Ατρόμητη και απτόητη, η γυναίκα που τόλμησε να ιδρύσει το νέο, φιλελεύθερο τζαμί στο Βερολίνο το οποίο επιτρέπει σε όλους τους πιστούς, άνδρες και γυναίκες, να προσεύχονται μαζί δήλωσε ότι το τέμενος θα συνεχίσει να λειτουργεί, παρά το γεγονός ότι έγινε στόχος «φετφά» και μεγάλης επίθεσης από τις θρησκευτικές αρχές στην Αίγυπτο και στην Τουρκία.
Η 54χρονη Σεϊράν Ατές, τουρκικής καταγωγής δικηγόρος και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών, η οποία δεν φοράει χιτζάμπ, εκπαιδεύεται για να γίνει ιμάμης και έχει δεχθεί χιλιάδες απειλητικά μηνύματα για τη ζωή της, δήλωσε ότι όλες αυτές οι επιθέσεις την κάνουν απλώς να νιώθει ότι πράττει το σωστό.
«Ο Θεός είναι αγάπη… Είναι φιλεύσπλαχνος και ελεήμων, αλλιώς δεν θα με είχε πλάσει έτσι όπως είμαι» λέει η Ατές.
Το τζαμί Ιμπν Ρουσντ – Γκαίτε, από τα ονόματα ενός μουσουλμάνου λογίου που υπερασπίστηκε την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και του μεγάλου γερμανού συγγραφέα που γοητεύθηκε από την ποίηση της Μέσης Ανατολής, άνοιξε τις πύλες του στην περιοχή Μόαμπιτ του Βερολίνου πριν από δύο εβδομάδες.
Το τζαμί είναι στεγασμένο σε κτίριο που βρίσκεται δίπλα σε μια προτεσταντική εκκλησία και είναι ανοιχτό σε όλους, άνδρες και γυναίκες, σουνίτες, σιίτες, αλεβίτες, σούφι και σε όσους πιστεύουν σε άλλες ερμηνείες του Ισλάμ, αλλά απορρίπτει τις γυναίκες που φορούν μπούρκα ή νικάμπ, χιτζάμπ ή μαντίλες, κάτι που η Ατές περιγράφει ως «πολιτική δήλωση». Την ημέρα των εγκαινίων, δύο ιμάμηδες, ένας άνδρας και μία γυναίκα, είπαν από κοινού τις προσευχές της Παρασκευής σε μια γεμάτη αίθουσα.
Μία εβδομάδα αργότερα, η αίθουσα με τους λευκούς τοίχους ήταν σχεδόν άδεια. Επτά πιστοί προσεύχονταν, σχεδόν όσοι και το προσωπικό ασφαλείας που φυλάσσει τις εξόδους και τις εισόδους με μπλε πλαστικά καλύμματα πάνω από τις μπότες τους.
Η Ατές δήλωσε ότι πολλοί από τους πιστούς της προηγούμενης εβδομάδας αποφάσισαν να μείνουν μακριά γιατί φοβούνταν στοχοποίηση των ίδιων ή των οικογενειών τους. Οι δικοί της συγγενείς στην Τουρκία τής ζήτησαν να εγκαταλείψει επειδή ανησυχούσαν για συλλήψεις.
Η δικηγόρος λέει ότι λαμβάνει 300 μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου την ημέρα που την ενθαρρύνουν να συνεχίσει, μεταξύ άλλων από την Αυστραλία και την Αλγερία, αλλά και 3.000 μηνύματα κάθε μέρα γεμάτα μίσος και απειλές, ορισμένες από τις οποίες για τη ζωή της.
Το Dar al-Ifta al-Masriyyah, κρατικό ισλαμικό ίδρυμα της Αιγύπτου, εξέδωσε θρησκευτικό διάταγμα, έναν φετφά, με τον οποίον δηλώνει ότι η πρακτική του τεμένους Ibn Rushd-Goethe όπου άνδρες και γυναίκες προσεύχονται μαζί είναι ασυμβίβαστη με το Ισλάμ. Ενώ η νομική υπηρεσία του Πανεπιστημίου al-Azhar της Αιγύπτου αντέδρασε στην είδηση για το «αιρετικό» τέμενος στο Βερολίνο με έναν ακόμα φετφά-γνωμοδότηση του μουφτή που καταδικάζει την ίδρυση φιλελεύθερων τζαμιών per se.
Η βασική υπηρεσία θρησκευτικών υποθέσεων της Τουρκίας, η Ντιγιανέτ, αντέδρασε επίσης έντονα λέγοντας ότι οι νέες πρακτικές του τζαμιού «δεν ευθυγραμμίζονται με τους θεμελιώδεις νόμους του Ισλάμ, τις αρχές λατρείας, τη μεθοδολογία ή την εμπειρία 14 αιώνων και είναι πειράματα που αποσκοπούν στην απομάκρυνση των πιστών και στην καταστροφή της θρησκείας».
Μια δημοσίευση σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης που κυκλοφόρησε μεταξύ της τουρκικής κοινότητας της διασποράς στη Γερμανία έδειξε φωτογραφία ενός ποδιού που αιωρείται επάνω από τρία αντίγραφα του Κορανίου που ήταν διάσπαρτα στο πάτωμα του τζαμιού. Γράφτηκε ότι τα Κοράνια είχαν τοποθετηθεί στο πάτωμα από την «Ατές και τους συνεργούς της». Ενας πιστός που είχε παραστεί στα εγκαίνια του τζαμιού δήλωσε ότι είδε τα Κοράνια να τοποθετούνται στο πάτωμα από έναν άνδρα που έλεγε πως ήταν δημοσιογράφος.
Ορισμένα τουρκικά ΜΜΕ έδωσαν και πολιτική διάσταση στο θέμα. Κατηγόρησαν της Ατές και το τζαμί για σχέσεις με το κίνημα του ισλαμιστή ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν, που έχει γίνει στόχος άγριας καταστολής στη χώρα μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος κατά του Ερντογάν στις 16 Ιουλίου 2016.
«Ούτε στα πιο σκοτεινά όνειρά μου δεν θα περίμενα ότι η Τουρκία θα προσπαθούσε να μας παρουσιάσει σαν γκιουλενιστές… Εγραψαν ότι είχα επαινέσει τον Γκιουλέν σε ομιλία μου. Δεν έχω καμιά σχέση με αυτό το κίνημα. Αντιπροσωπεύουν και αυτοί μια ερμηνεία του Ισλάμ που είναι υπερβολικά συντηρητική για μας» είπε η Ατές.
Αρχισε την προσευχή της περασμένης Παρασκευής κάνοντας έκκληση σε όσους διαφωνούν με την αποστολή του τζαμιού να μιλήσουν ανοιχτά. «Ελπίζω ότι αυτή τη φορά οι άνθρωποι θα είναι αρκετά γενναίοι για να δείξουν το αληθινό τους πρόσωπο. Ο Αλλάχ ξέρει το αληθινό τους πρόσωπο, ούτως ή άλλως. Και είναι ο Αλλάχ στον οποίο είναι υπόλογοι, όχι σε εμάς».
Η Ατές, η οποία γεννήθηκε στην Τουρκία και μετακόμισε στη Γερμανία ως παιδί με την οικογένειά της, ενηλικιώθηκε στο Βερολίνο της δεκαετίας του 1980. Παρά λίγο να πέσει νεκρή από σφαίρες σε επίθεση με στόχο ένα συμβουλευτικό κέντρο για Τουρκάλες στη συνοικία Κρόιτσμπεργκ όταν ήταν 21 ετών.
Περιγράφοντας τις ιδρυτικές αρχές του τζαμιού Ibn Rushd-Goethe, λέει: «Η ιδέα μας για ένα φιλελεύθερο Ισλάμ είναι ότι σε αντίθεση με τους συντηρητικούς πιστούς δεν πιστεύουμε ότι οι γραφές του Κορανίου πρέπει να ερμηνεύονται κατά κυριολεξία στον 21ο αιώνα. Αναρωτιόμαστε ποιες ήταν οι προθέσεις εκείνη την στιγμή και ποια εδάφια μπορούν να ερμηνευθούν και να εξηγηθούν, και με ποιον τρόπο, στον σύγχρονο κόσμο. Θέλουμε να συνεργαστούμε με τους συντηρητικούς για να κάνουμε κάτι εναντίον της ισλαμιστικής τρομοκρατίας, να δείξουμε ότι το Ισλάμ είναι επίσης μια πολύ ειρηνική, μυστικιστική και πνευματική θρησκεία».
HeliosPlus
