Βερολίνο
Ένα και να καίει. Η ελάφρυνση του χρέους είναι το τελευταίο ανοικτό, αλλά και το πιο καυτό πρόβλημα για την Ελλάδα στο Eurogroup της Πέμπτης. Για τη λύση του ερίζουν από τη μια η Αθήνα, που τάσσεται υπέρ του «αυτοματισμού» της ελάφρυνσης, θέλει δηλαδή ρητή δήλωση του Eurogroup, ότι το χρέος θα ελαφρυνθεί αυτόματα από τα μέσα του 2018, και από την άλλη το Βερολίνο, που επιμένει ότι τέτοια ελάφρυνση θα δοθεί μόνο εφόσον αυτή κριθεί αναγκαία («if needed») μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος βοήθειας.
«Για μας δεν υπάρχει αυτοματισμός» τόνισε στην κυβερνητική συνέντευξη τύπου της Τετάρτης ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου οικονομικών Γιουργκ Βαϊσμπέργκερ. Η απόφαση θα ληφθεί στα μέσα του 2018 στη βάση των αποτελεσμάτων των τρεχουσών δομικών μεταρρυθμίσεων – αν αυτές αποδώσουν ικανοποιητικά, δεν θα υπάρξει ελάφρυνση, εάν όχι, «βλέπουμε».
«Όλα τα άλλα προβλήματα έχουν ενδιάμεσα λυθεί» λέει άλλη πηγή του γερμανικού υπουργείου οικονομικών. Με σπουδαιότερο εκείνο της συμμετοχής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο πρόγραμμα. Η λύση του, διατυπωμένη από την Κριστίν Λαγκάρντ, λέει εν ολίγοις: Ναι στη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, καταρχάς όμως μόνο σε τεχνικό επίπεδο. Το ΔΝΤ θα βάλει το χέρι στην τσέπη μόνο όταν οι ευρωπαίοι εταίροι συμφωνήσουν μαζί του σε ουσιαστική ελάφρυνση του χρέους – κάτι που δεν αναμένεται πριν τις γερμανικές εκλογές και τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης συνασπισμού στο Βερολίνο.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, η πολύκροτη πρόταση του γάλου υπουργού οικονομικών Μπρούνο λε Μαιρ, για την σύνδεση της εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους με μια ρήτρα ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας δεν «χαλάει» τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. «Αυτή είναι μια από τις πολλές δυνατότητες που θα συζητηθούν στο Eurogroup» λέει. Το Βερολίνο δεν είναι ενθουσιασμένη με αυτήν, επειδή φοβάται ότι αν ισχύσει, η Αθήνα θα μπορούσε να φρενάρει ξεπίτηδες την ανάπτυξη για να κρατά χαμηλές τις εκροές κεφαλαίων για την εξυπηρέτηση, από την άλλη όμως δεν σχεδιάζει να βάλει βέτο σε αυτήν, εφόσον υπάρξουν πειστικές εγγυήσεις, ότι δεν θα γίνει κατάχρησή της.
Εκείνο που κάνει πάντως τον κ.Σόιμπλε υπερευτυχή είναι η συμφωνία με το ΔΝΤ.
Αυτό θα επιτρέψει, κατά την άποψή του, συμφωνία για την ελάφρυνση που θα οδηγήσει κατόπιν στο κλείσιμο της αξιολόγησης, καθώς και στη συναφή εκταμίευση των πληρωτέων 7, 4 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ίσως και 10 δισ., όπως έγραψε η γερμανική εφημερίδα «Die Welt»; «Το ύψος του ποσού δεν είναι πρόβλημα» λέει η πηγή. «Το βασικό ήταν η συμφωνία με το ΔΝΤ, όλα τα άλλα μπορούν κατόπιν εύκολα να ρυθμιστούν».
Σίγουρο είναι, ότι και το αυριανό Eurogroup θα φέρει, όπως πάντα, τη σφραγίδα του γερμανού υπουργού οικονομικών. Οι προειδοποιήσει του κ.Τσίπρα, ότι θα φέρει το θέμα της ελάφρυνσης στη σύνοδο κορυφής της 22ης Ιουνίου, αν αυτή γίνει στο Eurogroup με «γερμανικούς», δηλαδή για την Αθήνα ταπεινωτικούς όρους, φαίνεται μάλλον να τον διασκεδάζει. Χαρακτηριστικό γι αυτό είναι η δήλωση του την Τρίτη σε εκδήλωση του πρακτορείου ειδήσεων Bloomberg, ότι κάθε φορά που ο έλληνας πρωθυπουργός παίρνει στο τηλέφωνο την Άνγκελα Μέρκελ για να την παρακινήσει να δώσει πολιτική λύση στο θέμα της ελάφρυνσης, η στερεότυπη απάντησή της είναι: «Αγαπητέ Αλέξη, το θέμα το χειρίζονται ήδη ο Βόλφγκανγκ και ο Ευκλείδης (σ.σ.: Τσκακαλώτος)». Την θέση αυτή διατράνωσε την Τετάρτη, εκ μέρους της κακγελάριου, η κυβερνητική εκπρόσωπος Ουλρίκε Ντέμερ λέγοντας, ότι το μοναδικό αρμόδιο όργανο για την ελάφρυνση είναι το Eurogroup.
Κατά τα άλλα, το κύμα φρίκης που προκάλεσε στην Ελλάδα η δήλωση του κ.Σόιμπλε για την δήθεν κακή σχέση μεταξύ του κ.Τίπρα και του Ευκλείδη Τσακαλώτου, έφτασε τώρα και στο Βερολίνο. «Ο κ.Σόιμπλε αρέσκεται σε αστεϊσμούς, μόνο που δεν ξέρει κανείς ποτέ, πότε αστειεύεται και πότε όχι. Ήταν η δήλωσή του, ότι ο κ.Τσίπρας δεν εμπιστεύεται και πολύ τον κ.Τσακαλώτο, αστείο ή όχι;» ρωτήθηκε στο κυβερνητικό μπρίφινγκ, ο κ.Βάϊσμπέργκερ. Η απάντησή του ήταν, ότι ο γερμανός υπουργός οικονομικών έπλεξε απλώς το εγκώμιο του έλληνα ομολόγου του – για την «επίπληξη» που έκανε στον κ.Τσίπρα ούτε κουβέντα.
Όμως το βράδυ της Τετάρτης, η είδηση είχε ανέβει στην πρώτη θέση στην ιντερνετική έκδοση του περιοδικού «Der Spiegel». «Πως ο Σόιμπλε ανεβάζει (για μια άλλη φορά) κατακόρυφα τον σφυγμό των Ελλήνων» ήταν ο τίτλος της. Ακολουθούσε μια φωτοτυπία από το πρωτοσέλιδο των «Νέων», που αναφέρεται στην «αποκάλυψη» του γερμανού υπουργού, ότι γίνεται αγώνας εξουσίας στην ελληνική κυβέρνηση, καθώς και ο τίτλος της «Είδησης»: «Η προβοκάτσια του Σόιμπλε».
«Πρόκειται για τον συνηθισμένο πόλεμο νεύρων, πριν το κλείσιμο κάθε αξιολόγησης» σχολιάζει η πηγή. «Δεν θα πρέπει να του δίνει κανείς υπερβολική σημασία».
Πολύ περισσότερη σημασία, προσθέτει, έχει η αισιοδοξία με την οποία προσβλέπει ο κ.Σόιμπλε στο αυριανό Eurogroup. Και μόνο αυτή έχει οδηγήσει όχι μόνο στην πτώση-ρεκόρ των επιτοκίων για τα ελληνικά ομόλογα, αλλά και σε εκείνη του λεγόμενου «δείκτη του grexit», δηλαδή της πιθανότητας εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, που έπεσε ξαφνικά στο 8,2% – την χαμηλότερη τιμή από το 2014.