Κάθεται στο γραφείο του και πίνει τον πρωινό καφέ του, ο επίδοξος υπερθεματιστής. Ο δείκτης του μεγάλου ρολογιού στον απέναντι τοίχο πλησιάζει δώδεκα. Τα μάτια του μένουν κολλημένα σε αυτόν. Αλλά το μυαλό του παίρνει όλο και πιο γρήγορες στροφές. Κι αυτές τριγυρίζουν γύρω από το νέο mega-deal, το σπουδαιότερο μέχρι τώρα της ζωής του, αυτό που θα ανεβάσει κατακόρυφα την αίγλη του και θα κάνει όλους να μιλάνε γι αυτόν – την αγορά του δημοσιογραφικού κολοσσού ΔΟΛ.
Αύριο Τετάρτη, τέτοια περίπου ώρα, οι δικηγόροι του θα καταθέσουν την προσφορά του στον ειδικό εκκαθαριστή. Το ύψος της θα αφήσει άναυδο το πανελλήνιο. Οι ανταγωνιστές του θα τρέχουν να κρυφθούν από ντροπή μόλις γίνει γνωστή.
Όλα τα έχει ήδη στο μυαλό του, όλα τα ξέρει, ο υποψήφιος υπερθεματιστής: Το τίμημα για τις τράπεζες, το μέγεθος των επενδύσεων για το ξαναστήσιμο του «μαγαζιού», την πολιτική γραμμή που θα επιβάλει σε αυτό, τα δυνατά οφέλη, το προσωπικό που θα προσλάβει.
Εκείνο που ίσως δεν ξέρει, αλλά πρέπει απαρεγκλίτως να μάθει, είναι τα δικαιώματα του προσωπικού – είτε αυτό στρατολογηθεί από τον πρώην ΔΟΛ, είτε όχι.
Δικαιώματα δυο ειδών: Τα πρώτα είναι τα καθορισμένα από τη νομοθεσία, που είναι μεν κουτσουρεμένη από την τρόικα, προσφέρει όμως ακόμη στοιχειώδη προστασία στους εργαζόμενους.
Τα δεύτερα είναι όσα έχουν καταργηθεί από την τρόικα, χωρίς να είναι λιγότερο υπαρκτά. Παράδειγμα, οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας, που σε άλλες χώρες, όπως στη Γερμανία, ανήκουν στις θεμελιώδεις ελευθερίες, αποτελούν δηλαδή θεμελιακό, απαράγραπτο δικαίωμα. Ή, η ελευθερία έκφρασης των δημοσιογράφων, που συνομολογείται (ελλείψει νομοθετικής κάλυψης) καταστατικά με γραπτή συμφωνία του εργοδότη με τους εκπροσώπους των δημοσιογράφων. Παρά την κατάργηση, ή την αδρανοποίησή τους, τα δικαιώματα αυτά παραμένουν πρακτικά ενεργά, διεκδικήσιμα.
Τα δικαιώματα δεν είναι παίξε-γέλασε. Είναι η πεμπτουσία της δημοσιογραφίας και όχι μόνο. Η νεωτερική εποχή, αρχής γενομένης με την αστική επανάσταση του 1789 στη Γαλλία, είναι η εποχή των δικαιωμάτων. Ο μοντέρνος άνθρωπος είναι ο άνθρωπος με θεμελιώδη δικαιώματα, τα τελευταία είναι εγγεγραμμένα στην κοινωνική φύση του – μόνο χάρη σε αυτά είναι «άνθρωπος». Ο πάλαι ποτέ «σοφός άνθρωπος» (homo sapiens) είναι πλέον ο «άνθρωπος με δικαιώματα». Τα τελευταία έχουν την αξίωση ανθρωπολογικής σταθεράς. Η κατάργησή τους δεν ξαναρίχνει απλώς τον άνθρωπο σε προ-δημοκρατικές εποχές, αλλά και τον υποβαθμίζει ανθρωπολογικά.
Αυτά τα ξέρουν απέξω κι ανακατωτά οι εργαζόμενοι στο ΔΟΛ και οι εκπρόσωποί τους στον όμιλο, στην ΕΣΗΕΑ και στις άλλες παρεμφερείς οργανώσεις. Η γνώση τους επεκτείνεται και στα ιδιαίτερα δικαιώματά τους – τα νομικά κατοχυρωμένα και τα ιστορικά απαράγραπτα. Και τίποτα δεν δείχνει, ότι σκοπεύουν να τα απεμπολήσουν – το αντίθετο μάλιστα…
Καλό θα ήταν λοιπόν να τα μάθαινε και ο όποιος υπερθεματιστής. Όχι σε όλες τους τις λεπτομέρειες, αλλά στοιχειωδώς τουλάχιστον. Κι αυτό προτού χτυπήσει την Τετάρτη δώδεκα το ρολόι του γραφείου του. Έτσι θα έχει την ευκαιρία να δείξει, ότι πάει με την εποχή του. Ότι αυξάνει τις στροφές στο μυαλό του. Ότι μπορεί να ανακαλύψει τι εστί μοντέρνος «άνθρωπος». Αυτό θα εξυπηρετούσε τους πάντες – και το προσωπικό και τον ίδιο, αφού θα αποτελούσε την καλύτερη δυνατή βάση για τις επερχόμενες μεταξύ τους διαπραγματεύσεις.
