Ο Μίκης και οι νέοι

Βούλιαξε από τον κόσμο προχθές το βράδυ το Καλλιμάρμαρο. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι βρέθηκαν εκεί για τη συναυλία με τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη. Ο ίδιος έκανε πράξη την υπόσχεσή του και διηύθυνε στο τέλος δύο από αυτά, προκαλώντας ρίγη ενθουσιασμού και συγκίνησης. Ηταν κάτι που, αναμφίβολα, όσοι το έζησαν, ουδέποτε θα το ξεχάσουν. Επίσης, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας ήταν εκεί, όπως και ο πρόεδρος της Βουλής – και ορθώς: έπρεπε, αν μη τι άλλο για την ιστορία, να αντιπροσωπεύεται και η «επίσημη» Ελλάδα σε μία τέτοια, εντελώς μοναδική, στιγμή, την οποία όφειλε να είχε μεταδώσει ζωντανά και η κρατική τηλεόραση, ή τουλάχιστον να την είχε μαγνητοσκοπήσει ολόκληρη.
Το να μιλήσει κανείς παραπάνω για τον Μίκη Θεοδωράκη, είναι ασφαλώς περιττό: το έργο του και η ανεπανάληπτη σχέση του με τον κόσμο, με την ελευθερία, με τη δημοκρατία, με την Ελλάδα, την ταυτότητά της και την ιστορία της, τα λένε όλα από μόνα τους, δεν έχουν ανάγκη κανέναν.
Εκείνο όμως που αξίζει να σημειωθεί και που προχθές ήταν κυρίαρχο στις δεκάδες χιλιάδες των ανθρώπων που γέμισαν ασφυκτικά το Στάδιο, ήταν η πρωτοφανής παρουσία των νέων ανθρώπων.
Πολύ μεγάλο μέρος εκείνων που γέμισαν τις κερκίδες του Καλλιμάρμαρου ήταν αγέννητοι την εποχή που γράφτηκαν τα περισσότερα, αν όχι όλα, τα τραγούδια που ακούστηκαν εκεί.
Όμως πήγαν, τα γνώριζαν, τα τραγουδούσαν, ήταν φανερό ότι κατανοούσαν τη σημασία τους, τόσο μουσικά, σε μία εποχή κυριαρχίας των «σκουπιδιών» στη μουσική, όσο και «πολιτικά»: είχαν συνείδηση του τι σημαίνουν όλα αυτά, το από που έρχονται και το που πηγαίνουν στον ελληνικό πνευματικό, πολιτικό και εθνικό ορίζοντα αυτού του τόπου.
Στο Καλλιμάρμαρο αποδείχθηκε για μία ακόμη φορά η νίκη αυτής της μουσικής πάνω στο χρόνο που όχι απλώς δεν την έχει καταβάλει, αλλά, αντιθέτως, την απλώνει καθημερινά όλο και πιο πολύ σε ολόκληρες γενιές.
Τελικά, είναι μια νίκη του ελληνισμού, είναι ένας πλούτος αδύνατο να αποτιμηθεί σε όλη του τη σημασία και την έκταση, είναι ένα όπλο και ένα σημάδι που δίνει την ελπίδα ότι αυτός ο τόπος, ότι κι αν περάσει, παραμένει πάντοτε όρθιος.
Μόνον τους τίτλους των τραγουδιών που ακούστηκαν προχθές να βάλει κανείς στη σειρά – και που αποτελούν απλώς μικρό τμήμα του έργου του Μίκη Θεοδωράκη το οποίο έχει πλέον εγγραφεί στο DNA του ελληνισμού και της μουσικής – φτάνει για να φανεί ξεκάθαρα το πόσο βαθιά ο ίδιος επανακαθόρισε την ελληνική ταυτότητα: Ελλάδα χωρίς Μίκη δεν νοείται.
Εμείς το ξέραμε.
Το σημαντικό είναι ότι πολλές χιλιάδες νέοι άνθρωποι έβαλαν προχθές την υπογραφή τους σε αυτό. Πιστοποίησαν ότι οι επόμενες γενιές έχουν πάρει τη σκυτάλη και την κρατούν γερά. Και είναι, ταυτόχρονα, το πιο ελπιδοφόρο μήνυμα που ήρθε εδώ και καιρό σε αυτόν τον τόπο…