Οταν ο Ντόναλντ θα συναντήσει τον Βλαντίμιρ

Τελικά έχουν ξανασυναντηθεί ή όχι; Γνωρίζονται από παλιά, όπως έχει πει ο Ντόναλντ Τραμπ, ή θα είναι αυτό το πρώτο τετ α τετ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, όπως έχει διαβεβαιώσει πάλι ο Τραμπ; Και τι θα αποκαλύψει, πόσο θερμή θα είναι η χειραψία, πώς θα είναι οι εκφράσεις του προσώπου, η γλώσσα του σώματος και της κουβέντας στη συνάντηση Τραμπ – Πούτιν την Παρασκευή 7 Ιουλίου, στο περιθώριο του G20 στο Αμβούργο;

Το θέμα έχει βέβαια σημαντικές πολιτικές διαστάσεις, την ώρα που αυτός ο πρόεδρος των ΗΠΑ ερευνάται από το FBI για τις προεκλογικές σχέσεις του ίδιου και του επιτελείου του με Ρώσους, σε ένα σκάνδαλο που δεν λέει να τελειώσει, μετά και τις καταγγελίες από τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες για εμπλοκή ρώσων χάκερ στις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ το 2016.

Μιλάμε ούτως ή άλλως για πράγματα πρωτοφανή και πρωτάκουστα, και για μία από τις πιο περίεργες συναντήσεις ηγετών ΗΠΑ – Ρωσίας στη σύγχρονη Ιστορία. Ως πρόεδροι θα συναντηθούν οπωσδήποτε για πρώτη φορά, αλλά λιγότερο σαφές, και ενδεικτικό των ασυνήθιστων συνθηκών της σχέσης τους, είναι αν γνωρίζονται από πιο παλιά. Ο Tραμπ έχει διακηρύξει ότι έχει συναντηθεί με τον Πούτιν και «ήταν υπέροχα», αλλά έχει επίσης δηλώσει κατηγορηματικά πως δεν τον έχει συναντήσει ποτέ.

Το μόνο βέβαιο; Η δυναμική της σχέσης μεταξύ των δύο ηγετών θα αναλυθεί σε ολόκληρο τον κόσμο: ο ένας θεωρείται ευρέως ότι βοήθησε την εκλογή του άλλου, ο οποίος σύμφωνα με πληροφορίες ερευνάται στις ΗΠΑ για συνεννόηση και εμπλοκή σε αυτό το εγχείρημα. Τα λόγια και η γλώσσα του σώματος του Tραμπ θα μπουν στο μικροσκόπιο για σημάδια επιρροής του Πούτιν.

Για έναν άνθρωπο με τόσο εκρηκτική ιδιοσυγκρασία, αλλοπρόσαλλες αντιδράσεις και έφεση στις προσωπικές, προσβλητικές επιθέσεις, ο Tραμπ αντιμετώπιζε πάντα τον Πούτιν με αξιοπρόσεκτη λεπτότητα, και μερικές φορές με θαυμασμό. Ο ρώσος πρόεδρος ήταν πάντα πολύ πιο προσεκτικός. Εχει χαρακτηρίσει τον Τραμπ «λαμπερό», το οποίο ο Αμερικανός το θεώρησε κομπλιμέντο, αν και η ρωσική λέξη που χρησιμοποιήθηκε είναι αμφίσημη: προκαλεί και θετικούς και αρνητικούς συνειρμούς, με μια σημασία πιο κοντά στο «φανταχτερός» ή και «γραφικός».

Ο Τραμπ έχει μιλήσει πάνω από 80 φορές για τον Πούτιν από το 2013, όταν άρχισε να τον απασχολεί το θέμα επειδή τότε πήγε στη Μόσχα ως μεγιστάνας διοργανωτής των Καλλιστείων Μις Υφήλιος.

«Λέτε να πάει ο Πούτιν στα Καλλιστεία της Μις Υφήλιος τον Νοέμβριο στη Μόσχα –και αν ναι, θα γίνει ο καινούργιος καλύτερος φίλος μου;» ρωτάει τον Ιούνιο του 2013. Τον Νοέμβριο επιβεβαιώνει: «Πράγματι έχω σχέση μαζί του». «Οταν πήγα στη Ρωσία για τα Καλλιστεία, ήρθε σε επαφή μαζί μου και ήταν τόσο ωραία» λέει τον Φεβρουάριο του 2014.

Ακολουθούν άλλες θετικές δηλώσεις. «Θα σας πω τι νομίζω… Από την άποψη της ηγεσίας [ο Πούτιν] παίρνει Α» (Σεπτέμβριος 2015) και «Ναι [συναντηθήκαμε], πριν από πολύ καιρό. Περάσαμε υπέροχα» (Οκτώβριος 2015).

Αλλά μετά, στην προεκλογική περίοδο, ο Τραμπ διαψεύδει τον εαυτό του. «Δεν έχω καμία σχέση μαζί του, εκτός από το ότι με αποκάλεσε μεγαλοφυΐα» λέει τον Φεβρουάριο του 2016.

Και τον Ιούλιο του 2016 είναι κατηγορηματικός. «Δεν γνώρισα ποτέ τον Πούτιν. Δεν ξέρω ποιος είναι ο Πούτιν. Είπε ένα καλό πράγμα για μένα. Είπε ότι είμαι ιδιοφυΐα. Είπα ευχαριστώ πολύ στην εφημερίδα και αυτό ήταν το τέλος της ιστορίας. Δεν συνάντησα ποτέ τον Πούτιν».

Ο Ρώσος ήταν πολύ πιο φειδωλός στις δηλώσεις για τον Τραμπ. «Είναι ένας πολύ λαμπερός και ταλαντούχος άνθρωπος, καμία αμφιβολία γι’ αυτό… Είναι ο απόλυτος ηγέτης της προεδρικής κούρσας, όπως το βλέπουμε σήμερα. Λέει ότι θέλει να κινηθεί σε ένα άλλο επίπεδο σχέσεων, σε ένα βαθύτερο επίπεδο σχέσεων με τη Ρωσία. Πώς μπορούμε να μην το χαιρετίσουμε αυτό; Φυσικά το καλωσορίζουμε» δήλωσε τον Δεκέμβριο του 2015.

Και μετά, τον Ιούνιο του 2016, ο Πούτιν ξεκαθαρίζει: «Είπα μόνο ότι ήταν ένας λαμπερός άνθρωπος. Δεν είναι; Είναι. Δεν είπα τίποτα άλλο για αυτόν».

Ο Τραμπ θα ήθελε η συνάντηση με τον Πούτιν στο Αμβούργο να είναι μια επίσημη υπόθεση, αλλά λέγεται ότι οι σύμβουλοί του αντιστάθηκαν, λέγοντας ότι αυτό θα μεταφραστεί σαν «κανονικότητα και αποδοχή» μετά την προσάρτηση της Κριμαίας και τη στρατιωτική επέμβαση στην Ανατολική Ουκρανία.

Εν μέσω αυτής της αβεβαιότητας, ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Τραμπ Χέρμπερτ Μακ Μάστερ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι «δεν υπάρχει συγκεκριμένη ημερήσια διάταξη», προσθέτοντας ότι οι συνομιλίες «δεν θα διαφέρουν από τις συζητήσεις μας με οποιαδήποτε άλλη χώρα, πραγματικά».

Αλλά το Κρεμλίνο φέρεται να έχει ατζέντα θεωρώντας τη συνάντηση κρίσιμη για την αναδιαμόρφωση της διμερούς σχέσης.

Ρώσοι διπλωμάτες σκέφτονται τη σχέση σε συγκεκριμένα «μεγάλα κεφάλαια»: περιφερειακά ζητήματα όπως η Ουκρανία και η Συρία, δημιουργία στρατιωτικών επικοινωνιακών καναλιών και οικονομικές σχέσεις. Το μεγαλύτερο και πιο ασαφές από αυτά τα κεφάλαια περιλαμβάνει ένα νέο πλαίσιο, όπου οι διμερείς σχέσεις ανάμεσα στις «ηγετικές δυνάμεις» θα έχουν προτεραιότητα επί της υπάρχουσας διεθνούς τάξης πραγμάτων.

Πούτιν και Τραμπ «θέλουν να ξεπεράσουν τις σημερινές ανωμαλίες και να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για συγκεκριμένα ζητήματα που επηρεάζουν τις διμερείς σχέσεις, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρηματικών συμφερόντων και την επίλυση διεθνών προβλημάτων» δήλωσε ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ σε δημοσιογραφικό ακροατήριο στη Μόσχα εν όψει της συνάντησης.

Το άμεσο αίτημα του Κρεμλίνου θα είναι η επιστροφή δύο ρωσικών διπλωματικών εγκαταστάσεων, στο Μέριλαντ και στη Νέα Υόρκη. Οι υπάλληλοί τους απελάθηκαν από την κυβέρνηση Ομπάμα τον Δεκέμβριο σε αντίποινα για την παρέμβαση του Κρεμλίνου στην προεκλογική εκστρατεία.

Ο Λευκός Οίκος του Τραμπ έχει διερευνήσει την επιστροφή των εγκαταστάσεων, ίσως απαλλαγμένη από διπλωματική ασυλία, αλλά το ζήτημα είναι πολιτικά ευαίσθητο στην Ουάσιγκτον σε μια εποχή όπου διενεργούνται έρευνες για τις σχέσεις Τραμπ – Ρωσίας.

Εκτός Οβάλ Γραφείου υπάρχει σθεναρή αντίθεση σε οποιαδήποτε χαλάρωση των κυρώσεων που θα σήμαινε αποδοχή της προσάρτησης της Κριμαίας από τη Ρωσία και της στρατιωτικής παρέμβασής της στην Ανατολική Ουκρανία. Η Γερουσία των ΗΠΑ ψήφισε (με 98 ψήφους υπέρ έναντι μόλις 2) για την ενίσχυση των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας. Η Βουλή των Αντιπροσώπων αναμένεται να ψηφίσει τα ίδια μέτρα τις επόμενες ημέρες, μετά τη συνάντηση Τραμπ – Πούτιν. Οποιαδήποτε μονομερής κίνηση από τον Τραμπ στο Αμβούργο για να χαλαρώσει η πίεση στη Μόσχα θα προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων στην Ουάσιγκτον.