Εκδόθηκε επίσημα η απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την παράταση των συμβάσεων οι οποίες έχουν συναφθεί για την κάλυψη των αναγκών καθαριότητας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ).
Η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε ως αντισυνταγματική την παράταση των συμβάσεων αλλά και μη σύννομες τις νομοθετικές παρεμβάσεις της κυβέρνησης με τις οποίες επιχειρείται η νομιμοποίηση τόσο των διενεργηθεισών με τη διαδικασία αυτή δαπανών καθαριότητας, μεταξύ άλλων και των υπηρεσιών των Ο.Τ.Α., όσο και εκείνων που πρόκειται να διενεργηθούν έως τις 31.12.2017.
Παράλληλα, χαρακτηρίζεται ανεπίτρεπτη η συνέχιση της απασχόλησης των εργαζομένων βάσει των άκυρων συμβάσεων και η καταβολή των αποδοχών τους στο μέλλον. Τίθεται ζήτημα παραβίασης των επιταγών του Συντάγματος (άρθρο 103 παρ. 8 εδαφ. Α) που ορίζει ότι δεν επιτρέπεται η μονιμοποίηση συμβασιούχων και η μετατροπή συμβάσεων ορισμένου χρόνου σε αορίστου.
Εχει ήδη σημάνει συναγερμός στα εργατικά σωματεία, αλλά και στο κυβερνητικό επιτελείο που μελετά τις επόμενες κινήσεις του. Ο υπουργός εσωτερικών κ. Πάνος Σκουρλέτης χαρακτηρίζει αρνητική εξέλιξη για τους εργαζόμενους με οκτάμηνες συμβάσεις ορισμένου χρόνου, την απόφαση της ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Παράλληλα τονίζει ότι «τίθεται με μεγαλύτερη επιτακτικότατα η ανάγκη αναζήτησης συνολικής λύσης για τις συμβάσεις εργασίας στο δημόσιο και τους ΟΤΑ Το ζήτημα της πληρωμής των δεδουλευμένων θα κριθεί οριστικά στο επίπεδο των τμημάτων του Ελεγκτικού Συνεδρίου».
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση (ΠΟΕ-ΟΤΑ) έσπευσε και όρισε συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της για το μεσημέρι της Κυριακής με θέμα «η αντιμετώπιση της απόφασης του ελεγκτικού Συνεδρίου».
Η απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου αναφέρει ότι απαγορεύεται, με ποινή ακυρότητας της σύμβασης, η κατάρτιση διαδοχικών συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου, όταν μεταξύ τους μεσολαβεί χρονικό διάστημα μικρότερο των τριών μηνών.
Κατ’ εξαίρεση, συμβάσεις που συνάπτονται διαδοχικά, εφόσον αυτό δικαιολογείται, από αντικειμενικούς λόγους, δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν τους είκοσι τέσσερις μήνες σε συνολικό χρόνο διάρκειας της απασχόλησης, με την επιφύλαξη διατάξεων για ειδικές κατηγορίες εργαζομένων. Σε περίπτωση δε υπέρβασης του ορίου των είκοσι τεσσάρων μηνών συνολικής διάρκειας της απασχόλησης του εργαζομένου, επέρχεται αυτοδίκαια η ακυρότητα της τελευταίας χρονικά συναπτόμενης σύμβασης αυτού.
Προϋπόθεση εφαρμογής της εξαιρετικής αυτής διαδικασίας πρόσληψης προσωπικού συνιστά το βραχυχρόνιο της διάρκειας των προς κάλυψη αναγκών, που δεν δύναται να υπερβαίνει το χρονικό διάστημα των οκτώ μηνών. Και τούτο, διότι οι ανάγκες που διατηρούνται και επαναλαμβάνονται για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των οκτώ μηνών αποβάλλουν το χαρακτήρα τους ως περιοδικών, εποχικών ή πρόσκαιρων, αποτελούν πάγιες και διαρκείς ανάγκες και, συνεπώς, δύνανται υπό το καθεστώς του άρθρου 103 του Συντάγματος να καλύπτονται μόνον με την πρόσληψη προσωπικού είτε τακτικού είτε με συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου.
Κατά συνέπεια, η με τη διάταξη του άρθρου 16 του ν. 4429/2016 παράταση των συμβάσεων αντιβαίνει στις συνταγματικές επιταγές, διότι, σύμφωνα με το Ελεγκτικό Συνέδριο:
«Α. διαλαμβάνει μεμονωμένη ρύθμιση αναγκών που διαρκούν, διαφοροποιώντας τον τρόπο κάλυψής τους από τον ενιαίο, ομοιόμορφο, συνολικό και συστηματικό τρόπο αντιμετώπισης των πάγιων και διαρκών αναγκών των φορέων του δημοσίου τομέα, τον οποίο επιβάλλει το άρθρο 103 του Συντάγματος.
Β. δεν προϋπήρχε των σχέσεων εργασίας, τις οποίες ρυθμίζει, αλλά τις καταλαμβάνει αναδρομικά,
Γ. εξαιτίας της αναδρομικότητας της ρύθμισης δεν προβλέπεται οποιαδήποτε διαδικασία διαγωνιστική ή επιλογής προσωπικού, σύμφωνα προς το προαναφερόμενο άρθρο 103, ούτε οποιοδήποτε αντικειμενικό κριτήριο επιλογής (άρθρο 103 παρ. 7 εδ. α ́ Συντ/τος), με αποτέλεσμα να ευνοούνται τα φυσικά πρόσωπα που συμβλήθηκαν με τις οικείες, αναδρομικά παρατεινόμενες, ατομικές συμβάσεις εργασίας και να αποκλείεταιοποιοδήποτε άλλο ενδιαφερόμενο πρόσωπο να διεκδικήσει την πρόσληψή του, βάσει παγίων διατάξεων της εκάστοτε ισχύουσας νομοθεσίας, μέσω τυπικής διαδικασίας για την κάλυψη αυτών των αναγκών των Ο.Τ.Α. και Δ. δεν καθορίζονται οι όροι εργασίας ούτε η χρονική διάρκεια των συμβάσεων αυτών, παρά μόνο αναφέρεται το χρονικό σημείο μέχρι το οποίο αυτοδικαίως παρατείνονται, αντίθετα προς τις επιταγές του άρθρου 103 παρ. 8 εδαφ. α ́ του Συντάγματος (..)».
Φρένο στην πληρωμή συμβασιούχων
Με τη ρύθμιση του άρθρου 25 του ν. 4456/2017 επιχειρείται η νομιμοποίηση τόσο των διενεργηθεισών με τη διαδικασία αυτή δαπανών καθαριότητας, μεταξύ άλλων και των υπηρεσιών των Ο.Τ.Α., όσο και εκείνων που πρόκειται να διενεργηθούν έως τις 31.12.2017. Προβλέπεται δε η κατά προτεραιότητα εκκαθάριση των αντίστοιχων δαπανών από τα έσοδα των ανταποδοτικών τελών καθαριότητας και, αν αυτά δεν επαρκούν, από τα κάθε είδους έσοδα των Ο.Τ.Α., γενικά και μη προοριζόμενα για την κάλυψη των δαπανών αυτών. Σύμφωνα με την Ολομέλεια του Ανώτατου Δικαστηρίου, η ρύθμιση αυτή τίθεται κατά παράβαση των προεκτεθέντων εθνικών και κοινοτικών κανόνων δικαίου. Μεταξύ άλλων, παραβιάζεται ο συνταγματικά κατοχυρωμένος στο άρθρο 98 παρ. 1 εδ. α’ του Συντάγματος προληπτικός έλεγχος, διότι με αυτήν σκοπείται η αποφυγή των συνεπειών που συνεπάγεται η άσκηση του ελέγχου αυτού, η οποία καταλήγει στη μη θεώρηση των χρηματικών ενταλμάτων, με τα οποία εντέλλονται μη νόμιμες δαπάνες.
Επίσης, η διάταξη αυτή έρχεται ευθέως σε αντίθεση προς εκείνες του άρθρου 7 του π.δ. 164/2004, καθώς, κατά το μέρος με το οποίο επιδιώκεται καταβολή των ήδη δεδουλευμένων αποδοχών των εργαζομένων, αν και οι ρυθμίσεις της συμπίπτουν κατ’ αποτέλεσμα με τα ορισθέντα στην παράγραφο 2 αυτού, εντούτοις, δεν επάγονται των λοιπών συνεπειών του ως άνω άρθρου.
Πολλώ δε μάλλον, είναι ανεπίτρεπτη η συνέχιση της απασχόλησης των εργαζομένων βάσει των άκυρων συμβάσεων, κατά παραβίαση της συνταγματικώς επιτρεπόμενης (άρθρο 103 παρ. 8 εδ.α ́) εξαιρετικής διαδικασίας προσλήψεων, και η καταβολή των αποδοχών τους για το μέλλον.
Τέλος, επισημαίνεται ότι η ρύθμιση της ανωτέρω διάταξης που αφορά στην πληρωμή των σχετικών με τις προμνησθείσες συμβάσεις δαπανών από τα κάθε είδους έσοδα των Ο.Τ.Α. α ́ βαθμού (πέραν των εσόδων από τα ανταποδοτικά τέλη καθαριότητας) οδηγεί σε τυχόν ανατροπή των ήδη καταρτισμένων προϋπολογισμών των εν λόγω Ο.Τ.Α. και ενδεχομένως τίθεται θέμα αντίθεσης της διάταξης αυτής και προς τις διατάξεις του άρθρου 102 του Συντάγματος.
Η ανακοίνωση του υπουργείου Eσωτερικών
«Η κρίση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τους εργαζόμενους στην καθαριότητα των Δήμων με οκτάμηνες συμβάσεις ορισμένου χρόνου, συνιστά μια αρνητική εξέλιξη για τη συγκεκριμένη κατηγορία εργαζομένων, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα το αδιέξοδο της κάλυψης πάγιων και διαρκών αναγκών μέσω συμβάσεων ορισμένου χρόνου.
Τίθεται έτσι, με μεγαλύτερη επιτακτικότητα, η αναζήτηση συνολικής λύσης για τις συμβάσεις εργασίας στο Δημόσιο και τους ΟΤΑ. Η κυβέρνηση ήδη εξετάζει το θέμα και σύντομα θα κληθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι, πολιτικές δυνάμεις και φορείς, να τοποθετηθούν σε ένα ζήτημα που δημιουργήθηκε εδώ και δεκαετίες απολύτως συνειδητά.
Τα ζήτημα της πληρωμής των δεδουλευμένων της συγκεκριμένης κατηγορίας εργαζομένων θα κριθεί οριστικά στο επίπεδο των τμημάτων του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με απόλυτο σεβασμό στην ανεξαρτησία της δικαστικής λειτουργίας, θεωρούμε αυτονόητο ότι το ζήτημα θα αντιμετωπιστεί σύμφωνα με τη βασική, για τον σύγχρονο νομικό πολιτισμό, αρχή – η οποία αποτυπώνεται και στην πάγια νομολογία του Ελεγκτικού Συνεδρίου – ότι εργασία ήδη παρασχεθείσα πρέπει να πληρώνεται. Σε κάθε περίπτωση η κυβέρνηση διατηρεί τη δυνατότητα ανάληψης κάθε, τυχόν απαραίτητης, πρωτοβουλίας για να διασφαλιστεί η καταβολή των δεδουλευμένων.
Αναφορικά με την ανακοίνωση της ΚΕΔΕ: Η σπουδή της να συνδέσει τη συγκεκριμένη κρίση του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την ακύρωση της όποιας οριστικής και συνολικής λύσης στο ζήτημα των συμβάσεων ορισμένου χρόνου στο Δημόσιο και στους ΟΤΑ, ελπίζουμε να μην αποτυπώνει την πραγματική στάση της απέναντι στους εργαζόμενους.
Ως προς το ζήτημα της αποκομιδής των απορριμμάτων, η ΚΕΔΕ γνωρίζει ή θα έπρεπε να γνωρίζει ότι το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο παρέχει τη δυνατότητα αντιμετώπισης αντίστοιχων καταστάσεων έκτακτου χαρακτήρα. Εάν δεν το γνωρίζει, τότε το υπουργείο είναι σε θέση να παράσχει οποιαδήποτε συνδρομή. Εκτός εάν η εμπάθεια που αποπνέει η ανακοίνωση του κ. Πατούλη υποδηλώνει ότι έχει στο μυαλό του άλλες λύσεις».
Η ΚΕΔΕ κατηγορεί τον Σκουρλέτη ότι έσπειρε ανέμους και θερίζει θύελλες
Η Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) εξέδωσε άμεσα καυστική ανακοίνωση υπό τον τίτλο «έσπειρε ανέμους και θα θερίσει θύελλες ο κ. Σκουρλέτης». Κατηγορεί τον υπουργό Εσωτερικών για τις πολιτικές του επιλογές και τη στάση του αναφορικά με το θέμα των συμβασιούχων. Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ κ. Γιώργος Πατούλης ζητά την απομάκρυνση του κ. Σκουρλέτη από τη θέση του υπουργού, σημειώνοντας ότι «είναι αδιαμφισβήτητο ότι η παραμονή του στη θέση που κατέχει, βλάπτει σοβαρά την Αυτοδιοίκηση , τους εργαζόμενους της, τους πολίτες.
Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΕΔΕ θα συνεδριάσει την προσεχή Τετάρτη 21 Ιουνίου για να καθορίσει τη στάση της, μετά την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Η ΚΕΔΕ θέτει ως στόχο τη διασφάλιση μόνιμης και σταθερής δουλειάς στους εργαζόμενους στην Αυτοδιοίκηση, την ομαλή λειτουργία των Δήμων και την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στους πολίτες.
Σκουρλέτης: Νέα κριτήρια κατανομής της κρατικής επιχορήγησης στους ΟΤΑ
Την αλλαγή του τρόπου κατανομής της κρατικής επιχορήγησης στους ΟΤΑ προκειμένου να περιοριστούν οι ανισότητες στη στήριξη των μικρών και μειονεκτούντων δήμων προανήγγειλε ο υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης στον χαιρετισμό που απηύθυνε από το βήμα του «9ου Forum της Αυτοδιοίκησης», που διοργανώνεται από την Ένωση Δημάρχων Αττικής και την Περιφερειακή Ένωση Δήμων Αττικής (ΠΕΔΑ).
Όπως είπε ο Π. Σκουρλέτης, εξετάζονται νέα κριτήρια κατανομής και τρόποι είσπραξης των ιδίων εσόδων, παράλληλα, μελετάται η θέσπιση ενός δημοκρατικού και αποτελεσματικού συστήματος οικονομικής διαχείρισης και δημοσιονομικής εποπτείας των ΟΤΑ, που σύμφωνα με τον ίδιο, θα εξασφαλίζει και τη βιωσιμότητα και τις αρχές της αυτοτέλειας. «Τον ίδιο στόχο εξάλλου, υπηρετεί η «μοντελοποίηση» των ΟΤΑ, η επεξεργασία μιας διακριτής αντιμετώπισης δήμων ειδικών κατηγοριών, όπως οι νησιωτικοί και οι ορεινοί, οι οποίοι στο σημερινό καθεστώς υφίστανται τις συνέπειες μιας ισοπεδωτικής προσέγγισης», πρόσθεσε ο υπουργός.
Εκτενή αναφορά έκανε στην επικείμενη αλλαγή του θεσμικού πλαισίου της τοπικής αυτοδιοίκησης (Καλλικράτης), η οποία εστιάζεται σε τέσσερις βασικούς άξονες: α) τα οικονομικά της Αυτοδιοίκησης, β) τον αναπτυξιακό ρόλο της, γ) τη διακυβέρνηση και τη σχέση με τους πολίτες και δ) τον αναπροσδιορισμό κατανομής των αρμοδιοτήτων.
Για τη χρηματοδότηση των ΟΤΑ υπενθύμισε ότι στο μεσοπρόθεσμο προβλέπεται η αύξηση των ΚΑΠ για το 2018 κατά περίπου 300 εκατ. ευρώ, ενώ παράλληλα διατίθενται 2,27 δισ. ευρώ μέσω διαφόρων προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, άλλα 326 εκατ. ευρώ μέσω του προγράμματος εξόφλησης ληξιπρόθεσμων οφειλών τους και 65 εκατ. ευρώ προβλέπονται για την εξόφληση των υποχρεώσεων από δικαστικές αποφάσεις και διαταγές πληρωμής.