μια οργανωμένη παραλία, μαζί με άλλα παιδιά και όχι κάπου μόνοι τους, παρά τη θέλησή τους. Δυστυχώς, τις περισσότερες φορές αυτός ο κοινωνικός στιγματισμός «πονάει περισσότερο».Ας το αλλάξουμε, μπορούμε…και ας βρεθούμε κοντά, έστω για λίγο, σε παιδιά σαν τον Παναγιώτη. Θα νιώσουμε πόσα λίγα «ζητάνε» για τα πολλά που μπορούμε να ωφεληθούμε…
Ο κ. Δημήτριος Π. Νικόλσκυ είναι Πρόεδρος της Επιτροπής για τα Δικαιώματα των Aτόμων με Αναπηρίες του Συμβουλίου της Ευρώπης