Η παραδοσιακή εικόνα της απασχόλησης στο χώρο του Δημοσίου έχει αλλοιωθεί προ πολλού. Υποχωρεί συνεχώς το εργασιακό καθεστώς του μόνιμου δημοσίου υπαλλήλου και λειτουργού υπέρ των σχέσεων εργασίας αορίστου χρόνου που αντιπροσωπεύουν το28,5%των«τακτικών»προσλήψεων για το2016.Παράλληλα, αυξάνεται συνεχώς η παρουσία του έκτακτου προσωπικού που σήμερα συνθέτει το13,2% της συνολικής απασχόλησης στο Δημόσιο.
Οι εξελίξεις αυτές ως προς το εργασιακό καθεστώς με επακόλουθο πολλαπλές ταχύτητες εργασιακών δικαιωμάτων διαμορφώνουν τη νέα εικόνα της απασχόλησης στο χώρο του Δημοσίου που συγκλίνει σταθερά με τα αντίστοιχα ισχύοντα στον ιδιωτικό τομέα.
Η διαπίστωση αυτή περιλαμβάνεται ως μείζονος σημασίας στην μελέτη της ΑΔΕΔΥ «Απασχόληση, αμοιβές και θεσμικές παρεμβάσεις στο Δημόσιο Τομέα στο πλαίσιο περιοριστικών πολιτικών». Την ομάδα εργασίας που την εκπόνησε το 2017 την απαρτίζουν οι κ. κ. Γιάννης Κουζής (Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Συντονιστής), Γιώργος Γιούλος (Μ Phil Οικονομίας), Ηλίας Ιωακείμογλου (Ο ικονομικός Αναλυτής ΜΒΑ), Σπύρος Τσουκαλάς (Δρ. Ψηφιακών Συστημάτων) και η κυρία Φωτεινή Σανιδά (Msc Κοινωνικής Πολιτικής).
Το ενδιαφέρον είναι ότι οι επιστήμονες εξηγούν και τι κρύβεται πίσω από φαινομενικά αντιφατικά στατιστικά στοιχεία, τα οποία όμως εξηγούνται ακριβώς από τις πολιτικές λιτότητας που εφαρμόζονται συστηματικά εδώ και χρόνια.
Για παράδειγμα, στο πλαίσιο των περιοριστικών μέτρων, το τακτικό προσωπικό του Δημοσίου έχει μειωθεί κατά 128.930εργαζόμενους κατά την περίοδο της κρίσης και των πολιτικών των μνημονίων (2009-16), ενώ το ποσοστό αναπλήρωσής του στη βάση της σχέσης αποχωρήσεων – προσλήψεων είναι μόλις 15,6%.
Ομως, σύμφωνα με την EUROSTAT και την ΕΛΣΤΑΤ, σε σχέση με το συνολικό αριθμό των εργαζομένωνστην Ελλάδα, το ποσοστό των απασχολούμενων στο δημόσιο παρουσιάζεται σήμερα ελαφρώς, κατά 0,58%, αυξημένο από το2009 (8,40%) και υψηλότερο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο.
Τι συμβαίνει και η δραματική μείωση των δημοσίων υπαλλήλων από το 2009 δεν αποτυπώνεται στη συνολική εικόνα της αγοράς εργασίας στη χώρα μας; Μα, δεν πρέπει να ξεχνάμε τη γενικευμένη υποχώρηση της απασχόλησης από το κλείσιμο περίπου 270.000 επιχειρήσεων και των αθρόων απολύσεων του ιδιωτικού τομέα καθώς και την ένταξη μεγάλου μέρους των αυτοαπασχολούμενων στην κατηγορία των ανέργων.
Κατά συνέπεια, τονίζουν οι ερευνητές του Κοινωνικού Πολύκεντρου της ΑΔΕΔΥ, η σημαντική σε μέγεθος υποχώρηση της απασχόλησης στο Δημόσιο δεν αποτυπώθηκε και με τη μείωσή της στο σύνολο της απασχόλησης λόγω της δραματικής συρρίκνωσης της τελευταίας κατά 7,5εκατοστιαίες μονάδες και κατά 1.126.403 εργαζόμενους μέχρι το3ο τρίμηνο του2016.
Σε σχέση με τον ευρύτερο ευρωπαϊκό χώρο,η απασχόληση στο Δημόσιο στην Ελλάδα αντιστοιχεί στο8,98%της συνολικής απασχόλησηςστην αγορά εργασίας, με στοιχεία του τρίτου τριμήνου του 2016 – αντιστοίχως στην ΕΕ 28 και στην ευρωζώνη τα ποσοστά είναι 6,97% και 7,27%.Πάντως, το ποσοστό αυτό είναι αισθητά χαμηλότερο από χώρες όπως η Γαλλία, το Λουξεμβούργο και η Ουγγαρία που υπερβαίνουν το10%.
Πέραν τούτων, οι επιστήμονες παρατηρούν ότι πλέον η ποικιλία των εργασιακών σχέσεων και η παρουσία πολλαπλών εργασιακών καθεστώτων στο δημόσιο διαμορφώνει πλαίσιο εργασίας που συγκλίνει με όσα ισχύουν τον ιδιωτικό τομέα. Μάλιστα, σημειώνουν ότι το καθεστώς της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων αλλοιώνεται και από τις νομοθετικές παρεμβάσεις των δύο πρώτων μνημονίων για την κατάργηση οργανικών θέσεων,την προσυνταξιοδοτική διαθεσιμότητα, τη διαθεσιμότητα – κινητικότητα και τη διεύρυνση του καθεστώτος της αυτοδίκαιης αργίας. Παράλληλα, κρίνουν ότι σε αυτή την κατεύθυνση συντείνουν και οι πρακτικές των προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας στο Δημόσιο με τους «ωφελούμενους»με προσωρινές συμβάσεις5μηνης και8μηνης διάρκειας..
