Ομοιότητες μεταξύ του Τσίπρα και της Μέι

Οι διαφορές των δύο πρωθυπουργών είναι φυσικά τεράστιες. Ολοι τις γνωρίζουμε ότι οι δύο χώρες είναι διαφορετικές όπως το αλάτι και το νερό. Πρωταγωνίστρια της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας η Μ. Βρετανία, ήδη από την πρώτη Βιομηχανική Επανάσταση, καθηλωμένη στον οθωμανικό κρατικό συγκεντρωτισμό η Ελλάδα. Με ισχυρό δημόσιο και ιδιωτικό τομέα η μία. Παραδομένη σε έναν θνήσκοντα κρατισμό η άλλη. Με σοβαρό και στιβαρό «παρών» στις διεθνείς σχέσεις η μία, με εμμονές που δύσκολα ξεπερνούν τον μικρόκοσμο της βαλκανικής ρευστότητας η άλλη. Και πάμπολλες άλλες διαφορές.

Ωστόσο τα ‘φερε η μοίρα έτσι, που οι δύο ηγέτες βρέθηκαν πολύ κοντά στη συμπεριφορά τους, στον δρόμο που επέλεξαν κατά τη θητεία τους. Ας δούμε όμως τον δεκάλογο της κοινής πορείας.

1. Ελλειψη επεξεργασμένης στρατηγικής. Ο κ. Τσίπρας, φορέας μιας νοοτροπίας μικρομεγαλισμού, που διαπερνάει την ελληνική Αριστερά, νόμιζε ότι αρκεί η θέλησή του και η θέληση του εκλογικού σώματος για να επιτύχει το όραμά του. Ακόμη και σήμερα αλλάζει στρατηγικούς στόχους κάθε τρεις και λίγο. Η κυρία Μέι ικανοποιείται στη χρήση συνθημάτων τόσο κενών περιεχομένου και επιχειρημάτων, ώστε οι «Times» της απέδωσαν τον όρο lobotomisationof democracy –λοβοτομή της δημοκρατίας. Αποτέλεσμα και οι δύο να βρεθούν παντελώς απροετοίμαστοι στο να πετύχουν τους στόχους τους.

Εναν χρόνο μετά το αχρείαστο δημοψήφισμα η Μ. Βρετανία μοιάζει ανήμπορη να διαπραγματευτεί οποιαδήποτε μορφή της Εξόδου. Σκληρό Brexit, μαλακό Brexit σε διάφορες μορφές βρίσκονται συνεχώς σε εσωκομματική διαπραγμάτευση, με αποτέλεσμα ακόμη και ο πρύτανης της δημοσιογραφίας Martin Wolf να αναφωνήσει «η χώρα μοιάζει γελοία». Ο κ. Τσίπρας με τις συνεχείς και ατέρμονες διαπραγματεύσεις του από την ανεκδιήγητη εποχή Βαρουφάκη μέχρι τις επανειλημμένες κραυγές του Τσακαλώτου «…εάν δεν κλείσει η διαπραγμάτευση μέχρι τις… (κάθε φορά αλλάζει η ημερομηνία) χαθήκαμε!..» κατάφερε να μετατρέψει τον αρχικό θυμό των εταίρων σε κανονικό δούλεμα. Η έλλειψη στρατηγικής επεξεργασμένης οδήγησε σε συνεχείς συστροφές τον έναν και επί το βρετανικότερο U-turns την άλλη.

2. Ο άκρατος λαϊκισμός. Για τον εδώ δεν χρειάζεται να πούμε τίποτε. Τον ζούμε καθημερινά εδώ και δυόμισι χρόνια. Δεν έχει περάσει μέρα που να μην εκδηλώνεται από πράξεις, δράσεις και φράσεις στελεχών, υπουργών κ.λπ. Η κυρία Μέι υιοθέτησε τη ρητορική ενός ανεκδιήγητου Φάρατζ και έφερε στην επιφάνεια τον υβριστή ξένων πολιτικών πρώην δήμαρχο του Λονδίνου και τον όρκισε μάλιστα υπουργό Εξωτερικών να συνομιλεί με αυτούς που είχε προηγουμένως λούσει.

3. Συμμαχία με τον «Διάβολο». Μετά την απώλεια της αυτοδυναμίας στις πρόσφατες εκλογές η πρωθυπουργός βρήκε καταφύγιο σε ένα ομοφοβικό, εθνικιστικό, αντιευρωπαϊκό και επικίνδυνο για την ειρήνη στη Β. Ιρλανδία κόμμα, το DUP. Ενα κόμμα που το ονομάζουν «The troubles», δηλαδή κάτι σαν «μπαχαλάκηδες». Ο κ. Τσίπρας είχε ήδη προεκλογικά συνάψει συμμαχία με το δικό μας κόμμα-υβριστή των ξένων και των ντόπιων αντιπάλων του (στα τέσσερα, ναζήδες, γερμανοτσολιάδες…).

4. Αποξένωση. Η άλλοτε κραταιή και αξιοσέβαστη διεθνώς Μ. Βρετανία αποξενώθηκε με την αντιμεταναστευτική της ρητορεία από τους ευρωπαίους συμμάχους της. Ο κ. Τσίπρας και το επιτελείο του κατόρθωσαν να αναζητούν συμμάχους στην πορεία τους για ρήξη και μετά για συμφιλίωση ακόμη και σε αυτούς που έβριζαν. Από τον Ολαντρέου στην «…άντε πήγαινε μαντάμ – go back mam – Merkel».

5. Διχαστικός λόγος. Οι δύο πρωθυπουργοί στο όνομα της απαραίτητης εθνικής ενότητας για να επιτευχθούν οι μείζονες στόχοι τους (έξοδος από την Ευρώπη, έξοδος από τα μνημόνια αντιστοίχως) θεώρησαν καλό και παραγωγικό να μιλήσουν τη γλώσσα του διχασμού. Με αποτέλεσμα η μεν Μέι να χαρακτηρίζεται από τον τ. υπουργό Οικονομικών των Tories κ. Οσμπορν ως «dead woman walking», ο δε κ. Τσίπρας να καταρρέει δημοσκοπικά και καθυβριζόμενος από τους παλαιούς συντρόφους του.

6. Αδυναμία εφαρμογής των «προαπαιτουμένων». Και οι δύο έχουν μπροστά τους έναν τέτοιον όγκο δουλειάς νομοθετικής, που είναι αδύνατον στις διοικήσεις να επιτύχουν. Η βρετανική διοίκηση οφείλει να μεταφέρει στο εθνικό δίκαιο χιλιάδες ρυθμίσεων που έχουν τη σφραγίδα 40 χρόνων συμμετοχής στην Ενωση. Οι ίδιοι οι υπάλληλοι δηλώνουν ότι είναι αδύνατον να «προκάνουν» στα δύο χρόνια της προθεσμίας του άρθρου 50. Η ελληνική πάλι διοίκηση, που έχει φτάσει στα όρια της αφασίας από τον χρόνιο κομματικό εναγκαλισμό, δεν μπορεί να ανταποκριθεί στον όγκο δουλειάς που απαιτεί η εφαρμογή των 140 προαπαιτουμένων.

7. Επιλογή κακών συμβούλων. Και οι δύο παραπονούνται ότι δεν έχουν ανθρώπους. Οι ανθρωποθυσίες του περιβάλλοντός τους είναι συχνό φαινόμενο και μεταθέτουν τις ευθύνες σε στενούς συνεργάτες τους, που οι ίδιοι επέλεξαν.

8. Πολεμική αντιπαράθεση με την αντιπολίτευση. Εχοντας να διαχειριστούν μια εθνικής εμβέλειας ιστορική στιγμή, επιλέγουν τη μετωπική αντιπαράθεση. Ολοι ζητούν στη Μέι να βρει κοινό βηματισμό με την αντιπολίτευση, που επίσης δεν αμφισβητεί το Brexit, κι αυτή επιτίθεται με μανία στον αντίπαλό της. Και πολλοί από την κοινωνία και την παράταξη του κ. Τσίπρα αντιλαμβάνονται την αδυναμία διαχείρισης της πολύπλοκης κρίσης εθνικών διαστάσεων που κληρονόμησε, ενώ ο ίδιος και το επιτελείο του στηρίζουν την ύπαρξή τους στην αντιπαράθεση με την αντιπολίτευση, συχνά με υβριστικούς και σκοτεινούς όρους.

9. Συναίνεση; Μετά τις καταστροφικές εκλογές στην Αγγλία και την ψήφιση των 140 προαπαιτουμένων από την ιερή συμμαχία μας, κάτι αλλάζει. Η Μέι απλώνει χείρα συναίνεσης στους εσωκομματικούς και μη αντιπάλους της για «μαλακή» έξοδο. Που όμως ζητούν παραμονή στην τελωνειακή ένωση. Αυτό σημαίνει όμως ελεύθερη και αδασμολόγητη ανταλλαγή προϊόντων και υιοθέτηση κοινών δασμών προς τρίτες χώρες. Αλλά και ελεύθερη διακίνηση προσώπων. Αν αυτό συμβεί, τότε όλοι θα ερωτούν για ποιον λόγο γίνεται το Brexit. Ο δε κ. Τσίπρας επιβάλλει στους υπουργούς τους ξεκλείδωμα φακέλων για τις ιδιωτικοποιήσεις. Αν αυτό συμβεί, τότε και οι βουλευτές του θα αναρωτηθούν τι σόι αριστεροί είναι. Ομως ο χρόνος είναι αμείλικτος.

10. Σκλήρυνση κατά κύματα. Οι δύο θεατρικές παραστάσεις με τις συνεχείς αλλαγές του σεναρίου που γίνεται πλέον ακατανόητο, είναι συνέπεια της αποφασιστικότητας των υπολοίπων Ευρωπαίων να προχωρήσουν αταλάντευτοι. Και να μην υποχωρήσουν σε οτιδήποτε αποτελεί αμφισβήτηση των αξιών της ΕΕ.

…Κι έτσι «…μα η μοίρα κυβερνά και δεν έμεινε καμιά από τις αδερφές Τατά».

Ο κ. Αντώνης Τριφύλλης είναι πρώην στέλεχος της ΕΕ.