Ο ελληνικός εμπορικός στόλος ζητεί έλληνες αξιωματικούς και δεν βρίσκει

Την ώρα που η ανεργία χτυπά κόκκινο, ο ελληνόκτητος εμπορικός στόλος, ο μεγαλύτερος στον κόσμο, αναζητεί έλληνες αξιωματικούς –πλοιάρχους και μηχανικούς –αλλά δεν βρίσκει.

«Παίρνουμε ο ένας από τον άλλο» αναφέρει στο «Βήμα της Κυριακής» γνωστός εφοπλιστής και εξηγεί ότι από τις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού αποφοιτούν ελάχιστοι καπετάνιοι και μηχανικοί σε σχέση με το παρελθόν, την ώρα που η ζήτηση παραμένει ισχυρή και ανικανοποίητη. «Κάποιοι από εμάς αλλάζουν και σημαία ώστε να μην έχουν να αντιμετωπίσουν την ποσόστωση που προβλέπεται για την απασχόληση ελληνικού πληρώματος αφού δεν υπάρχει στην αγορά, οπότε υποχρεωνόμαστε να προσλάβουμε ξένους αξιωματικούς» αναφέρει χαρακτηριστικά ο ίδιος.

Κάθε χρόνο στις 10 κρατικές Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού που λειτουργούν στη χώρα εισάγονται περίπου 1.100 υποψήφιοι πλοίαρχοι και μηχανικοί και αποφοιτούν περίπου 700, όταν σε παλαιότερες εποχές οι σχολές αυτές τροφοδοτούσαν την αγορά με 1.800 αξιωματικούς σε ετήσια βάση.

Η αλήθεια είναι ότι στα τέλη της δεκαετίας του ’90 έως και το 2010 η στεριά «έδινε» πολλές ευκαιρίες για δουλειές, με αποτέλεσμα η νεολαία να μην επιλέγει το ναυτικό επάγγελμα. Τώρα όμως η στεριά «προσφέρει» μόνο ανεργία, ενώ το ναυτικό επάγγελμα μπορεί να εξασφαλίσει ένα υψηλό ετήσιο εισόδημα. Παράλληλα, έχουν αλλάξει και οι συνθήκες. Η τεχνολογία μειώνει δραστικά το αίσθημα της απομόνωσης των αξιωματικών από τους οικείους τους αφού πλέον με τα κινητά, το Internet και το Skype η επικοινωνία είναι πυκνή και διαδραστική. Σήμερα τα διαχειριζόμενα υπό ελληνικά συμφέροντα πλοία υπολογίζονται περίπου σε 4.000. Το 20% της παγκόσμιας ναυτιλίας και το 50% της κοινοτικής. Αν ένας έλληνας πλοιοκτήτης με ελληνική σημαία έχει 50 πλοία, θέλει 50 έλληνες καπετάνιους και πολλαπλάσιους μηχανικούς. Η εγχώρια όμως προσφορά δεν καλύπτει τη ζήτηση, λόγω της αδυναμίας των υφιστάμενων σχολών να τροφοδοτούν με απόφοιτους αξιωματικούς την αγορά.

Η Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ) μέσω του προέδρου τους κ. Θ. Βενιάμη είχε προτείνει στην προηγούμενη κυβέρνηση, αλλά και στην τωρινή, αλλαγή του θεσμικού πλαισίου ώστε να επιτραπεί η λειτουργία ιδιωτικών Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού, προκειμένου να εκπαιδευθούν περισσότεροι αξιωματικοί όλων των βαθμίδων.

Μάλιστα εκτιμούν ότι από τον χώρο της εκπαίδευσης θα ανταποκριθούν αρκετοί επιχειρηματίες, ενώ δεν είναι λίγοι οι εφοπλιστές που ενδεχομένως θα συμμετείχαν χρηματοδοτώντας μια τέτοια προσπάθεια. Προς το παρόν δεν υπάρχει ανταπόκριση. Εξυπακούεται πως οι δόκιμοι που θα αποφοιτήσουν και από ιδιωτικές σχολές θα έχουν τη δυνατότητα να αναζητήσουν απασχόληση και σε πλοία εκτός ελληνικού νηολογίου.

Οι εφοπλιστές επισημαίνουν πως σε καμία περίπτωση δεν επιδιώκουν την υποβάθμιση των κρατικών ακαδημιών. Αντιθέτως τα τελευταία χρόνια αναπτύσσουν μέσω της ΕΕΕ πρωτοβουλίες ενίσχυσης των υποδομών των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού, ώστε να βελτιωθούν οι συνθήκες εκπαίδευσης των δοκίμων.

Εχει υλοποιηθεί ήδη από το 2012 με έξοδα της Ενωσης η πλήρης ανακατασκευή του Κέντρου Επιμόρφωσης Στελεχών Εμπορικού Ναυτικού (ΚΕΣΕΝ) καθώς και εργασίες επισκευών και προσφοράς εξοπλισμού στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού Σύρου και Υδρας. Το διάστημα 2015-2016 πραγματοποιήθηκαν η αναβάθμιση της υποδομής της Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού Χίου και η ανακατασκευή της Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού Μακεδονίας που αύξησε τη δυναμικότητά της σε σπουδαστές.

Σήμερα στην Ελλάδα λειτουργούν 10 ακαδημίες. Ειδικότερα λειτουργούν σχολές πλοιάρχων σε Πρέβεζα, Κύμη, Αργοστόλι, Υδρα, Οινούσσες και Σύρο, σχολή μηχανικών στη Χίο ενώ και οι δύο ειδικότητες συνυπάρχουν στις ακαδημίες του Ασπροπύργου, της Νέας Μηχανιώνας και των Χανίων. Πρόκειται για δημόσιες σχολές της ανώτατης βαθμίδας που υπάγονται διοικητικά στο υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.