Αυξητική τάση καταγράφουν οι θάνατοι από ναρκωτικά από το 2015 στην Ελλάδα, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Εθισμών. Ενθαρρυντικό ωστόσο αποτελεί το γεγονός ότι μειώθηκε το ποσοστό των χρηστών που κάνουν ενδοφλέβια χρήση ηρωίνης.
Ο Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας της ΕΕ, Δημήτρης Αβραμόπουλος, χαρακτηρίζει τα συμπεράσματα της έκθεσης ανησυχητικά επισημαίνοντας πως για τρίτη συνεχόμενη χρονιά οι θάνατοι από υπερβολική δόση αυξάνονται, ενώ αυξάνεται και η διάθεση νέων επικίνδυνων ουσιών.
Πράγματι, η κρυσταλλική μεθαμφεταμίνη και η συνθετική κάνναβη είναι τα πλέον επικίνδυνα συνθετικά ναρκωτικά για να χρειαστεί κανείς ιατρική βοήθεια, σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση Ναρκωτικών 2017 (Global Drug Survey 2017), ενώ το σχετικά πιο ακίνδυνο για τους χρήστες είναι τα «μαγικά μανιτάρια» που περιέχουν ψιλοκυβίνη.
Η έκθεση περιλαμβάνει στοιχεία από 50 χώρες και καταγράφει πόσοι άνθρωποι, που έκαναν χρήση ναρκωτικών το 2016, χρειάστηκαν επείγουσα ιατρική βοήθεια. Έτσι, από τους τουλάχιστον 12.000 χρήστες που ανέφεραν ότι πήραν «μανιτάρια», το 0,2% κατέληξαν σε κάποιο νοσοκομείο. Η αναλογία αυτή είναι τουλάχιστον πέντε φορές μικρότερη στους χρήστες άλλων ουσιών, όπως η MDMA (χάπια «έκσταση»), το LSD και η κοκαΐνη.
Στην Ελλάδα, η κάνναβη είναι η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη παράνομη ουσία, με τη χρήση της να επικεντρώνεται σε νεαρούς ενήλικες ηλικίας από 15 έως 34 ετών, σύμφωνα, με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία σχετικά με τη χρήση ναρκωτικών στον ευρύτερο πληθυσμό στην Ελλάδα, τα οποία προέρχονται από έρευνα σε οικογένειες που διεξήχθη το 2004 και από μία άλλη έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2006 σε τρεις πόλεις.
Στην περίπτωση χρήσης παράνομων ναρκωτικών πέραν της κάνναβης, των ηρεμιστικών ή των ηρεμιστικών χωρίς συνταγή και των νέων ψυχοτρόπων ουσιών (NPS), τα ελληνικά αποτελέσματα ήταν παρόμοια με τον μέσο όρο του Ερευνητικού Προγράμματος για το Αλκοόλ και άλλα Φάρμακα (ESPAD). Περίπου το 3% των Ελλήνων μαθητών ανέφεραν τη χρήση συνθετικών κανναβινοειδών καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους.
Σχετικά με τη χρήση ναρκωτικών υψηλού κινδύνου στην Ελλάδα, κυρίως ηρωίνης, σύμφωνα με στοιχεία που είναι διαθέσιμα από ετήσιες εκτιμήσεις, από το 2002, αυτή έχει μειωθεί από το 2010. Τα τελευταία χρόνια, η χρήση ενδοφλέβιας ηρωίνης μειώθηκε από 44% το 2006 σε 33% το 2015. Ο αριθμός των ατόμων που εισέρχονται για πρώτη φορά στη θεραπεία ως αποτέλεσμα της χρήσης ηρωίνης μειώθηκε κατά το ήμισυ κατά τα τελευταία έτη, ενώ ο αριθμός των αιτήσεων θεραπείας που σχετίζονται με την κάνναβη αυξήθηκε.
Έπειτα από μία περίοδο συνεχούς μείωσης των θανάτων που οφείλονται στα ναρκωτικά από το 2005, η Ελληνική Αστυνομία διαπίστωσε αύξηση το 2015. Η πλειοψηφία των επιβεβαιωμένων θανάτων αφορούσε κυρίως άνδρες ηλικίας άνω των 30 ετών και οφειλόταν σε χρήση οπιούχων. Το 2015, το ποσοστό θνησιμότητας για όλες τις ηλικίες ανερχόταν στους 8,7 θανάτους ανά εκατομμύριο, δηλαδή κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (14,3 θάνατοι ανά εκατομμύριο).
Μια εικόνα για τη χρήση ναρκωτικών στην Αθήνα δίνουν και οι χημικές αναλύσεις στα αστικά λύματα, την οποία διενεργεί η Sewerage Analysis Core Group Europe (SCORE). Η παρουσία μεταβολιτών κοκαΐνης και MDMA/ecstasy δείχνει ότι η χρήση διεγερτικών ήταν υψηλότερη το Σαββατοκύριακο στην Αθήνα, σε σχέση με τις εργάσιμες ημέρες το 2016. Γενικά, τα επίπεδα μεταβολιτών αμφεταμίνης και MDMA ήταν χαμηλά, γεγονός που υποδεικνύει περιορισμένη χρήση αυτών των ουσιών στην ελληνική πρωτεύουσα. Μείωση των επιπέδων των παράνομων ναρκωτικών και των μεταβολιτών τους έχει αναφερθεί, επίσης, κατά την περίοδο 2014-16.
Αβραμόπουλος: Προτεραιότητά μου η καταπολέμηση των ναρκωτικών
Ο Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας της ΕΕ, Δημήτρης Αβραμόπουλος, μιλώντας στο συνέδριο για τη «Συμβολή της κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης στην πρόληψη χρήσης ναρκωτικών» που πραγματοποιείται στην Αθήνα, χαρακτήρισε τα συμπεράσματα της Ευρωπαϊκής Έκθεσης για τα Ναρκωτικά για το 2017 ανησυχητικά, επισημαίνοντας πως για τρίτη συνεχόμενη χρονιά οι θάνατοι από υπερβολική δόση αυξάνονται, ενώ αυξάνεται και η διάθεση νέων επικίνδυνων ουσιών, ελάχιστες ποσότητες από τις οποίες αρκούν για να παραχθούν χιλιάδες ισχυρές δόσεις.
Σύμφωνα με στοιχεία της Europol, ο τζίρος της ευρωπαϊκής αγοράς ναρκωτικών μπορεί να ξεπερνάει το ποσό των 24 δισ. ευρώ ετησίως, χρήματα, που, όπως είπε ο κ. Αβραμόπουλος, καταλήγουν στις τσέπες αδίστακτων συμμοριών, που εκμεταλλεύονται τις σύγχρονες τεχνολογικές δυνατότητες για να προωθούν την παράνομη δραστηριότητά τους και να αυξάνουν τα κέρδη τους.
Αναφερόμενος στο ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο κ. Αβραμόπουλος δήλωσε πως αυτός είναι να υποστηρίζει και να συμπληρώνει τις δράσεις των κρατών-μελών, σε όλο το φάσμα των πολιτικών τους κατά των ναρκωτικών έχοντας ως στόχος την προστασία της υγείας των πολιτών και, ταυτόχρονα, η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος.
«Παρά το ιδιαίτερα βαρύ φορτίο υποχρεώσεων και ευθυνών μου στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της μεταναστευτικής κρίσης και των απειλών για την ασφάλειά μας, η μάχη κατά των ναρκωτικών αποτελεί βασική μου προτεραιότητα», τόνισε ο κ. Αβραμόπουλος προσθέτοντας πως «η Ευρώπη έχει, και οφείλει να ενισχύσει ακόμα περισσότερο, το κοινωνικό της πρόσωπο. Γιατί Ευρώπη χωρίς κοινωνικό πρόσωπο δεν είναι Ευρώπη».
Ο Έλληνας Επίτροπος εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι τα 2,5 τελευταία χρόνια έχουν αναληφθεί σημαντικές πρωτοβουλίες στον τομέα της καταπολέμησης των ναρκωτικών. «Μόλις την περασμένη εβδομάδα, το Συμβούλιο υιοθέτησε το νέο Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης κατά των Ναρκωτικών για την περίοδο 2017-2020 που βασίζεται, σε πολύ μεγάλο βαθμό, στην πρόταση που παρουσίασα προς τα κράτη-μέλη. Πρόκειται για ένα ανανεωμένο σχέδιο που χτίζει πάνω σε υφιστάμενες δράσεις και εντοπίζει νέους τομείς παρέμβασης. Εστιάζουμε, μεταξύ άλλων, στην πρόληψη, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις νεαρότερες ηλικίες, μέσω της χρήσης των νέων τεχνολογιών και του Διαδικτύου», εξήγησε.
Αναφερόμενος στην Ελλάδα ο ευρωπαίος επίτροπος τόνισε πως λόγω της γεωγραφικής της τοποθεσίας, κατέχει ιδιαίτερη θέση στον παγκόσμιο χάρτη των διεθνών κυκλωμάτων διακίνησης και εμπορίας ναρκωτικών που έχουν προέλευση από χώρες της Ασίας και της Νότιας Αμερικής, γι’ αυτό και όπως είπε, η συνεργασία των ευρωπαϊκών διωκτικών αρχών, κάτω από τον συντονιστικό ρόλο της Europol, έχει καθοριστική σημασία. Επεσήμανε μάλιστα την ανάγκη να υπάρχει κοινή και συντονισμένη δράση προσθέτοντας πως εκτός όμως από την καταστολή, ειδικά στην περίπτωση των ναρκωτικών, μεγαλύτερη σημασία έχει η πρόληψη.
«Τα ναρκωτικά δεν κάνουν κοινωνικές ή ταξικές διακρίσεις. Στοχεύουν, συνήθως, σε ευάλωτα άτομα και σε νεαρές ηλικίες. απάντηση μας δεν μπορεί να είναι η κοινωνική απομόνωση και η αδιαφορία. Η στήριξη προς τα άτομα που δοκιμάζονται από τα ναρκωτικά δεν μπορεί να αποτελεί ‘πολυτέλεια’ για τα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας. Είναι άνθρωποι που έχουν ανάγκη τη συμπαράσταση, τη στήριξη και την αλληλεγγύη μας» υπογράμμισε ο κ. Αβραμόπουλος, προσθέτοντας πως αποτελεί συλλογικό καθήκον και υποχρέωσή των κοινωνιών, ιδιαίτερα προς τη νέα γενιά, να μην αφήσουν τους ανθρώπους αυτούς στο περιθώριο της ζωής.
ΝΔ: Επείγουσα αναγκαιότητα η αντιμετώπιση της μάστιγας των ναρκωτικών
Ο αναπληρωτής τομεάρχης Υγείας της Νέας Δημοκρατίας, Βουλευτής Αχαΐας, Ιάσων Φωτήλας, σε γραπτή ανακοίνωσή του, με αφορμή τη σημερινή ημέρα αναφέρει ότι «η ημέρα αυτή δεν μπορεί να είναι όμως άλλη μία μέρα μνήμης. Πρέπει να είναι αφετηρία αφύπνισης και δράσης για την καταπολέμηση των επιπτώσεων της μάστιγας».
Σχολιάζοντας τα στοιχεία για την αύξηση των θανάτων από ναρκωτικά, ο κ. Φωτήλας καταλογίζει στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ «διατήρηση θυλάκων ανομίας και παράνομου εμπορίου σε συγκεκριμένες περιοχές της Αθήνας, όπως στα Εξάρχεια και στο Μενίδι, με αποτέλεσμα τον τραγικό χαμό ενός νέου παιδιού».
Σύμφωνα με την ΝΔ, η ενδεδειγμένη πολιτική αντιμετώπισης του φαινομένου των ναρκωτικών πρέπει να βασίζεται στους άξονες α) πρόληψη, β) πλουραλισμό στα προγράμματα απεξάρτησης, γ) επανένταξη καθώς και δ) σπάσιμο του άβατου των περιοχών όπου διεξάγεται το παράνομο εμπόριο.
«Προϋπόθεση για να πετύχει το οποιοδήποτε σχέδιο είναι η συνεργασία όλων των φορέων, από το δήμο, την πολιτεία μέχρι προφανώς τις μονάδες απεξάρτησης και των οικογενειών των εξαρτημένων ατόμων. Για τη ΝΔ η αντιμετώπιση της μάστιγας των ναρκωτικών είναι μία επείγουσα αναγκαιότητα που χρειάζεται σχέδιο, βούληση και συνεργασία. Και σε αυτόν τον τομέα η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ αποδεικνύεται τραγικά ανεπαρκής», καταλήγει ο αναπλήρωτής Τομεάρχης Υγείας της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
ΠΑΣΟΚ: Ανάγκη ολιστικής προσέγγισης των ναρκωτικών
Ο Μιχάλης Κατρίνης εκπροσωπώντας το ΠΑΣΟΚ σε εκδήλωση που διοργανώθηκε στην Παλαιά Βουλή από την Εθνική Συντονίστρια, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών, τόνισε τη σημασία μιας ολιστικής προσέγγισης για τα ναρκωτικά που περιλαμβάνει την ενημέρωση και έγκαιρη πρόληψη, τη μείωση βλάβης, τη θεραπεία, την απεξάρτηση και την κοινωνική επανένταξη.
Ο κ. Κατρίνης, που έχει υπάρξει και πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ, πρότεινε την αποκλειστική χρήση των χρημάτων που κατάσχονται από εγκληματικές ενέργειες για τους σκοπούς των θεραπευτικών οργανισμών, την αύξηση των ωρών διδασκαλίας αγωγής υγείας στα σχολεία, την ενδυνάμωση των κέντρων πρόληψης «αλλά και να ανοίξουμε τη συζήτηση για τους εποπτευόμενους σταθμούς ώστε να μην αντικρύζουμε εικόνες όπως αυτές έξω από τη Νομική και άλλα σημεία της πόλης», τόνισε χαρακτηριστικά.
