Γιατί ο Μακρόν κάλεσε τον Τραμπ στη Γαλλία

Γιατί τον προσκάλεσε ο Εμανουέλ Μακρόν και για ποιον λόγο αποδέχθηκε την πρόσκληση και θα πάει στο Παρίσι ο Ντόναλντ Τραμπ; Μα για προβολή διεθνούς γοήτρου. Και οι δύο πρόεδροι υπολογίζουν ότι έχουν να κερδίσουν σε κύρος και συμβολισμό, θεσμικό και παγκόσμιο, από την κοινή εμφάνιση στους εορτασμούς για την εθνική γιορτή της Γαλλίας, στις 14 Ιουλίου, που εφέτος συμπίπτει και με την επέτειο των 100 ετών από την είσοδο των ΗΠΑ στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η απόφαση του Τραμπ να επισκεφθεί τη Γαλλία για την Ημέρα της Βαστίλλης, έναρξη της Γαλλικής Επανάστασης το 1789, κατόπιν πρόσκλησης του νέου προέδρου Μακρόν, αποτελεί έξυπνο πολιτικό υπολογισμό και από τους δύο ηγέτες, γράφουν αναλυτές και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.

Κατ’ αρχάς για τον Τραμπ, ο οποίος έχει δεχθεί παγκόσμιες επικρίσεις για την απόσυρση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, η επίσκεψη στη γαλλική πρωτεύουσα σε μια ημέρα στρατιωτικών παρελάσεων και γιορτινών πυροτεχνημάτων στο πλευρό του δημοφιλούς νεοεκλεγέντος Μακρόν είναι εκ των πραγμάτων αναβάθμιση.

Στο δεύτερο ταξίδι του στην Ευρώπη σε δύο εβδομάδες –προηγήθηκε η επίσκεψη στην Πολωνία και στη Γερμανία για το G20 –ο Τραμπ θα απολαύσει στο Παρίσι τον επίσημο ρόλο του «αρχηγού της συμμαχικής υπερδύναμης». Το ταξίδι –για να επισκεφθεί κάποιον αρχηγό κράτους που πραγματικά θέλει να τον υποδεχθεί –θα είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία δημοσίων σχέσεων: ο Λευκός Οίκος θέλει να αμβλύνει την αυξανόμενη εντύπωση ότι ο Τραμπ είναι πολύ αντιπαθής στο εξωτερικό.

Πρόσφατη έρευνα του Κέντρου Pew Research βρήκε μια βαθιά περιφρόνηση για τον τρόπο με τον οποίο ο Τραμπ προβάλλει το «Πρώτα η Αμερική» στην εξωτερική πολιτική. Στη Γαλλία, για παράδειγμα, μόνο το 14% των ερωτηθέντων έχει εμπιστοσύνη ότι «ο Τραμπ θα έκανε το σωστό στις παγκόσμιες υποθέσεις», σε σύγκριση με 84% όσων δήλωσαν το ίδιο για τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα.

Ο 39χρονος Μακρόν, ο οποίος εξελέγη πανηγυρικά τον Μάιο ως «ανάχωμα στον λαϊκισμό» (χάρη στον οποίο ανήλθε ο Τραμπ στην εξουσία), θα χρησιμοποιήσει την επίσκεψη εξίσου θεσμικά: για να σηματοδοτήσει ότι παρά τις βαθιές διαφορές του με τον Τραμπ σε ζητήματα όπως η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι αποφασισμένος να διατηρήσει τη συμμαχία μεταξύ των ΗΠΑ και της Γαλλίας, η οποία μετράει περισσότερο από δύο αιώνες ζωής. «Ο Μακρόν δεν καλεί τον Ντόναλντ Τραμπ, καλεί τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής» λένε όλο νόημα πηγές από το Ελυζέ.

Η επέτειος προσφέρεται για τέτοιους συμβολισμούς: Μακρόν και Τραμπ θα παρακολουθήσουν μεγάλη στρατιωτική παρέλαση, με τη συμμετοχή και Αμερικανών, κατά μήκος της Λεωφόρου των Ηλυσίων Πεδίων, και μια εντυπωσιακή επίδειξη πυροτεχνημάτων με φόντο τον Πύργο του Αϊφελ. Ολη αυτή η επισημότητα, η «προεδρική και θεσμική μεγαλοπρέπεια δύο μεγάλων χωρών», όπως σχολιάζουν αμερικανικά ΜΜΕ, είναι βέβαιο ότι θα κολακεύσει το υπερφίαλο εγώ του Τραμπ.

Η πρόσκληση-έκπληξη του Μακρόν, η οποία έγινε σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τραμπ, ίσως αποτελεί προσπάθεια επανεκκίνησης των δύσκολων σχέσεων με τον ηγέτη των ΗΠΑ. Σε κάθε περίπτωση, συμβολίζει τη σαφή πρόθεση του Μακρόν να εδραιωθεί σε κορυφαία θέση ανάμεσα στους παγκόσμιους ηγέτες, παρά τα νιάτα και την απειρία του.

Η σχέση των δυο τους δεν άρχισε καθόλου καλά, αλλά όλα δείχνουν ότι έπεται στροφή προς το φιλικότερο. Ο γάλλος πρόεδρος, που εμφανίζεται ως υπέρμαχος των φιλελεύθερων παγκόσμιων αξιών, επέκρινε τον Τραμπ σε ένα πολύ ασυνήθιστο βίντεο-διάγγελμα προς τον αμερικανικό λαό, αφότου ο ηγέτης των ΗΠΑ αποχώρησε από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα.

«Απόψε θέλω να πω στις Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία πιστεύει σε εσάς, ο κόσμος πιστεύει σε εσάς, ξέρω ότι είστε ένα μεγάλο έθνος» δήλωσε ο Μακρόν στο βίντεο, μιλώντας με φόντο τη γαλλική σημαία και τη σημαία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. «Ξέρω την ιστορία σας, την κοινή ιστορία μας» είπε, καλώντας επιστήμονες, μηχανικούς και τους «υπεύθυνους πολίτες» που απογοητεύθηκαν από την απόφαση του Τραμπ να βρουν μια «δεύτερη πατρίδα» στη Γαλλία για να συνεργαστούν για συγκεκριμένες λύσεις στην κλιματική αλλαγή. Αντιστρέφοντας το σύνθημα της εκστρατείας του Τραμπ, ο Μακρόν τόνισε ότι εκείνος θέλει να κάνει «τον πλανήτη μεγάλο και πάλι».

Το ταξίδι στο Παρίσι αντιπροσωπεύει μια στροφή και για τον Τραμπ, ο οποίος δυσφήμησε πέρυσι τη γαλλική πρωτεύουσα και τις πολιτικές της γαλλικής κυβέρνησης για τη μουσουλμανική μετανάστευση, έπειτα από σειρά τρομοκρατικών επιθέσεων στη Γαλλία.

«Ενας φίλος μού είπε ότι θα πάει στη Γαλλία πριν από τρεις ή τέσσερις μήνες. Τον είδα χθες και του είπα «πώς σου φάνηκε η Γαλλία;». Μου απάντησε: «Δεν θα πήγαινα στη Γαλλία. Δεν θα πήγαινα στη Γαλλία επειδή η Γαλλία δεν είναι πλέον η Γαλλία»… Δεν θα τους αρέσει που το λέω αυτό αλλά… η Γαλλία δεν είναι πλέον η Γαλλία και καλύτερα να προσέξουν πολύ και να γίνουν πολύ σκληροί και πολύ έξυπνοι» δήλωσε ο Τραμπ σε εκδήλωση της εκστρατείας του στη Φλόριδα τον Ιούλιο του 2016.