Mια νέα πρωτοβουλία βρίσκεται σε εξέλιξη στο χώρο της Αντιπολίτευσης στην Ισπανία. Ο γγ του PSOE Πέδρο Σάντσεθ συναντήθηκε με τον επικεφαλής των Podemos Πάμπλο Ιγκλέσιας σε μια προσπάθεια να συγκροτηθεί ένα αντικυβερνητικό μέτωπο. Τι πιθανότητες υπάρχουν;
Η συνάντηση των δύο ανδρών ήταν η πρώτη μετά από σχεδόν 15 μήνες. Από τότε άλλαξαν πολλά. Καταρχήν η Ισπανία έχει κυβέρνηση μειοψηφίας υπό τον Ραχόι, ο ίδιος ο Σάντσεθ πήρε τη ρεβάνς από τους βαρώνους του κόμματος που τον ανέτρεψαν και επανεξελέγη, ενώ στις τάξεις των Podemos έχουν πλέον κυριαρχήσει οι «αντι-συστημικοί».
Για την ιστορία, οι σχέσεις των δύο πολιτικών έχουν περάσει διάφορες φάσεις. Μετά την εκλογική αναμέτρηση του Δεκεμβρίου 2015, όταν τα παραδοσιακά κόμματα καταποντίστηκαν, ο Ιγκλέσιας έσπευσε να κλέψει την παράσταση από το PSOE, προτείνοντας κυβέρνηση συνεργασίας με τον Σάντσεθ πρωθυπουργό και τον ίδιο αντιπρόεδρο.
Η πρόταση αιφνιδίασε και εκνεύρισε τους Σοσιαλιστές.
Στη συνέχεια, ο Σάντσεθ προσπάθησε να σχηματίσει κυβέρνηση με το κεντρώο κόμμα των Ciudadanos. Οι Podemos δεν τον στήριξαν, γιατί δεν ήθελαν τους Ciudadanos και εκείνος δεν τους εγκατέλειπε.
Τελικά, κυβέρνηση δεν έγινε, η χώρα πήγε σε νέες εκλογές από τις οποίες ο μόνος που ωφελήθηκε ήταν ο Ραχόι: πρώτος και με αυξημένο ποσοστό. Το PSOE μόλις και μετά βίας έμεινε δεύτερο, οι Podemos απογοητεύτηκαν από την τρίτη θέση και έχασαν ψήφους.
Τα γεγονότα που ακολούθησαν είναι γνωστά: μπροστά στον κίνδυνο και τρίτης εκλογικής αναμέτρησης (στην οποία ήταν σχεδόν βέβαιο ότι το PSOE θα σημείωνε ακόμα χειρότερη επίδοση), οι βαρώνοι έριξαν τον Σάντσεθ και ο Ραχόι κατάφερε να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή με τη στήριξη των Ciudadanos και μίας βουλευτού των Καναρίων Νήσων. Κυβέρνηση μειοψηφίας 170 (επί συνόλου 350) βουλευτών.
Ο Σάντσεθ επανήλθε στην ηγεσία στις πρόσφατες εσωκομματικές εκλογές, κερδίζοντας ένα μεγάλο στοίχημα. Δικαιώθηκε χωρίς αμφιβολία, αλλά τα δύσκολα τώρα αρχίζουν, αφού πρέπει να καταφέρει να πείσει το εκλογικό σώμα να τον ψηφίσει.
Τα προηγούμενα χρόνια δεν το πέτυχε με αποτέλεσμα μεγάλο μέρος των παραδοσιακών ψηφοφόρων του PSOE -ιδίως νέοι- να προτιμήσουν τους Podemos.
Έχει όμως και διάθεση συνεννόησης χωρίς στεγανά. Να μιλήσει με όλους. Έτσι αποφάσισε να βρεθεί με τον Ιγκλέσιας και θα ακολουθήσουν και άλλες επαφές με πολιτικούς.
Σάντσεθ και Ιγκλέσιας αποφάσισαν να αρχίσουν από τα -ας πούμε- εύκολα. Σύσταση ομάδων εργασίας που θα εξετάσουν τη δυνατότητα νομοθετικών παρεμβάσεων για κοινωνικά και εργασιακά ζητήματα. Το ισπανικό κοινοβούλιο προσφέρεται για τέτοιες πρωτοβουλίες, αφού κανένα κόμμα δεν έχει την απόλυτη πλειοψηφία.
Τα δύσκολα μένουν για την ώρα στο συρτάρι. Όπως η κατάθεση νέας πρότασης μομφής κατά του Ραχόι με στόχο την πτώση του και το σχηματισμό νέας κεντροαριστερής κυβέρνησης.
Αυτό επιθυμούν διακαώς οι Podemos, ενώ στο PSOE είναι πιο επιφυλακτικοί.
«Να κάνουμε πρόταση μομφής, εφόσον υπάρχει εναλλακτικό σχήμα» είναι η θέση τους. Για αυτό άλλωστε, απείχαν από την πρόσφατη πρόταση μομφής των Podemos που δεν είχε κανένα αποτέλεσμα.
Ο σχηματισμός μιας άλλης κυβέρνησης είναι εξαιρετικά δύσκολο έργο. Καταρχήν είναι τα «κουκιά» που πρέπει να βγουν στη Βουλή. Το PSOE έχει 84 έδρες και οι Podemos (στα διάφορα σχήματα με τα οποία εμφανίζονται σε τοπικό επίπεδο) 71 έδρες. Σύνολο 155 στους 350.
Θα μπορούσαν σε αυτό το νούμερο να προστεθούν και άλλοι, αλλά εκεί είναι που αρχίζουν τα δύσκολα. Με δεδομένο ότι μια νέα κυβέρνηση συνεργασίας θα βασίζεται σε ένα μίνιμουμ προγραμματικής συμφωνίας, η προσθήκη νέων συμμάχων (κοινώς, εδρών) γίνεται ακόμα δυσκολότερη.
Οι Podemos δεν θέλουν τους Ciudadanos με τις 32 έδρες (ούτε βέβαια και οι Ciudadanos τους Podemos), ενώ στο PSOE δύσκολα θα δέχονταν να είναι στην ίδια κυβέρνηση με την καταλανική αριστερά του ERC (9 έδρες) που τάσσεται υπέρ της ανεξαρτησίας.
«Πώς θα συνομιλήσουμε με κάποιους που κάθε μέρα μας λένε ότι δεν θέλουν να είναι στην Ισπανία;» είναι η εύλογη απορία αρκετών.
Δεν είναι μόνο το θέμα της Καταλονίας και του δημοψηφίσματος που έχει αποφασιστεί εκεί που χωρίζει τα δύο κόμματα. Είναι και πολλά οικονομικά ζητήματα, όπου άβυσσος χωρίζει Podemos και PSOE. Ακόμα και η Ευρωζώνη αντιμετωπίζεται εχθρικά από μερίδα των Podemos. Για να μην αναφερθεί κανείς για τη νομοθεσία περί εργατικών σχέσεων που είχε προωθήσει η τελευταία κυβέρνηση του PSOE υπό τον Θαπατέρο…
Σε κάθε περίπτωση, Πέδρο και Πάμπλο αποφάσισαν να παραμερίσουν την (υπαρκτή) αμοιβαία καχυποψία και να προσπαθήσουν να συνεννοηθούν. Μάλιστα ο Ιγκλέσιας χάρισε στον Σάντσεθ ένα τεύχος του New Left Review στη διάρκεια της συνάντησής τους.
Καλώς ή κακώς, αμφότεροι έχουν συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να πορευθούν μαζί. Τα υπόλοιπα θα φανούν στην πορεία.
