Απίστευτο παρασκήνιο διεξάγεται τις τελευταίες ώρες στις συνομιλίες για το Κυπριακό στο Κραν Μοντάνα της Ελβετίας εν αναμονή της έλευσης του Αντόνιο Γκουτέρες. Οι αποκλίνουσες θέσεις Αθήνας-Λευκωσίας και Άγκυρας στις εγγυήσεις και στην ασφάλεια μοιάζει δύσκολο να γεφυρωθούν από τη στιγμή που η τουρκική πλευρά δεν προσέρχεται εποικοδομητικά στις διαπραγματεύσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», έχει αυξηθεί εκ μέρους του ειδικού συμβούλου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, του Έσπεν Μπαρθ Άιντε, η πίεση για αναβάθμιση των συνομιλιών σε επίπεδο Πρωθυπουργών. Αυτό συμβαίνει ενώ δεν έχει σημειωθεί επαρκής πρόοδος, κάτι που διαπίστωσαν στην τηλεφωνική τους συνομιλία οι Πρωθυπουργοί Ελλάδος και Βρετανίας Αλέξης Τσίπρας και Τερέζα Μέι.
Οι ίδιες πηγές σημείωναν ότι δεν αποκλείεται να επεκταθεί χρονικά η Διάσκεψη αν βρεθεί κοινό έδαφος. Σε αυτή την περίπτωση ίσως να μεταβούν οι Πρωθυπουργοί. Την ίδια στιγμή, η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική Φεντερίκα Μογκερίνι μεταβαίνει εσπευσμένα ήδη από το βράδυ της Τετάρτης στο Κραν Μοντάνα.
Μιλώντας πριν από την έναρξη των συζητήσεων για την ασφάλεια στο γνωστό πλέον ως «τραπέζι 1», ο Νίκος Αναστασιάδης δήλωσε ότι «ενόψει του αδιεξόδου που παρατηρείται τις τελευταίες οκτώ μέρες και εις ένδειξη για ακόμη μια φορά της πραγματικής επιθυμίας μας για επίτευξη μιας λύσης που δεν θα εκφεύγει των αρχών, αξιών, αλλά και των παραμέτρων που έχει καθορίσει το Εθνικό Συμβούλιο και των θέσεων που κατά καιρούς έχουμε υποβάλει, ανέλαβα την πρωτοβουλία να υποβάλουμε προτάσεις, προκειμένου να ξεπεραστούν τα αδιέξοδα.
Αυτό που αναμένω είναι ότι και η άλλη πλευρά θα επιδείξει την ίδια καλή βούληση προκειμένου να προχωρήσουμε ξεπερνώντας αδιέξοδα που έχουν δημιουργηθεί και εμμονές που έχουν καλλιεργηθεί.
Θα ήθελα, απευθυνόμενος στον κυπριακό λαό να πω ένα, να κωφεύσουν σε όσα είτε κάποιοι εσκεμμένα κακοβούλως διαδίδουν περί τάχα υποχωρήσεων της ελληνοκυπριακής πλευράς, είτε και των άλλων οι οποίοι τείνουν ευύηκοον ους εις όσους καλλιεργούν ένα κλίμα υπεραισιοδοξίας.
Με σοβαρότητα θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα όσα διαδραματίζονται προκειμένου να δούμε επιτέλους ακτίνα φωτός, ακτίνα ελπίδας, προοπτική για το μέλλον».
Η γενική εικόνα είναι ότι η Άγκυρα έχει συνδέσει απόλυτα το τι πράξει στις εγγυήσεις/ασφάλεια με την εκ περιτροπής προεδρία. Το Πλαίσιο Γκουτέρες, έτσι όπως αποσαφηνίστηκε με σειρά τηλεφωνικών συνεννοήσεων, ομιλεί για κατάργηση Συνθήκης Εγγυήσεων και επεμβατικών δικαιωμάτων, ενώ στο ζήτημα των στρατευμάτων αναφέρεται σε αντικατάστασή τους από ένα σύστημα σταθερών και συνεκτικών διασφαλίσεων.
Τι περιλαμβάνουν οι προτάσεις Αναστασιάδη
Ως κίνηση τακτικής για ικανοποίηση αξιώσεων της τουρκικής πλευράς, υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία θα αποδεχτεί τις παραμέτρους Γκουτέρες στα θέματα της Ασφάλειας, ερμηνεύεται η κίνηση του Προέδρου της Δημοκρατίας να υποβάλλει νέες προτάσεις για άρση του αδιεξόδου.
Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας «Φιλελεύθερος» είναι έτοιμος να αποδεχθεί εκ περιτροπής προεδρία, τέσσερις ελευθερίες για Τούρκους πολίτες, και περιορισμούς στο περιουσιακό.
Οι προτάσεις τελούν υπό την αίρεση ότι οι Τούρκοι θα αποδεχθούν κατάργηση επεμβατικών δικαιωμάτων, κατάργηση Εγγυήσεων, αποχώρηση των στρατευμάτων σε συμφωνημένο χρονοδιάγραμμα και περιλαμβάνουν:
1) σύσταση πολυεθνικής δύναμης, η οποία ως προς τη σύνθεση το 1/3 να προέρχεται από ξένες δυνάμεις (όχι τις εγγυήτριες) και 1/3 από εγγυήτριες. Στην αστυνομική δύναμη θα περιλαμβάνονται και Τούρκοι αστυνομικοί ενώ θα έχει εμπλοκή η ΕΕ. Είπε πως στην Επιτροπή Παρακολούθησης εξαιρούμε την Τουρκία.
2) Συζήτηση της εκ περιτροπής προεδρίας.
3) Τρίτο, στο περιουσιακό, να γίνει σεβαστή «συναισθηματική σύνδεση», ο κανόνας του 1/3 και η σημαντική βελτίωση (στις περιουσίες).
4) Για τις 4 ελευθερίες δεν υπάρχει, όπως είπε, πρόβλημα με φοιτητές και εργάτες. Για μόνιμους κατοίκους να συμφωνηθεί αναλογία 4:1.
5) Να τεθεί περιορισμός στην αγορά περιουσίας από Ε/κ στο τουρκοκυπριακό συνιστών κρατίδιο.
6) Για την αποτελεσματική συμμετοχή θα εξεταστεί πρώτα ποιοι μηχανισμοί θα δημιουργηθούν για να δούμε πού θα χρειάζεται «θετική ψήφος». Δηλαδή τα βέτο της τουρκικής πλευράς.
Με την απόφαση του Προέδρου συμφωνούν ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ ενώ αντέδρασαν έντονα ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, Αλληλεγγύη και Οικολόγοι. Οι αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης, όπως πληροφορούμαστε, ήταν θυελλώδεις.
