Ένα εμβόλιο που προστατεύει τους ανθρώπους από την υπερχοληστερολαιμία και την αθηροσκλήρωση μπορεί σύντομα να είναι πραγματικότητα, μετά από επιτυχημένα πειράματα που έγιναν σε ποντίκια. Ήδη έχει ξεκινήσει και κλινική δοκιμή Φάσης Ι σε ανθρώπους, σύμφωνα με ανακοίνωση που έγινε στην επιστημονική επιθεώρηση European Heart Journal.
Πρόκειται για την πρώτη μελέτη που δείχνει ότι είναι δυνατόν να ανοσοποιηθούν γενετικά τροποποιημένα ποντίκια με ένα μόριο το οποίο ωθεί το σώμα να παράγει αντισώματα έναντι του ενζύμου PCSK9 που παίζει ρόλο στην πρόληψη της εκκαθάρισης της χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης- της αποκαλούμενης «κακής» χοληστερόλης (LDL) από το αίμα.
Τα άτομα με υψηλά επίπεδα LDL χοληστερόλης, είτε λόγω κληρονομικότητας, είτε λόγω κακής διατροφής και τρόπου ζωής, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο πρώιμης εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων. Οι παθήσεις αυτές που προκαλούνται από την αθηροσκλήρωση, αποτελούν κύρια αιτία νοσηρότητας και θανάτου, παγκοσμίως. Προς το παρόν, οι στατίνες κυριαρχούν στη θεραπεία για τη μείωση της LDL χοληστερόλης, αλλά πρέπει να λαμβάνονται σε ημερήσια βάση και αν και γενικά είναι καλά ανεκτές από τους ασθενείς, έχουν παρενέργειες. Προσφάτως εγκρίθηκαν μονοκλωνικά αντισώματα που στοχεύουν το PCSK9, τα οποία είναι μεν αποτελεσματικά, αλλά έχουν υψηλό κόστος και το αποτέλεσμα τους είναι μεσοπρόθεσμο.
Εντυπωσιακή μείωση
Η μελέτη του δρος Γκούνθερ Στάφλερ, επικεφαλής της εταιρείας AFFiRis, δείχνει όμως ότι το εμβόλιο με την προσωρινή ονομασία AT04A, όταν χορηγήθηκε υποδόρια σε ποντίκια που είχαν σιτιστεί με λιπαρή δυτικού τύπου διατροφή ώστε να έχουν υπερχοληστερολαιμία και αθηροσκλήρωση, μείωσε κατά 53% την συνολική ποσότητα της χοληστερόλης, συρρίκνωσε την αθηρωματική βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία κατά 64% και μείωσε τους βιολογικούς δείκτες της φλεγμονής στα αιμοφόρα αγγεία κατά 21-28%, συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου που δεν εμβολιάστηκε. Επίσης, τα αντισώματα παρέμειναν λειτουργικά καθ’ όλη της διάρκεια της μελέτης και οι συγκεντρώσεις τους ήταν υψηλές και στο τέλος της έρευνας.
«Το εμβόλιο AT04A ήταν σε θέση να παράγει αντισώματα που στόχευσαν στο ένζυμο PCSK9 σε όλη τη διάρκεια της μελέτης. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα επίπεδα της χοληστερόλης να μειωθούν συντελώντας σε μείωση των λιπωδών εναποθέσεων στις αρτηρίες και την αθηρωματική βλάβη», εξηγεί ο δρ Στάφλερ.
Μακροπρόθεσμη δράση
Και προσθέτει ότι, η μείωση στα συνολικά επίπεδα της χοληστερόλης ήταν σημαντική ως απόρροια της συγκέντρωσης των αντισωμάτων, αποδεικνύοντας ότι τα αντισώματα προκαλούν μείωση της χοληστερόλης και ευθύνονται τελικά για τη μείωση της αθηροσκλήρωσης. «Όσο παρέμεναν υψηλά τα επίπεδα των αντισωμάτων προς το τέλος της μελέτης, μας έκαναν να πιστεύουμε ότι συνεχίζεται η μείωση της χοληστερόλης και μετά, δηλαδή μιλάμε για μακροπρόθεσμη δράση», τονίζει.
Αν τα αποτελέσματα αυτά επαναληφθούν και στους ανθρώπους τότε αυτό πρακτικά μπορεί να σημαίνει ότι όσο μένουν τα αντισώματα στον οργανισμό, μήνες μετά τον εμβολιασμό, τόσο πιο κοντά θα είμαστε σε μια θεραπεία διαρκείας, που θα μπορεί να επαναλαμβάνεται μια φορά τον χρόνο.
Newsroom ΔΟΛ