Ένα ακόμη προσκλητήριο ενότητας της κεντροαριστεράς βρίσκεται σε εξέλιξη. Με κορμό το ΠΑΣΟΚ διάφορες «συνιστώσες» των πασοκογενών δυνάμεων προσπαθούν να συσπειρώσουν τον δημοκρατικό κόσμο. Χωρίς προκαταλήψεις και περιστροφές θεωρώ χρήσιμες ορισμένες σκέψεις.
Φοβάμαι ότι και αυτό το Συνέδριο δεν θα λύσει το σταυρόλεξο της κεντροαριστεράς για τρεις βασικούς λόγους:
α. Διότι η κυρίαρχη ιδέα αυτής της συνάντησης στελεχών και προσωπικοτήτων εδράζεται στο συναισθηματικό – συγκινησιακό στοιχείο της ιστορίας του ΠΑΣΟΚ και όχι στα πλαίσια κάποιας πολιτικής. Η ιδέα όμως αυτή δεν συγκινεί τους εκτός των κομματικών τειχών. Δεν συσπειρώνει το 1.7 εκατομμύριο ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ που το εγκατέλειψαν από το 2010 μέχρι το 2015. Δεν σηκώνει επίσης από τον καναπέ τις χιλιάδες συμπολιτών, που έχουν γυρίσει την πλάτη στην κάλπη.
Αν επιμείνει το ΠΑΣΟΚ σ’ αυτήν την ιδέα της παράδοσης και της συγκίνησης, θα παραμείνει ένα μικρό κόμμα έξω από το παιχνίδι της πολιτικής εξουσίας, εξυπηρετώντας στο μέλλον και την κυριαρχία του ΣΥΡΙΖΑ στον χώρο της κεντροαριστεράς.
β. Διότι δεν εκπέμπει σύγχρονο «πολιτικό στίγμα», που να απαντά στις σύγχρονες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα σε εθνικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Οι σύντροφοι θα πρέπει να κατανοήσουν ότι όπως κατέρρευσαν οι ιδέες του «μαρξισμού – λενινισμού» στις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού, έτσι έχουν καταρρεύσει και οι ιδέες της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Χωρίς ιδέες και νέες πολιτικές που να απαντάνε στα σύγχρονα προβλήματα δεν συγκινείς κανέναν πολίτη για να κάνει μία νέα επιλογή. Και αν ακόμη κάποια κόμματα σοσιαλδημοκρατικά, όπως στη Γερμανία είναι ζωντανά, το οφείλουν είτε στην καλή δομή τους, είτε διότι ταυτίστηκαν με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, χάριν της εξουσίας.
Αν επιμείνει το ΠΑΣΟΚ σε αυτές τις ιδέες θα παραμείνει, όπως το ΚΚΕ, να θυμίζει τον παράδεισο μιας παραδοσιακής ιδεολογίας που απέθανε.
γ. Διότι υπάρχει μία «δημιουργική, οργανωτική ασάφεια», για το πως, με ποιους και με πιο περιεχόμενο θα συγκροτηθεί ο νέος φορέας της κεντροαριστεράς.
• Η επιλογή «ελάτε όλοι εδώ να ενταχθείτε» στο σχήμα της Δημοκρατικής Συμπαράταξης δεν λύνει το πρόβλημα. Φοβάμαι ότι συμβάλλει στη στασιμότητα. Το κομματικά τείχη και ο πατερναλιστικός τρόπος οργάνωσης μιας νέας ενότητας της κεντροαριστεράς, όπως σήμερα καθοδηγείται από το ΠΑΣΟΚ, δεν δίνουν λύση στο σταυρόλεξο της κεντροαριστεράς.
• Για να λέμε και τα πράγματα με το όνομά τους, εκτός από τη ΔΗΜΑΡ του 0,6%, όλες οι άλλες κινήσεις, κύρια προσωποπαγείς, δεν συγκινούν, ούτε συσπειρώνουν τον κόσμο. Ανάμεσα στο 5 – 6 άντε και 7% καταγράφεται η πολιτική επιρροή, όταν σ’ αυτήν τη συγκυρία ο ΣΥΡΙΖΑ καταρρέει.
• Όπως λειτουργεί το μόρφωμα της ΔΗΣΥ εκτιμώ δεν δίνει λύση στο σταυρόλεξο. Αντίθετα, εξυπηρετεί τον ΣΥΡΙΖΑ να καταλάβει προνομιακή θέση στο χώρο της κεντροαριστεράς.
• Βέβαια δεν περιμένουμε πολλά από το «σάλπισμα» της ενότητας του Κώστα Σημίτη, του Γεώργιου Παπανδρέου και του Ευάγγελου Βενιζέλου.
Έχει χορτάσει ο λαός από λόγια και κηρύγματα ενότητας. Εξάλλου τα τελευταία χρόνια τα έχει δοκιμάσει όλα.
Για τους παραπάνω βασικούς λόγους, πιστεύω ότι το σταυρόλεξο της κεντροαριστεράς δεν θα λυθεί ούτε σε αυτό το Συνέδριο. Είναι καιρός να βγούμε έξω από τα τείχη. Έχουμε πολλά να δούμε, να ακούσουμε και να κάνουμε. Δεν θέλω να πιστέψω ότι η Φώφη Γεννήματα κρατά γερά τα «κομματικά τείχη» για να μην χάσει την εξουσία του Προέδρου. Θεωρώ όμως αναγκαίο, να βρεθούν οι λέξεις, οι ιδέες που θα κυκλοφορήσουν έξω από τα τείχη και θα λύσουν μαζί με τον λαό το σταυρόλεξο της κεντροαριστεράς.
Λέξεις και ιδέες που να σηματοδοτούν τη Συσπείρωση του δημοκρατικού κόσμου. Τη Συνίδρυση του νέου φορέα πολιτικής εξουσίας. Τη Συνδιαμόρφωση του πολιτικού πλαισίου, που ανατρεπτικά και δημιουργικά θα βγάλει τη χώρα από τη βαθεία πολιτισμική, οικονομική και κοινωνική κρίση.
Κατ’ ιδίαν και δημόσια έχω διατυπώσει τις απόψεις μου ότι αυτός ο νέος φορέας εξουσίας θα δημιουργηθεί έξω από τα κομματικά τείχη. Μπορεί το Συνέδριο να συμβάλει σε αυτή την κατεύθυνση. Ο πολιτικός χρόνος είναι πολύς. ΠΑΣΟΚ και ΠΟΤΑΜΙ μαζί με όλες τις άλλες κινήσεις μπορεί να δουλέψουν για την ίδρυση της μεγάλης Δημοκρατικής Παράταξης.
Σίγουρα τίποτα δεν θα γίνει με παρθενογένεση. Ούτε με «σωτήρες» και διάττοντες αστέρες. Ο λαός μας τα τελευταία χρόνια τα δοκίμασε όλα.
Η συγκυρία είναι καλή. Οι πολίτες είναι έτοιμοι να δοκιμάσουν μία άλλη επιλογή. Να εμπιστευτούν μία συλλογική προσπάθεια γιατί αυτό απαιτούν οι καιροί. Κουράσθηκαν από τον κοινωνικό πόλεμο των χαρακωμάτων, τον χυδαίο δημόσιο πολιτικό λόγο και την απαξία της χώρας και των πολιτών.
Μία ιδέα με τρεις λέξεις μπορεί να δώσει το έναυσμα να φουσκώσει το «κύμα» της δημιουργικής ανατροπής και της υπέρβασης της κρίσης:
Συσπείρωση – Συνίδρυση – Συνδιαμόρφωση πλαισίου πολιτικών αρχών. Στόχος ο νέος φορέας πολιτικής εξουσίας, που θα πάει τη χώρα μπροστά.
Η ιδέα πρέπει να βγει έξω από τα κομματικά τείχη. Οργανωτικά μπορεί μία Επιτροπή Στελεχών από τον πολιτικό χώρο, την αυτοδιοίκηση, τη διανόηση και τον χώρο της παραγωγής να εγγυηθεί και να διευθύνει μία διαδικασία ανάδειξης του νέου πολιτικού φορέα εξουσίας που θα ενώσει τον λαό μας και θα υπερβεί την κρίση. Αρκεί το ΠΑΣΟΚ, ΠΟΤΑΜΙ και όλες οι άλλες κινήσεις κάνουν υπέρβαση του μικρόκοσμού τους.
Ο χώρος της Αυτοδιοίκησης έχει εξέχοντα στελέχη με εθνική εμβέλεια έτοιμα να συμβάλουν σ’ αυτήν την προσπάθεια, όπως οι Δήμαρχοι Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Πειραιά, Περιφερειάρχες όπως της Κρήτης κ.α.
Ο Ακαδημαϊκός και επιστημονικός χώρος έχει σημαντικά στελέχη με περγαμηνές σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως ο Μιχάλης Σταθόπουλος, ο Νικηφόρος Διαμαντούρος, ο Στέλιος Ράμφος, ο Αλεβιζάτος κ.α.
Ο χώρος της παραγωγής και ειδικότερα των ΜΜΕ, που σήμερα δοκιμάζονται, έχει ικανότατα στελέχη που μπορούν να συμβάλουν σ’ αυτήν την προσπάθεια (ΓΣΕΒΒΕ Γιώργος Καββαθάς, ΕΕΑ Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, ΒΕΑ Παύλος Ραβάνης κ.α.). Πολιτικά στελέχη κοινής εμπιστοσύνης μπορούν να πλαισιώσουν αυτήν την Επιτροπή.
Η ιδέα της Συσπείρωσης, της Συνίδρυσης και της Συνδιαμόρφωσης ενός Κοινού Πολιτικού Προγράμματος θα αναδείξει μία νέα Δύναμη εξουσίας που θα βγάλει τη χώρα από τα αδιέξοδα.
Με ιδέες και λέξεις σε αυτή την προοπτική, είμαι απολύτως βέβαιος ότι θα βρούμε λύση στο σταυρόλεξο της κεντροαριστεράς, για να επανέλθουν τα πράγματα στην κανονικότητα και ο λαός μας να διασφαλίσει το ζην και το ευ ζην.
* Ο κ. Λουκάς Θ. Αποστολίδης είναι Δικηγόρος Παρ΄Αρείω Πάγω