Με την υπογραφή της ανακήρυξης του Προσωρινού Αναδόχου για τη σύμβαση παραχώρησης του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι Ηρακλείου, μπαίνουν οι βάσεις για ένα έργο το οποίο πάνω από μια δεκαετία είχε μείνει στο επίπεδο των εξαγγελιών. Μετά από τις παροιμιώδεις 11 παρατάσεις του διαγωνισμού, η κοινοπραξία του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με την ινδική GMR, που κατέθεσε τη μοναδική δεσμευτική προσφορά στις 27 Οκτωβρίου 2016, πέρασε επιτυχώς τη φάση ελέγχου της προσφοράς, ενώ μέσα στο επόμενο δίμηνο αναμένεται να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες που θα οδηγήσουν στην ανακήρυξη Οριστικού Αναδόχου.
Για το έργο που ανοίγει την αυλαία των έργων Τρίτης Γενιάς, κάνει λόγο η ανακοίνωση που εξέδωσε το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, χαρακτηρίζοντας την εξέλιξη «ψήφο εμπιστοσύνης στην Εθνική Οικονομία και τη χώρα». Πρόκειται εξάλλου για μια επένδυση, μοναδική και για τα χρονικά του νησιού, άνω του 1 δις ευρώ. Η αιτούμενη χρηματοδοτική συμβολή εκ μέρους του Δημοσίου ανέρχεται σε 180 εκατ. ευρώ, εκ των 220 εκατ. που ήταν το ανώτατο όριο.
Το καθαρό κατασκευαστικό κόστος προϋπολογίσθηκε σε 480 εκατ. ευρώ, ενώ σε 520 εκατ. περίπου εκτιμάται το σύνολο των δαπανών της κατασκευαστικής περιόδου (συμπεριλαμβανομένων των δαπανών ασφαλίσεων, της αμοιβής του Ανεξάρτητου Μηχανικού, της δαπάνης για την μεταφορά του παλαιού αεροδρομίου, τις προλειτουργικές δοκιμές κλπ). Το έργο θα υλοποιηθεί ως Σύμπραξη Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), με τη μέθοδο της παραχώρησης, υιοθετώντας, ως ένα βαθμό, το μοντέλο που εφαρμόστηκε στο Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών.
Η οικονομική πρόταση των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – GMR προβλέπει μηδενικό δανεισμό για τον παραχωρησιούχο, γεγονός που σημαίνει ότι δεν θα προκύψει επιβάρυνση για το δημόσιο χρέος. Επίσης, το Δημόσιο θα εισπράττει μερίσματα από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του αεροδρομίου, ενώ στην περίπτωση δανεισμού, προτεραιότητα θα είχε η πληρωμή των δανείων και στη συνέχεια θα εισπράττονταν τα μερίσματα.
Η διάρκεια της σύμβασης έχει ορισθεί σε 37 χρόνια, εκ των οποίων τα πέντε εκτιμάται ότι θα είναι η κατασκευαστική περίοδος. Σύμφωνα και με την προσφορά του Προσωρινού Αναδόχου, η συμμετοχή του Δημοσίου στην εταιρεία κατασκευής και λειτουργίας του νέου αερολιμένα θα ανέλθει σε 46%. Σημειώνεται ότι όπως προβλέφθηκε στην τελευταία αλλαγή των τευχών δημοπράτησης, δεν μπορεί να πέσει κάτω από 35% σε όλη τη διάρκεια της περιόδου παραχώρησης.
Επίσης, ορίζεται ποσοστό 2% επί των ακαθάριστων εσόδων του αερολιμένα που προκύπτουν από την εκμετάλλευση του έργου παραχώρησης, υπέρ των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης της περιοχής, αλλά και άλλων κοινωφελών δράσεων. Τα ποσά θα αποδίδονται κατόπιν σχετικής απόφασης του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών. Επίσης, τα τέλη χρήσης θα ξεκινούν από περίπου 20 ευρώ και μεσοσταθμικά θα περιορίζονται στα 17 ευρώ.
Μετά από δύο μήνες η οριστικοποίηση του αναδόχου
Προκειμένου για την ανακήρυξη του προσωρινού σε οριστικό ανάδοχο του έργου, εντός των επομένων δύο μηνών θα πρέπει να ολοκληρωθούν ορισμένες προϋποθέσεις. Πρώτον, η διαδικασία επιλογής του Ανεξάρτητου Μηχανικού από Επιτροπή με επικεφαλής στέλεχος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στην οποία θα μετέχουν ισότιμα το Δημόσιο και ο Προσωρινός Ανάδοχος.
Επίσης, να υποβληθεί εκ μέρους του Προσωρινού Αναδόχου ο φάκελος Τροποποίησης της Εγκεκριμένης Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων, σύμφωνα με την υποβληθείσα εκ μέρους του Τεχνική Προσφορά. Θα πρέπει ακόμη για την υπογραφή της Σύμβασης Παραχώρησης να υποβληθούν η εγγυητική επιστολή δεσμευτικής επένδυσης, η επαλήθευση Χρηματοοινομικού Μοντέλου από ανεξάρτητο ελεγκτικό φορέα, οι συμβάσεις ασφαλίσεων, η σύμβαση Μελέτης – Κατασκευής, η σύμβαση δευτερογενούς δανείου. Θα πρέπει ακόμα να συσταθεί η εταιρεία για την κατασκευή και λειτουργία του αερολιμένα.
Θα ακολουθήσει η ανακήρυξη του Οριστικού Αναδόχου και η αποστολή του Σχεδίου της Σύμβασης Παραχώρησης για προσυμβατικό έλεγχο στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Εφόσον αυτή ολοκληρωθεί επιτυχώς, θα υπογραφεί η Σύμβαση Παραχώρησης μεταξύ Δημοσίου, της εταιρείας και αρχικών μετόχων. Μετά την κύρωση από τη Βουλή με νόμο, θα ξεκινήσει η υλοποίηση του έργου.
Κατά την κατασκευαστική περίοδο, εκτιμάται πως θα δημιουργηθούν 1.000 άμεσες θέσεις, ενώ οι μόνιμες θέσεις εργασίας κατά την περίοδο λειτουργίας θα είναι 500. Δεν συνυπολογίζονται σε αυτές οι έμμεσες θέσεις εργασίας όταν αναπτυχθούν οι νέες εμπορικές υποδομές και οι χρήσεις. Στη Ζώνη Εμπορικών Χρήσεων θα δημιουργηθεί σε έκταση δέκα στρεμμάτων συνεδριακός – εκθεσιακός χώρος ο οποίος θα χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τη διεθνή προβολή τοπικών προϊόντων.
«Σήμερα γίνεται πραγματικότητα ένα έργο που δοκιμάστηκε από τις πολυετείς εμπλοκές και καθυστερήσεις εξαιτίας των ατελέσφορων σχεδιασμών και της αναποτελεσματικότητας των πολιτικών δυνάμεων που χειρίστηκαν την τύχη του στο παρελθόν. Η χώρα γυρίζει σελίδα και μαζί και τα έργα υποδομών που πλέον σχεδιάζονται και υλοποιούνται σε άλλη λογική» δήλωσε σχετικά ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, κ. Χρήστος Σπίρτζης ανακοινώνοντας την ολοκλήρωση της διεθνούς διαγωνιστικής διαδικασίας για το έργο «Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση, Λειτουργία Συντήρηση και Εκμετάλλευση του Νέου Διεθνούς Αερολιμένα Κρήτης καθώς και Μελέτη, Κατασκευή και Χρηματοδότηση των οδικών συνδέσεων αυτού».
Τα παραπάνω σε συνδυασμό με το γεγονός, ότι για πρώτη φορά ήδη έχει ξεκινήσει η διαδικασία εκτέλεσης των απαλλοτριώσεων τόσο για τον αερολιμένα όσο και για τις οδικές συνδέσεις, αλλά ταυτόχρονα έχει εξασφαλιστεί η εξεύρεση χρηματοδότησης των αρχαιολογικών ερευνών πριν την έναρξη της περιόδου Παραχώρησης, καθιστά πλήρως επιτεύξιμο τον στόχο υλοποίησης του Έργου εντός του αρχικού χρονοδιαγράμματος χωρίς καθυστερήσεις.
Τέλος, κατά την ανακοίνωση του ΥΠΟΜΕ, σε συνεργασία με τον δήμαρχο Μίνωα Πεδιάδας κ. Ζαχαρία Καλογεράκη, η κυβέρνηση θα χρηματοδοτηθεί την εκπόνηση μελέτης για τον χωροταξικό σχεδιασμό της ευρύτερης περιοχής του αεροδρομίου, προκειμένου να υπάρχει ένας σχεδιασμός σε συντεταγμένη βάση.
