Συχνά βαριόμαστε να μαγειρεύουμε, δεν μάθαμε ποτέ ή δεν έχουμε χρόνο. Πολλές φορές, όλα μαζί τα παραπάνω. Το μικρό αυτό άρθρο δεν θα σταθεί στα προφανή οφέλη του σπιτικού φαγητού που έχουν να κάνουν με τη σωματική υγεία, αλλά θα εστιάσει σε όσα αθέατα καλά προσφέρει στην ψυχολογία μας η μαγειρική, τα οποία γίνονται φανερά μέσα σε λίγες μόνο μέρες. Διότι – σκέφτομαι – πως όλη αυτή η έξαρση των μαγειρικών εκπομπών, των εντύπων και των σχετικών sites, εν καιρώ οικονομικής ύφεσης, δεν έχει να κάνει μόνο με την ανάγκη μας για πιο οικονομικό φαγητό, με συνέπεια να στρεφόμαστε στην κουζίνα μας. Έχει να κάνει – ή τουλάχιστον έτσι φαίνεται – και με την ανάγκη μας για χαλάρωση, ηρεμία και ενδοσκόπηση σε μια περίοδο που τα δυσοίωνα νέα για την τσέπη μας γίνονται όλο και πιο πιεστικά για την ψυχή μας.
Σε αυτό το σημείο έρχονται να μας επιβεβαιώσουν πρόσφατες επιστημονικές έρευνες που ισχυρίζονται πως η μαγειρική βοηθάει τις γνωστικές μας λειτουργίες, κάνει καλό στην ψυχική και συναισθηματική μας υγεία και συμβάλλει στο να αποσυμπιεστούμε από μια δύσκολη μέρα γεμάτη πίεση και στρες. Και αυτό σχετίζεται με το ότι η μαγειρική είναι μια χειρωνακτική εργασία την οποία μπορεί ακόμη να κάνει – αλλά και χρειάζεται– ο άνθρωπος των σύγχρονων κοινωνιών και οι χειρωνακτικές δραστηριότητες συμβάλλουν, ως γνωστόν, στην εκτόνωση του στρες. Σύμφωνα μάλιστα με τον αμερικανό φιλόσοφο Μάθιου Κρόφορντ, το να δουλεύει κανείς με τα χέρια του είναι το μυστικό για την ευτυχία ή τουλάχιστον για την ηρεμία. Οι λόγοι, όπως υποστηρίζει, είναι απλοί: η χειρωνακτική εργασία δίνει στον άνθρωπο μια αίσθηση αυτονομίας και τα κριτήρια επιτυχίας ή αποτυχίας είναι απολύτως εμφανή. Και ακόμη, όσοι συνηθίζουν να εργάζονται στα γραφεία κυριεύονται από μια αίσθηση ματαιότητας ότι δεν κάνουν κάτι πραγματικά χρήσιμο.
Επιστρέφοντας τώρα στην κουζίνα μας, θα ανακαλύψουμε το πρώτο όφελος αμέσως. Η μαγειρική χρειάζεται συγκέντρωση στο εδώ και τώρα. Και η συγκέντρωση αποσυμπιέζει, όπως άλλωστε διδάσκει και ο διαλογισμός. «Η συγκέντρωση στο παρόν, στη δραστηριότητα που κάνουμε τη δεδομένη χρονική στιγμή, χωρίς παρεμβολές από καταστροφολογικά σενάρια και στρεσογόνες αποφάσεις για το μέλλον, είναι το μυστικό για την ηρεμία μας» σχολιάζει ο ψυχολόγος Πάτροκλος Παπαδάκης, ο οποίος μας συμβουλεύει να απολαύσουμε τη διαδικασία πειραματιζόμενοι με τα αρώματα και τις γεύσεις. Επιπλέον, όσο καλοί μάγειρες κι αν είμαστε, μπορούμε πάντα να γίνουμε καλύτεροι, να δοκιμάσουμε νέες συνταγές και να δούμε άμεσα τον θαυμασμό στα αγαπημένα μας πρόσωπα. «Η αίσθηση της αυτοβελτίωσης και της επίτευξης κάποιου στόχου βοηθάει στο να ανακτήσουμε την αυτοπεποίθησή μας και να ανακάμψουμε από μια δύσκολη μέρα» εξηγεί ο κ. Παπαδάκης. Μήπως λοιπόν οι παλιές νοικοκυρές είχαν βρει έναν έξυπνο τρόπο ψυχοθεραπείας; Έναν τρόπο για να μην σκέφτονται συνεχώς τα τυχόν σοβαρά προβλήματα, έναν τρόπο για να αναπτύξουν τη δημιουργικότητά τους, να βελτιώσουν τις ικανότητές τους και να ξεκουράσουν το μυαλό τους; Μήπως έτσι δικαιολογείται η συνεχής ανάγκη τους για επιβεβαίωση ότι το φαγητό τους ήταν νόστιμο;
Προτού αποφασίσουμε να φορέσουμε ποδιά και να πιάσουμε την ξύλινη κουτάλα, ας ακούσουμε επιγραμματικά και τις συμβουλές του ειδικού, προκειμένου η «συνταγή» να πετύχει: «Μαγειρέψτε απλά, ειδικά όταν είστε κουρασμένοι. Έχετε κάποια εναλλακτική, επειδή ενδεχομένως δεν θα πετυχαίνει πάντα το φαγητό (μία σαλάτα ή αβγά για ομελέτα). Μαγειρέψτε συνειδητοποιημένα, ξέροντας δηλαδή για ποιον λόγο μαγειρεύετε. Με αυτόν τον τρόπο, όταν κουράζεστε και θα είστε κοντά στο να τα παρατήσετε, θα θυμάστε ότι μαγειρεύετε επειδή π.χ. εξοικονομείτε χρήματα ή γίνεστε δημιουργικοί ή κάνετε δίαιτα. Και, τέλος, μετατρέψτε τη διαδικασία σε κάτι ευχάριστο, βάζοντας για παράδειγμα μουσική ή εμπλέκοντας τον σύντροφο ή τα παιδιά σας… τρόπους θα βρείτε πολλούς» λέει ο κ. Παπαδάκης. Εμείς σας ευχόμαστε καλή επιτυχία!