Η συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν δεν επρόκειτο να είναι το κύριο γεγονός του G20, καθώς οι ισχυροί του πλανήτη έχουν να λύσουν πιο καυτά ζητήματα. H οικοδέσποινα Ανγκελα Μέρκελ είχε θέσει τις προτεραιότητες της Συνόδου Κορυφής του Αμβούργου που ξεκίνησε την Παρασκευή και ολοκληρώθηκε χθες: το παγκόσμιο εμπόριο και η Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή. Και στα δύο μέτωπα οι ΗΠΑ έχουν βραχυκυκλώσει τη διεθνή κοινότητα, με τον Τραμπ να ευαγγελίζεται προστατευτισμό και να αποσύρει τη χώρα του από την ιστορική Συμφωνία για το Κλίμα.
Τα μηνύματα που έλαβε στο Αμβούργο ήταν ξεκάθαρα: ο προστατευτισμός βλάπτει και η κλιματική αλλαγή δεν είναι φάρσα. Από κοντά και η ΕΕ, η οποία ξεκαθάρισε ότι έχει όπλα σε περίπτωση που ξεκινήσει εμπορικός πόλεμος. Και το πρώτο όπλο είναι το αμερικανικό ουίσκι που θα βρει κλειστές τις ευρωπαϊκές αγορές. Το είπε ξεκάθαρα ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, πρόεδρος της Κομισιόν, ο οποίος δεν μασά ποτέ τα λόγια του.
Δεν γινόταν όμως να μην κλέψει την παράσταση η πρώτη συνάντηση του ρώσου ηγέτη με τον νέο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών. Πούτιν και Τραμπ φρόντισαν να δικαιώσουν τις προσδοκίες όλων, συνομιλώντας για δύο και πλέον ώρες. Σε ένα ραντεβού που δεν επρόκειτο να ξεπεράσει τα 30 λεπτά.
Οι αβρότητες στην αρχή της συνάντησης περίσσεψαν. Και η διαπίστωση ότι είναι προτιμότερο να τα λένε από κοντά, για να λύνουν τα προβλήματα. «Υπήρξε καλή χημεία μεταξύ των δύο, συνδέθηκαν αμέσως. Κανείς δεν ήθελε να τελειώσει η συνάντηση, είχαν τόσα να πουν» σχολίασε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, Ρεξ Τίλερσον, που ήταν παρών. Οι Αμερικανοί, όπως πάντα, ήταν πιο ομιλητικοί για τα όσα ειπώθηκαν. Κάποια στιγμή επιστρατεύθηκε ακόμα και η Πρώτη Κυρία, Μελάνια Τραμπ, προκειμένου να τους πείσει να τελειώνουν αλλά δεν τα κατάφερε.
Και αν η χημεία ήταν καλή, στο καυτό ζήτημα των κυβερνοεπιθέσεων φαίνεται ότι δύο ηγέτες είχαν μια θερμή συνομιλία. Ο Τίλερσον είπε ότι ο Τραμπ πίεσε τον Πούτιν για το θέμα των κυβερνοεπιθέσεων, με τον ρώσο ηγέτη να αρνείται κατηγορηματικά «δάκτυλο» του Κρεμλίνου στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2016. Διαφορετικά διηγείται τα γεγονότα ο επίσης παρών στη συνάντηση ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ: είπε ότι ο Τραμπ δέχθηκε τις ρωσικές διαβεβαιώσεις ότι δεν υπήρξε ανάμειξη. Αργότερα ήρθαν και άλλα στοιχεία στο φως: σύμφωνα με τους Αμερικανούς, οι Ρώσοι ζήτησαν από τις ΗΠΑ αποδείξεις για τα περί ανάμειξης στις εκλογές. Τελικά, φαίνεται ότι οι δύο πλευρές συμφώνησαν να συσταθεί κοινή επιτροπή που θα εξετάσει το θέμα.
Ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είπε ότι υπάρχει βούληση σε Ουάσιγκτον και Μόσχα να κοιτάξουν το μέλλον, να δουν πώς μπορούν να βελτιωθούν οι διμερείς σχέσεις και να αφήσουν πίσω την υπόθεση των κυβερνοεπιθέσεων. Η θέση αυτή έρχεται σε αντίθεση με την εκτίμηση που έχουν κάνει οι μυστικές υπηρεσίες και το FBI: αν το θέμα δεν ξεκαθαριστεί, θα υπάρξει και συνέχεια.
Υπό αυτή την έννοια, ο Πούτιν μπορεί να είναι ο κερδισμένος από το πρώτο ραντεβού με τον αμερικανό πρόεδρο. Αλλωστε το ζήτημα της ανάμειξης της Ρωσίας στις εκλογές δεν αφορά μόνο τις ΗΠΑ. Και στην Ευρώπη εκφράζονται αντίστοιχες ανησυχίες, ενώ σε χώρες που έχουν εκλογές (πρόσφατα η Ολλανδία και η Γαλλία) λαμβάνονται μέτρα. Εστω και προληπτικά.
Κατά τα άλλα, Πούτιν και Τραμπ συμφώνησαν να αμβλύνουν τις διαφορές τους στο άλλο καυτό ζήτημα: αυτό του εμφυλίου στη Συρία με την εφαρμογή νέας εκεχειρίας. Είναι γνωστές οι διαφωνίες των δύο πλευρών για την επόμενη μέρα στη Συρία σε σχέση με τον Ασαντ, ωστόσο συμφωνούν ότι απαιτείται συνεργασία.
Εκεί όμως που ο Τραμπ βρήκε ρωσική κατανόηση ήταν στα μέτωπα που έχει ανοίξει με τα ΜΜΕ. Ο Πούτιν έσκυψε στην πλευρά του αμερικανού προέδρου και φέρεται να τον ρώτησε δείχνοντας με το δάκτυλό του: «Αυτοί είναι που σε ενοχλούν;» αναφερόμενος προφανώς στους δημοσιογράφους. Οι δύο ηγέτες γέλασαν.
Οσο για το πότε θα ξαναβρεθούν, αυτό είναι άγνωστο. Εξίσου άγνωστο είναι αν θα μάθουμε ποτέ με ακρίβεια τι ειπώθηκε. Οι Ρώσοι είχαν φροντίσει ακόμα και για το format της συνάντησης: μόνο οι ΥΠΕΞ θα ήταν παρόντες και οι διερμηνείς. Ακριβώς για να μην υπάρξουν διαρροές…
Διαδηλώσεις, χάπενινγκ και κουκουλοφόροι
Παραδοσιακά οι Σύνοδοι των ισχυρών του πλανήτη (αρχικά G7, αργότερα G8 και στη συνέχεια G20) συνοδεύονται από ογκώδεις διαδηλώσεις. Ορισμένες από αυτές σημαδεύτηκαν από συγκρούσεις διαδηλωτών-αστυνομικών, όπως στο Σιάτλ των ΗΠΑ το 1999 και στη Γένοβα το 2001 όπου η αστυνομική βία ξεπέρασε κάθε προηγούμενο: ο Ιταλός Κάρλο Τζουλιάνι έπεσε νεκρός από σφαίρα αστυνομικού (που αργότερα απαλλάχθηκε), εκατοντάδες διαδηλωτές τραυματίστηκαν, εκατοντάδες άλλοι συνελήφθησαν.
Το Αμβούργο του G20 δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση. Δεκάδες διαδηλώσεις κατά της παγκοσμιοποίησης και υπέρ της Συμφωνίας για το Κλίμα με τη συμμετοχή 100.000 ανθρώπων πραγματοποιήθηκαν το διήμερο της Συνόδου, οι περισσότερες ειρηνικές. Εστω και αν ο γενικός τίτλος έστελνε άλλο μήνυμα: «Welcome to hell» (καλώς ήλθατε στην κόλαση).
Υπήρξαν και διαδηλώσεις εξαιρετικά πρωτότυπες. Οπως για παράδειγμα τα «ζόμπι» της καλλιτεχνικής ομάδας «1.000 gestalten» (φιγούρες ή μορφές) που περπάτησαν σε κεντρικούς δρόμους της πόλης καλυμμένοι με γκρίζα σκόνη, θέλοντας να συμβολίσουν την αποχαύνωση των πολιτών.
Σε άλλες περιπτώσεις, οι δρόμοι του Αμβούργου μετατράπηκαν σε πεδίο μάχης με καμένα αυτοκίνητα, κατεστραμμένα καταστήματα και ΑΤΜ. Οι αστυνομικές Αρχές αναγκάστηκαν να ζητήσουν ενισχύσεις από άλλες περιοχές της Γερμανίας προκειμένου να επιβληθεί η τάξη. Στην πόλη έφτασαν και αντιεξουσιαστές από χώρες όπως η Γαλλία, η Ολλανδία και η Ελβετία. Οσοι πρόλαβαν να φτάσουν και δεν τους γύρισε πίσω η Αστυνομία.
Σε μία τουλάχιστον περίπτωση η Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ, Μελάνια Τραμπ, δεν ακολούθησε το πρόγραμμα των συζύγων των συμμετεχόντων διότι κρίθηκε ότι δεν είναι ασφαλές να εγκαταλείψει το ξενοδοχείο.
Και ιδού ο απολογισμός: 11 τραυματίες από την πλευρά των διαδηλωτών, 160 από την πλευρά των αστυνομικών.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης της Γερμανίας Χάικο Μας ήταν κατηγορηματικός: όποιος επιθυμούσε να διαδηλώσει ειρηνικά ήταν ευπρόσδεκτος, όποιος πήγε στο Αμβούργο για να τα σπάσει, μηδέν ανοχή. Τουλάχιστον 70 συλλήψεις.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
